به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین به نقل از ایبنا، سردار غلامعلی رشید علی‌نور، متولد سال ۱۳۳۲ در شهرستان دزفول، از نوجوانی وارد مبارزات سیاسی علیه رژیم پهلوی شد و در دوران انقلاب اسلامی و پس از آن، به عنوان یکی از فرماندهان اصلی سپاه، نقش بسزایی در دفاع از کشور ایفا کرد. او در دوران دفاع مقدس، فرماندهی قرارگاه فتح را در عملیات مهم بیت‌المقدس برعهده داشت و در عملیات‌های والفجر ۸ و کربلای ۵ نیز حضوری فعال داشت.
سردار رشید، دارای تحصیلات عالیه در رشته جغرافیای سیاسی از دانشگاه تهران و تربیت مدرس بود و پایان‌نامه دکترای وی درباره «نقش عوامل ژئوپلیتیک در تدوین راهبرد دفاعی» ارائه شده است. او همچنین به عنوان دانشیار دانشگاه عالی دفاع ملی و عضو هیأت علمی دانشگاه امام حسین فعالیت داشت و در تربیت نسل جدید فرماندهان نظامی نقشی مؤثر ایفا کرد.
در طول دوران خدمت، سردار رشید مسئولیت‌های متعددی ازجمله فرماندهی قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء (ص)، جانشینی رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، معاونت اطلاعات و عملیات ستاد کل نیروهای مسلح و جانشینی فرمانده نیروی زمینی سپاه را برعهده داشت. او مقدمه جلد نخست کتاب «مسائل اساسی جنگ» (جلد اول) اثری از محمد درودیان را نوشت که در انتشارات مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس به چاپ رسیده است. به مناسبت شهادت سردار رشید سطوری از این مقدمه را انتخاب کردیم.
درباره مجموعه کتاب مسائل اساسی جنگ
هر کشوری که جنگ را تجربه کرده باشد می‌تواند از این تجربه مانند یک سرمایه استراتژیک استفاده کند تا اگر در آینده دوباره موردی مشابه برایش رخ داد، بتواند از آن استفاده کند. برخوردار بودن از تجربه جنگ، شامل وقوع جنگ و دفاع در برابر متجاوز است و این دو موضوع برای فهم ماهیت جنگ در آینده و مدیریت آن از اهمیت بسیاری برخوردار است. یکی از مهم‌ترین الزامات اندیشه‌ورزی درباره موضوعات و مسائل اساسی جنگ، فراروی از زمان و از نگرش واقعه‌محوری تاریخی است. مهم‌تر از آن، باید از نگرش شخصی- سازمانی به جنگ که هم اکنون بر روایت از جنگ، سایه انداخته است، دوری گزید. از همین رو، محمد درودیان در مجموعه مسائل اساسی جنگ، نگاهی به این تجربه انداخته است و تلاش کرده تا این نگاه را با کمک آثار منتشر شده در ارتش و سپاه، مستند کند.
در کتاب «مسائل اساسی جنگ» (جلد اول) به بررسی موضوعاتی همچون تاملی بر فرود و فراز قدرت نظامی در ارتش، ارزیابی تهدیدات عراق و پیش‌بینی وقوع جنگ، ایجاد بازدارندگی در برابر حمله نظامی عراق، فرماندهی و به‌کارگیری نیروهای سه‌گانە ارتش در برابر حملە عراق، تبدیل قدرت دفاعی به تهاجمی برای آزادسازی مناطق اشغالی، تامین اهداف سیاسی در جنگ، با پیش‌روی در خاک عراق و در پایان مطالعه جنگ ایران و عراق: «جنگ پژوهی» به جای «تاریخ پژوهی» می‌پردازیم.
