معاون ایدرو خبر داد: توسعه تحقیقات صنعتی در غالب تاسیس شرکتهای مجازی پژوهشی

سازمان گسترش در رویکرد جدیدش و بعد از آنکه خصوصی سازی به صورت جدی انجام شده و سازمان گسترش به عنوان یک سازمان توسعه ای این وظیفه خود را به انجام رسانده است طی دو سال گذشته سازمان گسترش بیشتری واگذاری ها را داشته است.

لذا با رویکرد جدید سازمان برنامه اصلی سازمان گسترش مبتنی بر توسعه صنایع پیشرفته کشور است، از سال گذشته برنامه های زیادی را در این زمینه آغاز کرده است.

بر اساس اصل 44 ایدرو امکان سرمایه گذاری مستقیم ندارد، در طرح های سرمایه گذاری برای توسعه صنایع نوین ایدرو با سهم 49 درصد با بخش خصوصی مشارکت  کرده است.

پیش بینی کرده بودیم برای سال 90 معادل 1320 میلیارد تومان سرمایه گذاری کنیم و با توجه به تغییری که مجلس در بند 3 اصل 44 به وجود اورده بود به ما تاکید کرده بودند که برای تاسیس شرکت خصوصی با بخش خصوصی هم باید از دولت مجوز بگیریم. ایدرو اقدام کرد برای 36 طرح که در سال 89 پیش بینی شده بود در سال 1390 در آنها سرمایه گذاری کنیم را موفق شدیم در ماه گذشته از هیات دولت مجوز بگیریم، به این ترتیب برای این سرمایه گذاری ها 7 ماه از برنامه عقب هستیم ولی با توجه به اهمیت این طرح ها مقدمات کار پیشاپیش فراهم شده است و امروزمجوز ها اخذ شده فرایند تاسیس شرکتها به سرعت طی می شود، هرچند فشردگی کار بسیار بالاست ولی تا امروز 11 طرح از مجموعه 36 طرح پیش بینی شده برای سال 90 با بخش خصوصی به تفاهم رسیده ایم.

بعضی از این طرح ها قبل از آنکه به تصویب مجلس برسد به مرحله ثبت شرکتها نیز وارد شده بود، معروف ترین این کارها بحث سرمایه گذاری در تولید 20 نوع کاتالیست است که قرار بر تولید 17 هزار تن در سال است، که این کاتالیست ها مورد استفاده صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و فولاد است. البته طرح های مکمل دیگری هم داریم برای کاتالیست هایی به غیر از این 20 نوع برای صنایع دیگر؛ چون به هر صورت تعداد 100 نوع کاتالیست پر مصرف در کشور وجود دارد که نوع پرمصرف ترین ها را هدفگذاری کرده ایم.

تولید انواع «نیوایمپلنت» ها هم هست که جزء 36 طرح ما بوده است که شرکت تولید کننده آن زودتر از سرمایه گذاری تاسیس شد و برنامه تولید «ایمپلنت»های قلبی و عروقی،استخوانی و تاندونی است که یک شرکت تولیدی در حال حاضر در جزیره کیش در حال تولید این «ایمپلنت» ها است و به بیش از 10 کشور جهان صادرات دارد، به خصوص کشورهای اسلامی استقبال ویژه ای تولیدات این شرکت دارند.

از طرح های دیگر در حوزه مواد پیشرفته به مواد کربن اشاره کنیم ، حلال های شیمیایی و قالبهای سریع که فناوری آن بسیار مدرن است و خوشبختانه صاحب دانش فنی این فناوری یکی از دانشمندان ایرانی خارج از کشور است.

