شیرزاد عبداللهی

سال تحصیلی آینده ساختار جدید آموزشی (6-3-3) اجرا می‌شود و دانش‌آموزان کلاس پنجم به جای گذر از مقطع ابتدایی و نشستن پشت میز کلاس اول راهنمایی، به عنوان سال ششمی در دبستان می مانند. البته هنوز معلوم نیست که اضافه کردن یک سال به طول دوره ابتدایی بر اساس کدام پشتوانه کارشناسی و تحقیقاتی و آزمایشی انجام می‌شود و به چه دلیل در بین 131 حکم سند تحول راهبردی، تغییر ساختار مقاطع در اولویت کاری وزارت آموزش و پرورش قرار گرفته است؟

در سند تحول راهبردی هدف آموزش و پرورش تربیت افرادی "مومن، حقیقت‌جو و عاقل، عدالت‌خواه و صلح‌جو، ظلم ستیز، جهادگر، شجاع و ایثارگر و وطن دوست، جمع گرا و منتظر و جهانی اندیش، با اراده و امیدوار، خودباور و دارای عزت نفس، دانا و توانا، پاکدامن و با حیاء، انتخابگر و آزادمنش، خلاق و کارآفرین و مقتصد، سالم و با نشاط، قانون دار و نظم پذیر و..." تعیین شده است . آیا کوتاه و بلند شدن طول مقاطع تحصیل به تحقق این اهداف در مدارس کمک می‌کند؟ شواهدی دال بر اینکه تغییر ساختار مقاطع، در جهت اهداف آموزش و پرورش باشد در دست نیست.

در حالی که مسئولان آموزش و پرورش می‌گویند که این نظام نتیجه مطالعات تطبیقی و مقایسه نظام آموزشی کشور ما و 123 کشور دنیا است، نگاهی به تاریخ آموزش و پرورش ایران نشان می‌دهد که سیستم 6-3-3 تا سال 1345 شمسی در آموزش و پرورش ایران برقرار بوده و نظامی صد درصد بومی است. تغییر ساختار کنونی هم نوعی بازگشت به ساختار قدیمی آموزش و پرورش محسوب می‌شود.

یکی از مدیران ارشد آموزش و پرورش گفته است که این طرح در سال 68 به تصویب رسیده و سابقه‌ای 22 ساله دارد، پرسش این است که اولا به چه دلیل این طرح در این مدت طولانی اجرا نشده است؟ از سوی دیگر یکی از اهداف طرح جدید حذف پیش دانشگاهی از نظام آموزشی است. می‌توان این سوال را مطرح کرد که 22 سال پیش که هنوز طرح نظام جدید متوسطه اجرا نشده بود و دوره پیش دانشگاهی تاسیس نشده بود چگونه چنین طرحی تصویب شده است؟

ای کاش مسئولان دقیقا توضیح می‌دادند که 22 سال پیش طرح 6-3-3 در چه مرجعی تصویب شده است و اگر این طرح قبلا در یک مرجع قانونی به تصویب رسیده دلیل تصویب دوباره آن در شورایعالی آموزش و پرورش و شورایعالی انقلاب فرهنگی چه بوده است؟

از این اشکالات و ابهامات می‌گذریم چرا که مسئولان ارشد آموزش و پرورش عزم خود را برای اجرای طرح 6-3-3 جزم کرده اند. در این مرحله لازم است که مشکلات اجرایی با دقت شناسایی شوند و تمهیدات لازم برای اجرای صحیح طرح فراهم شود.

ممکن است گفته شود کم و زیادشدن طول دوره‌های آموزشی مساله کم اهمیتی است و نمی‌تواند چالشی برای آموزش و پرورش ایجاد کند، اما آموزش و پرورش با 950 هزار پرسنل و بیش از 12 میلیون دانش آموز و سروکار داشتن با 20 میلیون خانواده ایرانی باید برای تغییرات بزرگ یا کوچک خود را آماده کند و هیچ چیز را به آزمون و خطا واگذار نکند.

آموزش و پرورش قایق تندرو نیست که به سرعت تغییر جهت دهد. این دستگاه عظیم شبیه کشتی‌های بزرگ اقیانوس پیما است که تغییر جهت‌های سریع ممکن است به آن آسیب برساند.

