به گزارش خبرآنلاین، منطقه‌ای که امروز کامبوج و تایلند بر سر آن می‌جنگند، از زمانی که فرانسه ۱۰۰ سال قبل مرز بین دو کشور را ترسیم کرد، محل دعوا بوده است. در شرایطی که درگیری‌ها باعث آوارگی بیش از ۱۰۰ هزار نفر در دو سوی مرز در جنگی شده‌است که کمتر از یک هفته از آغازش می‌گذرد؛ هر دو کشور دیگری را متهم به شلیک اولین گلوله می‌کند.
تایلند که از نظر نظامی و تجهیزات دفاعی در موقعیت بسیار بهتری قرار دارد، از سال ۲۰۰۸ با کامبوج سرناسازگاری گذاشته است. در آن زمان کامبوجی‌ها تلاش کردند تا یک معبد قرن یازدهمی را به‌نام خود در یونسکو ثبت کنند. از آنجایی که این معبد در منطقه مورد مناقشه میان دو کشور قرار داشت،جرقه بدبینی و درگیری میان دو کشور زده شد. جرقه‌ای که تا پیش از جنگ فعلی هم باعث ایجاد درگیری‌هایی پراکنده بود.
درگیری که پای تاریخ استعمار را وسط می‌کشد
کامبوج تا اوایل دهه ۵۰ میلادی تحت سلطه فرانسه بود. این فرانسه بود که حدود ۱۲۰ سال قبل مرزهای زمینی میان تایلند و کامبوج را ترسیم کرد. زمین مورد دعوا بیش از ۸۰۰ کیلومتر وسعت دارد و دسترسی کامبوج به آن ساده‌تر از دسترسی تایلندی‌هاست. در نقشه‌ای که سال ۱۹۰۷ نهایی شد معبد قرن یازدهمی «پره ویهیر» در خاک کامبوج قرار گرفت. اما از آن روز تاکنون تایلند با این تقسیم‌بندی کنار نیامده است و مالکیت معبد را از آن خود می‌داند و می‌گوید در مرزبندی فرانسوی‌هادقت کافی به کار نرفته و خطوط مرزی دارای ابهام هستند. سال ۱۹۶۲ دیوان بین‌المللی دادگستری معبد را متعلق به کامبوج دانست اما تایلند گفت که این حکم را نمی‌پذیرد؛ چرا که زمین‌های اطراف آن کماکان مورد مناقشه قرار دارند و مالکیت آنها به دلیل اهمال‌کاری فرانسوی‌ها نامشخص است.
تا قبل از سال ۲۰۰۸ تایلند حساسیت فراوانی به مالکیت معبد پره ویهیر نداشت. اما زمانی که کامبوج تصمیم گرفت تا این معبد را در یونسکو ثبت کند، تایلند احساس کرد که غرور ملی‌اش تحت شعاع یک مرزبندی اشتباه قرار گرفته‌است. از آن زمان تا امروز کامبوج و تایلند کمتر روز خوشی را در روابط دو طرفه تجربه کردند.
اما درگیری‌هایی که از در روزهای اخیر منجر به کشته شدن بیش از ۳۲ نفر، بی‌جا و مکان شدن ۱۳۰ هزار نفر انجامیده و باعث خالی شدن منطقه مرزی از سوی اهالی دو طرف شده، یکی از شدیدترین بحران‌های ایجاد شده میان کامبوج و تایلند است. کامبوج به عنوان کشوری که از حمایت چینی‌ها برخوردار است در این جنگ با استفاده از مین‌ها و برتری در زمین با تایلند روبه‌رو شده و در عوض تایلندی‌ها که حمایت ایالات متحده را پشت سر خود دارند؛ در آسمان به رقیب برتری دارند.
تایلند می‌گوید کامبوج در ابتدا اقدام به شلیک به سمت یک روستا در مرز خود با تایلند کرده و یک بیمارستان را هدف قرار دادهٰ است؛ این اتفاق در ادامه بحرانی رخ داده که بعد از کشته شدن یک سرباز کامبوجی به دست تایلندی‌ها در ماه مه امسال شکل گرفت. کامبوج اما می‌گوید بانکوک آغازگر درگیری بوده و روابط دیپلماتیک خود را با این کشور قطع کرده است.
معبد پره ویهیر چه اهمیتی دارد؟
کامبوج و تایلند، هر دو بر مالکیت معبدی که مربوط به دوران خمر در قرن نهم تا پانزدهم است تاکید دارند. این دو کشور از نظر تاریخی خود را موظف به حفظ این معبد هزار ساله به عنوان یک بنای مذهبی، فرهنگی و تاریخی مهم برای خود می‌دانند. این معبد بر فراز تپه‌ای در رشته‌کوه دانگرک قرار گرفته و یک مجموعه مذهبی بودایی محسوب می‌شود که به خدای بودایی‌ها یعنی شیوا تقدیم شده. معماری منحصر به فرد پره ویهیر و موقعیت خاص آن که در بالای یک کوه مشرف به کامبوج قرار گرفته، آن را به یک معبد مورد توجه تبدیل کرده است. کامبوجی‌ها معبد پره ویهیر را با هویت ملی خود گره زده‌اند و از آنجایی که این محل در زمان امپراطوری خمر ساخته شده، خود را حاکم بلامنازع آن می‌دانند. برای تایلند هم اوضاع نسبتا مشابه است. از آنجایی که منطقه موردنظر زمانی تحت نفوذ امپراطوری سیام بوده، آنها هم معبد پره ویهیر را مقدس و پراهمیت می‌شمارند.
عاقبت چه می‌شود؟
اختلاف میان کامبوج وتایلند بعید است در نهایت منجر به صلحی دائمی شود. این منطقه هم مانند بسیاری دیگر از مناطق مورد مناقشه مرزیٰ دهه‌هاست که شاهد درگیری‌هایی بوده و به‌نظر می‌رسد در آینده هم وضعیت مشابهی داشته باشد. با این حال تایلند می‌گوید در تلاش است تا به آتش‌بسی فوری برسد و کامبوج هم هرچند از نظر نظامی مشغول دفاع از خود است اما بر اهمیت وقوع آتش‌بس تاکید دارد.
از سوی دیگر سیاستمداران در دو کشور، از دمیدن بر تمایلات ملی‌گرایانه تندوتیز شهروندان دست برنمی‌دارند. در کامبوج این وضعیت شدت بیشتری در مقایسه با تایلند دارد؛ اما هر دو طرف مساله اختلاف مرزی با دیگری را تبدیل به موضوعی حیثیتی و مرتبط با غرور ملی خود کرده‌اند.
۳۱۲/۴۲