در زمینه CHP که کارکرد آن در زمینه صرفه جویی در مصرف انرژی است مقدماتی فراهم شده که بعد از اخذ مجوز از هیات وزیران کار ثبت به سرعت انجام شود؛ خوشبختانه کارهای اولیه انجام گرفته و ما دو طرح CHP  یک مگاوات با توربین یک و نیم مگاوات که تقربیا سه مگاوات به ما برق و گرما می دهد و همچنین توربین گازی 6.5 مگاوات در دست اجراست که با تولید برق و گرما بین 8 تا 10 مگاوات امکان تولید انرژی دارد و این توربین ها برای اکثر صنایع کشور قابل استفاده است و در عمل امکان تولید انرژی از محل انرژی که قبلا اتلاف می شد را برای صنایع کشور فراهم می سازد.

ایدرو از سابقه خوبی بر خوردار است و این اعتماد و اعتبار به حدی است که بعضا شرکتهای دانش بنیانی که توان مالی ندارند، اعلام می کنند حاضر به مشارکت با غیر از ایدرو نیستند و دلیل این مسئله را توجه ایدرو به توانمندی های علمی شرکتهاست و این شرکتها مطمئن هستند در پایان دوره سرمایه گذاری مشترک سازمان به نوعی حرکت می کند که شرکتهای دانش بنیان امکان خرید سهام مجموعه مشترک سرمایه گذاری شده با ایدرو را پیدا می کند.

در مهرماه تفاهم نامه ای بین دو وزارت «صنعت، معدن وتجارت» و «علم تحقیقات و فناوری» منعقد شد که بر اساس این توافق بین دو وزیر، همکاری ها بین دو وزارتخانه از تقاضا محور به عرضه محور تغییر می کند. یعنی صنایع نیازهای خودشان را به دانشگاه اعلام می کند، ما در حال حاضر با 47 دانشگاه و پژوهشگاه قرارداد داریم .

در رویکرد جدید با وزارت علوم به این نتیجه رسیدیم که ما نیازهای صنعت را به آنها اعلام می کنیم و دانشگاهها اگر به صورت منفرد نمی توانند این پروژه ها را اجرا کنند به صورت کنسرسیوم در این پروژه ها حضور پیدا کنند.

دقیقا، شاید بشود برای اولین بار این خبر را بگوییم که سیاست سازمان گسترش بر این اساس شکل گرفته است که از تمامی توان تحقیقاتی دانشگاههای کشور برای توسعه فناوری های نوین در صنایع کشور بهره ببرد.

دوره ای که یک عضو هیات علمی بیاید و طرحی را تنها با عده ای معدود از دانشجویان مطرح کند به اتمام رسیده است، ما به سمت این می رویم که کل دانشگاه پاسخگوی طرح های کلان ملی باشد.

اینبار ما بعد از امضاء تفاهم نامه بین دو وزارت خانه اقدام با راه اندازی یک کارگروه مشترک کردیم برای اجرای کردن تفاهم نامه و تنظیم آیین نامه های مربوطه و این کارگروه در حال حاضر فعال است، در حال تعریف و تنظیم رویه ها و شناسایی توانمندی دانشگاههاست تا در این قالب بتوانیم پروژه ها را تعریف کنیم.

امضاء این تفاهم نامه براساس فرامین مقام معظم رهبری انجام گرفته ، دیدگاه ایشان توسعه کانونهای علمی و فناوری در دانشگاهها بوده است؛ این شکل های مختلفی دارد، یکی اینکه ما برویم و یک پژهش کرده مشترکی را با دانشگاه تشکیل بدهیم، یک سرمایه ای ما به عنوان وزارت صنعت، معدن و تجارت بیاوریم و بخش دیگری هم توسط وزارت علوم به این کار اختصاص پیدا کند.

این کار به تعداد محدودی تجربه شده و بعضا هم تجربیات موفقی بوده است، اما ما احساس کردیم روش جدید و نوینی لازم داریم.

در این راستا تقاضا محوری را مدنظر قراردادیم، دوم کنسرسیوم هایی را تشکیل دادیم بین دانشگاههای کشور و سوم اینکه موافقت هیات عامل سازمان را برای ایجاد شرکتهای مجازی به سبکی که الان در حال انجام است را در برنامه قراردادیم.