شاید اصلی‌ترین مشکل اجرای طرح، نیاز به جابه‌جایی احتمالی معلمان از دوره راهنمایی به دوره ابتدایی است. کاری که در نگاه اول ساده به نظر می رسد. در اولین سال اجرای طرح، مدارس راهنمایی با دوسوم ظرفیت واقعی خود کار می‌کنند و یک سوم معلمان و کادر اداری مدارس راهنمایی یعنی حدود 75 هزار نفر در لیست افراد مازاد بر نیاز قرار می‌گیرند.

طرح انتقال معلمان راهنمایی به ابتدایی منتفی است زیرا به دلیل مزیت کار در دوره راهنمایی حتی یک درصد دبیران راهنمایی داوطلبانه حاضر به تغییر مقطع و انتقال به دوره ابتدایی نیستند و از طرفی نمی‌توان به صورت اجباری آنها را منتقل کرد و به دوره ابتدایی فرستاد. معلمان مازاد خواه ناخواه در دوره راهنمایی می‌مانند. پیش بینی می شود عده‌ای از آنها در پست‌های کم اهمیت سازماندهی شوند، اما اکثر آنها باید عنوان معلم رزرو و معلم مازاد را از آن خود کنند.این مشکل تا 3 سال ادامه دارد زیرا در دو سال بعدی به ترتیب مدارس راهنمایی کلاس دوم و سوم نخواهند داشت.

با تاسیس کلاس ششم، آموزش و پرورش به 50 تا 60 هزار معلم ابتدایی آموزش دیده و پر انرژی برای حضور در کلاس ششم نیاز دارد. ممکن است بتوان 20 درصد معلمان کلاس ششم را از نیروهای مازاد دوره ابتدایی تامین کرد اما 80 در صد کلاس‌ها بدون معلم می‌مانند. رحیم زمانی، مدیرکل آموزش و پرورش شهرستانهای استان تهران از قول یکی از معاونان وزیر گفته است که برای تامین نیروی انسانی در پایه ششم ابتدایی، 12 راه‌حل وجود دارد که استفاده از نیروهای بازنشسته به شکل تمام ‌وقت یکی از آنهاست.

از جمله راهکارهای دیگر استفاده از نیروهای قراردادی، آموزشیاران نهضت سوادآموزی، مدرسان مراکز تربیت معلم و معلمان حق‌التدریس از شیفت مخالف است. اگر قبول داشته باشیم که معلمی کاری تخصصی است و نیاز به انرژی و دانش و تجربه و سواد دارد، هیچ یک از این 5 راه حل کارساز نیست. معلم بازنشسته فاقد انرژی کافی است و معلومات و روشهای آموزشی و تربیتی او به روز نیست. به علاوه صرف هزینه برای آموزش بازنشستگان کاری بیهوده است زیرا افراد در سن بازنشستگی به زحمت مطالب و روشهای جدید را می‌آموزند و اگر هم بیاموزند به کار نمی گیرند.

تفاوت سنی معلمان بازنشسته و دانش آموزان ششم ابتدایی هم دردسرساز است و معلم تحمل شیطنت‌ها و سر و صدای دانش آموزان را ندارد. ظاهرا مسئولان آموزش و پرورش استدلال‌های خود در باب اهمیت دوره ابتدایی و پایه ششم را فراموش کرده‌اند که می‌خواهند با انواع کارکنان بازنشسته و مازاد و فاقد سازمان و خسته کلاس‌های ششم را پر کنند. همچنین استفاده از معلم خسته نوبت صبح برای پر کردن کلاس‌های ششم ظلم مضاعف به دانش‌آموزان است.

افزوده شدن یک سال به دوره ابتدایی در مدارس 5 کلاسه روستایی مدرسه را با کمبود فضای آموزشی مواجه می‌کند. کشیدن تیغه وسط یکی از کلاس‌های درس و تبدیل آن به دو کلاس و یا استفاده از کانکس برای جبران کمبود فضای آموزشی از جمله راهکارهای احتمالی است. این مشکل در مرحله بعد که نظام 3-3-3-3 باید اجرا شود یعنی مدارس ابتدایی به دو دوره مجزای سه ساله تبدیل شوند شکل دیگری به خود می‌گیرد.

مشکل دیگری که کمتر به آن توجه می‌شود، زیانی است که به خاطر اجرای این طرح به مدارس غیردولتی راهنمایی وارد می‌شود. سال آینده این مدارس کلاس اول نخواهند داشت و دانش‌آموز جدیدی وارد این مدارس نخواهد شد و به عبارتی یک سوم ظرفیت آنها به مدت سه سال خالی می‌ماند. چنین تحولی درآمد این مدارس را کاهش می‌دهد و موسسان مدارس برای جبران ضرر یا باید شهریه‌ها را 30 درصد افزایش دهند یا ورشکستگی را بپذیرند.

