جرم نسوز آلومینایی چیست؟ کاربرد، انواع و قیمت آن

جرم نسوز آلومینایی (High Alumina Refractory) معمولاً به مواد نسوزی اشاره دارد که از آلومینا (Al2O3) به عنوان ماده اصلی تشکیل شده‌اند و درصد بالایی آلومینا دارند. جرم آلومینایی در شرایط حرارتی بالا، مقاومت خاصی نیست به ذوب و تغییر شکل دارد. این جرم‌ها به عنوان مواد نسوز (refractory materials) معروف هستند و در صنایع مختلف برای مقاومت در برابر حرارت و تغییرات دما مورد استفاده قرار می‌گیرند.

انتخاب نوع مناسبی از جرم نسوز آلومینایی، بستگی به نوع کاربری، دما و شرایط محیطی و کوره‌ای دارد که در آن استفاده می‌شود. انتخاب درست از این مواد در صنایع مختلف، بسیار مهم است تا تجهیزات و سازه‌ها در برابر حرارت و فشار حفظ شوند.

کاربرد جرم نسوز آلومینایی (جرم نسوز آلما)

جرم نسوز آلومینایی به دلایل مختلفی در کوره‌ها استفاده می‌شود؛، از جمله موارد کاربرد آن شامل عایق کردن کوره، جلوگیری از آسیب رسیدن به بدنه اصلی کوره و اجرهای کوره با جلوگیری از اتلاف انرژی و ممانعت از انتقال گرما از داخل کوره به بیرون کوره، می‌شود.

در کل، جرم نسوز آلومینایی به عنوان یک ماده مقاوم در برابر حرارت و ذوب در بسیاری از صنایع مختلف برای حفاظت از سازه‌ها و تجهیزات در شرایط دمایی بالا استفاده می‌شود.

انواع جرم نسوز آلومینایی کم و پر سیمان و کاربرد هر کدام

جرم‌های نسوز آلومینایی دارای دو نوع اصلی به نام‌های «کم سیمان» (low Cement) و «پرسیمان» (high Cement) است. این دو نوع جرم نسوز آلومینایی، با توجه به میزان دانه‌بندی و محتوای آلومینا (Al2O3) و سیلیکا (SiO2) در ترکیب خود، ویژگی‌ها و کاربردهای مختلفی دارند. در ادامه توضیحاتی جامع و علمی در مورد هر دو نوع، ارائه شده است:

جرم‌های نسوز کم سیمان و پرسیمان در کوره‌های مختلف و برنامه‌های متفاوتی استفاده می‌شوند و انتخاب بین این دو نوع جرم نسوز، بستگی به شرایط دما و نوع فرآیند دارد. در ادامه به برخی از کاربردهای این دو نوع جرم نسوز در کوره‌ها اشاره می‌شود.

کاربردهای جرم نسوز کم‌سیمان(Low Cement Refractory)

ترکیب شیمیایی: این نوع جرم نسوز دارای مقدار کمی سیمان کلسیمی (به عنوان ترکیب شونده) است و معمولاً کمتر از 2.5% سیمان دارند.

1. کوره‌های ذوب و فولادسازی: در کوره‌های قوس الکتریکی و کوره‌های قوسی برای ذوب فلزات مختلف، مانند فولاد و آهن، از جرم نسوز کم‌سیمان به عنوان لایه عایق و تابعی برای مقاومت در برابر دماهای بالا استفاده می‌شود.

2. کوره‌های سرامیکی: در کوره‌های پخت محصولات سرامیکی با دماهای بالا، از جرم نسوز کم‌سیمان به عنوان لایه عایق حرارتی استفاده می‌شود.

کاربردهای جرم نسوز پرسیمان (High Cement Refractory)

ترکیب شیمیایی: این نوع جرم نسوز دارای مقدار بیشتری سیمان کلسیمی (به عنوان ترکیب شونده) و مقدار کمتری آلومینا است. درواقع معمولاً حداقل 60٪ تا 80٪ آلومینا و 20٪ تا 40٪ سیمان دارند.

مقاومت متوسط به دما: این نوع از انواع جرم نسوز عمدتاً تا دماهای متوسط (بین 1400 تا 1600 درجه سانتی‌گراد) مقاومت دارند.

1. کوره‌های آجر و سفال: در کوره‌های پخت آجر و سفال، از جرم نسوز پرسیمان به عنوان ماده عایق حرارتی در دیواره‌ها استفاده می‌شود.