آیین نامه ای در این زمینه در حال تنظیم است و سازو کاری را تعریف می کنیم که اساتید و پژوهش گران را در غالب شرکتهای مجازی به هم مرتبط کنیم ؛ شرکتهایی که مانند یک شرکت واقعی در یک موضوع یا دو موضوع کار می کنند و بعد از به پایان رسیدن پروژه این شرکتهای مجازی می توانند در شکل و ترکیب جدیدی دوباره برای موضوع و پروژه دیگری تنظیم شوند.

به فرض سه تیم از سه دانشگاه مختلف در حال حاضر بر روی یک موضوع در قالب مشارکت باهم کار می کنند، بعد اینها پروژه شان به پایان می رسد در مرحله بعد هر یک از این تیم ها می تواند در قالب یک شرکت مجازی جدید بر موضوعات دیگر کار بکنند.

به زودی آیین نامه این شرکتهای مجازی را که در داخل سازمان گسترش ایجاد می شوند را نهایی و به اجرا در خواهیم آورد.

ما ساز و کار را فراهم می کنیم و در غالب قراردادهایی که با دانشگاهها می بندیم این فرایند اجرای می شود، برخی مواقع این ها در قالب مثلا یک یا دو مشارکت دانشگاهی قابل انجام نیست اما دانشمندانی هستند که می توانند مجزا از دانشگاه در چارچوب ترکیب با دیگر دانشمندان و پژوهشگران بیایند و با سازمان گسترش همکاری بکنند که ما سازمانهای مجازی را برای اینها تعریف کرده ایم که این در حقیقت سرعت سازمان گسترش را چندین برابر می کند.

از بحث استخدام فارغ می شویم، بدنه سازمان را عریض و طویل نمی کنیم ، در واقع بر اساس نیاز صنعت این تشکلهای مجازی ایجاد و بعد از به نتیجه رسیدن منحل می شوند ویا در تشکل های جدید دیگر ادغام می شوند.

این موضوع به مالکیت معنوی بازمی گردد و تا امروز به صورت جدی در کشور در این زمینه کاری صورت نگرفته است، ما در زمینه مالکیت معنوی در سازمان گسترش جزو استراتژی های خود قرار داده ایم و بحث مالکیت معنوی را به گونه ای تعریف کرده ایم که پژوهشگرانی که در بخش های مختلف با سازمان گسترش همکاری کرده اند قبول کرده اند که مشارکت در مالکیت معنوی دستاوردها با سازمان داشته باشند.

این مالکیت معنوی به عنوان مثال در پروژه های نفتی و پالایشگاهی به صورت خرید لیسانس برای پیمانکار عمومی صورت می گیرد. شرکتهای هستند که در دنیا فروش لیسانس فناوری انجام می دهد ، یعنی صاحب فناوری هستند و تنها به فروش این فناوری ها می پردازند.

طرح های مختلفی که اجرای می شود بنابر میزان سرمایه ای که سازمان برای اجرای این طرح ها گذاشته است مشارکت معنوی پیدا می کند و همان شرکت می تواند به عنوان یک شرکت دانش بنیان برود و تولید بکند و اجازه بگیرد از صاحبان دانش فنی که بر مبنای این فناوری تولید بکند.

ولی این به معنای آن نیست که همه شرکت تولیدی ایجاد شده فناوری را کاملا به انحصار خود بگیرند، البته در برخی مواقع ممکن است به سمت استفاده انحصاری کشیده شود، ولی ما توسعه را در سطح کشور می بینیم، زیرا با واگذاری دانش فنی هم سازمان از محل مالکیت معنوی درآمد زایی می کند و هم به توسعه فناوری در کشورکمک می کند.

دقیقا ، به همین شکل است.

/22231