در کنار مشکلات نیروی انسانی و فضای آموزشی تهیه کتاب‌های درسی سال ششم ابتدایی در این فرجه کوتاه یکی دیگر از معضلات آموزش و پرورش است و ممکن است سرعت عمل کیفیت این کتاب‌ها را تنزل دهد.

*کارشناس مسائل آموزشی

47234

کد خبر 197065

برچسب‌ها

خدمات گردشگری

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
6 + 12 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 13
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بدون نام IR ۰۹:۰۱ - ۱۳۹۰/۱۱/۱۴
    11 3
    آقای محترم ما هرچه بگوییم وبنویسیم مرغ آقایان یک پا دارد .
  • پيشنهاد IR ۰۹:۰۶ - ۱۳۹۰/۱۱/۱۴
    6 2
    پيشنهاد مي شود براي جلوگيري از مشكل ورشكستگي مدارس راهنمايي به مدت سه سال كلاس ششم در مدارس راهنمايي اجرا شود اما براي دبيرستان ها ديگر چاره اي نيست
  • بدون نام IR ۰۹:۴۹ - ۱۳۹۰/۱۱/۱۴
    9 7
    کمی تحقیق و مطالعه کنید . متوجه می شوید که تجربه اروپا نشان داده طرح جدید موفق بوده است. لطفا تاجران مدارس غیر انتفاعی اینبار به نفع مردم عمل کنند و اینقدر سنگ جلو پای این طرح مثبت نیندازند.
  • بدون نام IR ۱۰:۰۱ - ۱۳۹۰/۱۱/۱۴
    18 16
    ورشکس شدن مدارس غیرانتفاعی بد که نیست خیلی هم خوبه این مدارس فقط پول می گیرن و نمره میدن تا معدل بچه ها بالا باشه والا بچه ها هیچ چیزی تو این مدارس یاد نمی گیرن تا حالا کدوم یکی از نفرات برتر کنکور یا حتی نفراتی که رتبه ی خوبی داشتن در مدرسه غیر انتفاعی درس خوندن اگر هم باشه خیلی خیلی کم هست و به ندرت پیش میاد مدرسه ای که حتی نمیشه به بچه یک تذکر خشک و خالی داد چون بهش بر میخوره و ممکنه خانواده پول ندن نبودنش بهتر از بودنش هست امیدوارم نظرم تائید بشه
  • بدون نام IR ۱۱:۴۷ - ۱۳۹۰/۱۱/۱۴
    3 2
    خيلي عجيب است، كارشناس مسايل آموزشي دغدغه‌ي كسب‌وكار مدارس غيرانتفاعي دارد!!! به جاي اين كه به اين موضوع بپردازد تغيير ساختار نظام آموزشي چه تبعات آموزشي و تحصيلي را در پي خواهد داشت در نقش وكيل مدارس غيرانتفاعي ظاهر مي‌شود!!! ايرادي ندارد كه كسي از منافع بنگاه‌داران و كسبه‌ي انتفاعي بازار آموزش دفاع كند ولي نبايد از موقعيت يك كارشناس آموزشي وارد شود مي‌تواند خود را متخصص سودآوري مدارس انتفاعي مطرح كند. در اين صورت به واژگان هم ظلم نمي‌كند.
  • بدون نام IR ۱۲:۱۴ - ۱۳۹۰/۱۱/۱۴
    3 0
    این را به عنوان یک پدر می گویم.دوستان عزیز بحث فقط ورشکستگی مدارس غیر انتفاعی نیست. صحبت از ان است که این طرح مشکلات بسیاری را برای دانش آموزان والدین و آموزگاران دارد. از هم اکنون مدیر مدرسه که مدرسه اش 5 کلاس دارد نگران این است که سال آینده از کجا باید یک کلاس برای ششم ابتدایی دست و پا کند؟ تکلیف جذب آموزگار چه می شود؟ من پدر نگران این که تکلیف فرزندم چه می شود؟ چرا باید پس از 3 ماه از آغاز سال تحصیلی وزیر به یکباره بگوید که از سال آینده اول راهنمایی حذف خواهد شد؟ به پروردگار سوگند که درد دلم زیاد است اما چه بگویم که سرنوشت و آینده ما در دست امضا و دستور آقایان افتاده...