2. کوره‌های سیمان: در صنعت تولید سیمان برای پوشش دیواره‌ها و تجهیزات و در کوره‌های پخت کلینکر سیمان از جرم نسوز پرسیمان استفاده می‌شود. برای لایه‌بندی دیواره‌ها و دیگ‌ها از جرم نسوز پرسیمان استفاده می‌شود.

3. کوره‌های ذوب و آلومینیوم: در کوره‌های ذوب آلومینیوم و سایر فلزات خاص، از جرم نسوز پرسیمان به عنوان مواد عایق و مقاوم در برابر دماهای بالا استفاده می‌شود. از جرم نسوز پرسیمان در کوره‌های ذوب فلزات و پخت سرامیک‌ها استفاده می‌شود.

جرم نسوز کم سیلیس (Low Silica Refractory)

ترکیب شیمیایی: این نوع جرم نسوز آلومینایی دارای کمترین میزان سیلیکا در ترکیب خود است و میزان آلومینا بالاتری دارد. معمولاً دارای حداقل 45٪ تا 48٪ آلومینا و حداکثر 1٪ سیلیکا هستند.

ویژگی‌ها:

1. مقاومت بالا به دما: این نوع جرم نسوز معمولاً در دماهای بالا (بیش از 1600 درجه سانتی‌گراد) مقاومت خوبی دارد.

2. مقاومت به تغییرات شیمیایی: با توجه به محتوای پایین سیلیکا، این جرم نسوز کمتر به تاثیرات شیمیایی حساس است.

کاربردها:

1. کوره‌های ذوب فلزات: برای مثال، در کوره‌های فولادسازی و کوره‌های ذوب آلومینیوم از جرم نسوز کم‌سیکام استفاده می‌شود.

2. کوره‌های سرامیکی و شیمیایی: از این کوره ها برای پخت محصولات سرامیکی و فرایندهای شیمیایی با دماهای بالا استفاده می‌شود.

کاربردهای جرم آلومینایی

جرم نسوز آلومینایی فراورده های نسوز امیران، به عنوان یک ماده مقاوم به حرارت و تغییرات دما، در آب و هوای مختلف و صنایع متنوع و در کوره‌های مختلفی استفاده می‌شود. در زیر به برخی از کاربردهای این جرم نسوز در صنایع مختلف اشاره شده است:

1. صنعت فولادسازی:

جرم نسوز آلومینایی در کوره‌های قوس الکتریکی، کوره‌های آرک قوسی، و کوره‌های قوسی برای ذوب و تصفیه فلزات مانند آهن و فولاد استفاده می‌شود. در صنعت فولادسازی و فلزی، کوره‌هایی مانند کوره‌های قوس الکتریکی برای ذوب فلزات مختلف که در صنعت به نام کوره ذوب فلز موجود است، مورد استفاده قرار می‌گیرند. جرم نسوز آلومینایی به عنوان یک پوشاننده حرارتی در این کوره‌ها عمل می‌کند و از ذوب و عایق بندی واحدهای سازنده کوره جلوگیری می‌کند.

2. صنایع آلومینیوم و برنج:

در کوره‌های ذوب آلومینیوم و برنج برای حفاظت از تجهیزات در دماهای بالا از جرم نسوز آلومینایی استفاده می‌شود.

3. صنایع سرامیکی:

جرم نسوز آلومینایی در کوره‌ها و تجهیزات پخت سرامیک‌ها برای تحمل دماهای بالا و حفاظت از محصولات سرامیکی استفاده می‌شود. در صنایع سرامیکی، جرم نسوز آلومینایی به عنوان یک عامل عایق حرارتی و مقاوم در برابر ذوب، برای پخت قطعات سرامیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

4. صنایع شیمیایی:

در کوره‌های پخت مواد شیمیایی با دماهای بالا از جرم نسوز آلومینایی به عنوان یک لایه عایق حرارتی استفاده می‌شود. در تولید مواد شیمیایی مختلف، نیاز به کوره‌هایی با دماهای بالا و مقاوم به تاثیرات شیمیایی داریم. جرم نسوز آلومینایی در این کوره‌ها به عنوان یک ماده عایق حرارتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

5. نفت و گاز:

در تجهیزات مرتبط با صنعت نفت و گاز که با دماهای بالا و تغییرات حرارتی مواجه هستند، از جرم نسوز آلومینایی به عنوان مواد عایق و محافظ استفاده می‌شود.