اهمیت تجربه جنگ برای هر کشوری، به مثابه یک سرمایه استراتژیک برای مواجهه با موارد مشابه در آینده است. درواقع برخورداری از تجربه جنگ شامل وقوع و دفاع در برابر متجاوز، برای فهم ماهیت جنگ در آینده و مدیریت آن بسیار اهمیت دارد. یکی از مهم‌ترین الزامات اندیشه‌ورزی درباره موضوعات و مسائل اساسی جنگ فرا روی از زمان و از نگرش «شخصی – سازمانی» به جنگ است که هم اکنون بر روایت از جنگ، سایه انداخته است. با عنایت به ملاحظات یادشده و تاکید مقام معظم رهبری بر ایجاد کرسی‌های آزاداندیشی، لازم است شرایط و امکانی برای بحث و گفت‌وگو و نقد و بررسی مسائل اساسی جنگ در مراکز عالی آموزشی و فرهنگی و تحقیقاتی، فارغ از حواشی موجود در جامعه و میان سازمان‌ها و دستگاه‌ها فراهم شود. به این معنا که نگاه به مسئله جنگ، به عنوان یک «مسئله استراتژیک» متناسب با ماموریت حال و آینده نیروهای مسلح در سطح ملی باشد.
بررسی‌هایی که تاکنون بیشتر به همت ارتش و سپاه انجام گرفته است، به دلیل در اختیار داشتن اسناد و نقش متفاوت در عملیات‌ها، غالبا عملیاتی – سیاسی و گاه تبلیغاتی است. وجود دو سازمان ارتش و سپاه و تجربه متفاوت آن‌ها از جنگ، موجب انتشار آمارهای مختلف و مناقشه درباره نقش‌های هر دو سازمان و عملکرد آن‌ها در زمان جنگ شده است. وضعیت یادشده، در عمل مانع از ارتقای مباحث عملیاتی به سطح راهبردی و پاسخ به نیازهای جنگ در آینده خواهد شد. در حالی که ارتش و سپاه هم‌اکنون و در آینده، درگیر ماموریت مشترک، در برابر تهدیدات مشترک هستند. مواجهه متقاوت و مناقشه‌آمیز با تجربه حاصل‌شده از دوره دفاع مقدس از نظر اندیشه‌ورزی در باب مسائل استراتژیک و توسعه همکاری‌های سازمانی و تعامل ماموریتی با نتیجه مثبت برای هم‌افزایی قدرت دفاعی و تهاجمی نیروهای مسلح همراه نخواهد بود.
اینجانب بارها در سخنرانی‌ها و جلسات درباره ضرورت تغییر در روش مطالعه جنگ ایران و عراق و نگرش جدید به تجربیات دوره دفاع مقدس، نکاتی را بیان کرده‌ام. برای غلبه بر وضعیت کنونی، به نظر می‌رسد تجربه جنگ هشت‌ساله دفاع مقدس نیاز به تجزبه و تحلیل و بازبینی مجدد دارد و این مستلزم استفاده از روش‌های جدید تحقیقاتی به منظور مطالعه ظرفیت‌های نظامی – استراتژیک در جنگ است.
در کتاب حاضر که ما با روش جدید دنبال می‌شود آثار اصلی و اساسی منتشرشده از سوی ارتش و سپاه، با شاخص‌های اساسی جنگ، مانند برآورد و پیش‌بینی تهدیدات، ایجاد بازدارندگی، دفاع – تهاجم، آزادسازی و … بررسی شده است.
سردار محمد درودیان، محقق و نویسنده مجرب که از سال ۱۳۶۰ تجربه حضور در قرارگاه‌های فرماندهی جنگ، تحقیق و تدوین ۲۰ جلد کتاب را در کارنامه خود دارد، در این کتاب مباحثی که ارتش و سپاه منتشر کرده‌اند، به صورت مستند و با ارجاع به متون و گفتار، مورد بررسی و نقد قرار داده است.
در این کتاب نویسنده در بررسی نوع نگاه و زاویه دید آثار منتشره ارتش و سپاه درباره جنگ عراق و ایران، تلاش دارد که از نگرش های شخصی - سازمانی و واقعه محوری - تاریخی که هم اکنون بر روایت جنگ سایه افکنده است فراتر رفته و به منظور اندیشه‌ورزی درباره جنگ عراق و ایران، بررسی آثار منتشره ارتش و سپاه را با هدف تبیین تحولات نظامی - راهبردی جنگ در پاسخ به نیازهای آینده انجام دهد بدین معنا که آثار منتشر شده بر اساس موضوعات و مسائل اساسی جنگ تعریف و سپس در نسبت با آن ارزیابی خواهد شد.
۲۵۹
نظر شما