  • غ ع IR ۲۰:۲۰ - ۱۳۹۰/۱۱/۱۴
    2 0
    آموزش و پرورش به موسسات غیر دولتی هیچ توجه ندارند و مدیران مراکز غیر انتفاعی بجای تمرکز بروی آموزش به فکر تامین هزینه های جاری مدرسه و اجاره و .. هستند . در ضمن به نظر من آموزشی که با بخشنامه باشد ایجاد خلاقیت نمی کند وقتی معلم باید آنچه برایش گفته اند را بگوید در اصل راه خلاقیت برای معلم بسته شده و دانش آموزخلاق با معلم خلاق بوجود می آید مدارس باید خود روشهای آموزشی را انتخاب نمایند و آموزش و پرورش فقط باید محتوا را بدهد
  • کتایون IR ۱۶:۰۹ - ۱۳۹۰/۱۱/۱۵
    4 1
    درسته دوستان بهتره مدارس غیر دولتی از ریشه کنده بشن واقعا کارشون پول گرفتن و نمره دادنه از آموزش آداب معاشرت و تربیت که در آنها هیچ خبری نیست تازه باعث و بانی بسیاری از بی ادبی ها معاونین و به اصطلاح مشاورین این گونه مدارس می باشند که برای خوشایند اولیا پول دار به هر آهنگ این خانواده ها می رقصند ، واقعا می رقصند !!!!! مخصوصا تعدادی از این مدارس که در شهرک غرب و سعادت آباد در حال فعالیتند واقعا بهتره ورشکست بشن به درک (درک همون ته جهنمه)
    • کامران IR ۱۷:۵۰ - ۱۳۹۰/۱۱/۱۵
      4 1
      من کاملا با خانم کتایون هم عقیده ام واقعا به درک که ورشکست می شن!!!حقشونه
  • حسین IR ۲۱:۳۷ - ۱۳۹۰/۱۱/۱۶
    1 2
    اگه کلاس ششم را در مدارس راهنمایی اجرا کنند مشکل فضا حل حتما حل می شود کمبود نیروی انسانی کلاس ششم ومازاد نیروی انسانی راهنمایی با کمی داریت حل می شود متاسفانه مشکل مدریتی محسوس مشکلات زیادی سال اینده خواهد داشت .ای کاش روش مدیریتی ازمون خطا جای خودش به مدیریت علمی ....
  • کتایون IR ۲۱:۲۳ - ۱۳۹۰/۱۱/۱۷
    1 1
    ببخشید آقای حسین که وکیل مدافع مدارس غیرانتفاعی شده ای و نظر می دهی اصلا به مطلب من در دو آیتم بالاتر توجه کردی یانه؟ بابت اجرای یه چنین طرحی تو می گی کلاس ششم را در مدارس راهنمایی بذارن که مشکل مدیران این مدارس زاقارت پولی کم بشه اصلا به کل طرح بی تفاوتی ؟ برو خدا یه ذره عقل و درایت به تو و امثال تو که دلسوزان مدارس غیسر انتفاعی هستین بده
  • رضا IR ۰۰:۱۴ - ۱۳۹۰/۱۱/۲۷
    0 0
    اگر طراحان این طرح واقعا"قصد خدمت به جامعه دارن وتمام هم وغمشان آینده این نونهالان ونوجوانان است بهتر نیست با قشر عظیمی ار کارشناسان خبره که اجرا یا رد این طرح هیچ منفعت یا ضرری برای ایشان ندارد مشورت کنند وبا ادله منطقی به یک تفاهم برسند وتمام مراحل انجام شده را به سمع ونظر همگان برسانند؟چون نظرات افراد بدون حضور منتقد ارزشی ندارد وهرکسی ایده خود را بهترین میداند.درآن صورت دیگرجای هیچ شک وشبهه ای نخواهد بود حتی درپیشگاه خداوند هم شرمنده نخواهد شد.
  • مريم IR ۱۳:۴۸ - ۱۳۹۱/۰۶/۰۱
    2 0
    من دليل اين همه خودخواهي را نمي فهمم چرا مردم از زمين خوردن همديگه اين قدر خوشحال ميشوند! ما مردم ناداني داريم واين جاي تاسف است ! من بد ترين ضربه زندگيم را در مدرسه دولتي خورده ام وخيلي خوب مي دانم كه در اين مدارس كوچكترين اهميتي به دانش آموزان داده نمي شود