زیرا طراحی و تولید سلاح های خودران بدون نیاز به هدایت و کنترل سربازان و نیروهای مسلح،یا تولیدات صنعتی پیشرفته،ربات و میکروتراشه ها درپیشرفت و توسعه نظامی و اقتصادی وحتی سایر ابعاد فرهنگی و سیاسی کشور از هوش مصنوعی استفاده شده است.درحقیقت هوش مصنوعی می تواند بعنوان پیشران قدرتمند در تحولات آینده جهان باشد.زیرا در عصر جدید مبتنی بر هوش مصنوعی،هنجارهای جدیدی با محوریت روابط انسان-ماشین و ماشین-ماشین در حال شکل گیری است که مستقل از متغیرهای انسانی و طبیعی،سریعتر تحولات مختلف بین المللی را پیش بینی و محاسبه می کنند بگونه ای که دیپلمات ها با استفاده از لنز یا عینک واقعیت افزوده یا ترشه های ایمپلنت قابل کاشت در مغز می توانند هر زیانی را به زبان محلی خود ترجمه کنند و اطلاعات آن را ارائه نمایند.از این رو سرمایه گذاری در هوش مصنوعی در همه ی جنبه ها درکشورهای توسعه یافته زمینه رقابت را با سایر کشورها فراهم کرده است.
جهان امروز، با روی آوردن کشورها به هوش مصنوعی و الگوریتم ها برای پیش بینی رویدادها، سیاست خارجی بهکلی تغییر شکل خواهد داد. چراکه کشورها در حالی با یکدیگر تعامل خواهند داشت که میدانند هر حرکتشان ممکن است روزها، هفته ها یا ماه ها جلوتر پیشبینیشده باشد. چنین تغییر شکلی دنیای کسبوکار و روابط ژئوپلیتیکی را متحول خواهد کرد. هوش مصنوعی به عنوان ابزاری جدید که هنوز بسیاری از وجوه آن ناشناخته است، به هر حوزهای که ورود کند میتواند حساسیتهایی را برانگیزد و نگرانیهای را ایجاد کند، اما شاید حساسترین حوزهای که بیم آن میرود مضرات هوش مصنوعی در آن بیش از مزایایش باشد، عرصه سیاست است.
سازمان ملی هوش مصنوعی ایران (AIO) یکی از سازمانهای تحت نظارت دولت جمهوری اسلامی ایران است و مسئولیت برنامهریزی و هماهنگی موضوعات و مسائل مربوط به هوش مصنوعی در کشور در سطوح مختلف دولتی را به عهده دارد. این سازمان به عنوان نهادی مستقل تحت نظر ریاست جمهوری فعالیت خواهد کرد. با وجود این گزارشها نشان میدهد که دستگاههای مختلف در موضوع هوش مصنوعی به صورت جزیرهای عمل کرده و این یکپارچهسازی و ساماندهی اسناد مختلف در حوزه هوش مصنوعی هنوز اتفاق نیافتاده و این امر نه تنها مانع از پیشرفت در این زمینه میشود، بلکه میتواند منجر به هدر رفتن منابع و فرصتها نیز شود.
با توجه به اهمیت هوش مصنوعی در دنیای امروز و نقش کلیدی آن در آینده بشریت، تعلل در ساماندهی این حوزه میتواند تبعات جبرانناپذیری برای کشور به همراه داشته باشد. ضروری است که با اتخاذ رویکردی جامع و منسجم، نسبت به یکپارچهسازی امور هوش مصنوعی در کشور اقدام شود. طبق آخرین نتایج بدست آمده رتبه ایران از نظر مقالات و تولید علم در رتبه پانزدهم است طبق آخرین نتایج بدست آمده رتبه ایران از نظر مقالات و تولید علم در رتبه پانزدهم است اما در استفاده از هوش مصنوعی در زندگی و فناوری رتبه ۷۷ را دارد که نسبت به دو سال گذشته هیچ تغییری نکرده است. بررسی جامع وضعیت هوش مصنوعی در کشور، مستلزم ارزیابی ابعاد مختلفی همچون تولید علم، فعالیت دانشگاهها و میزان نفوذ این فناوری در زندگی روزمره است.
ایران در عرصه تولید علم مرتبط با هوش مصنوعی، بهویژه در حوزههای مهندسی و علوم کامپیوتر، پیشرفت قابل توجهی داشته و به رتبه اول منطقه و پانزدهم جهان دست یافته است. این دستاورد نشان از پتانسیل بالای کشور در این حوزه دارد.
با این حال، نکته قابل تأمل اینجاست که رتبه ایران در کاربرد عملی هوش مصنوعی و ادغام آن در فناوریها و زندگی روزمره، به اندازه تولید علم درخشان نیست. این شکاف میان تولید علم و کاربرد عملی، ضرورت توجه بیشتر به تجاریسازی تحقیقات و توسعه زیرساختهای لازم برای گسترش کاربردهای هوش مصنوعی را نشان میدهد.
هر چند اقدامات ایران در هوش مصنوعی در سطحی ملایم رو به رشد است اما توسعه آن در داخل کشور ایران با چالشهایی چون تحریمهای فناوری، محدودیتهای اینترنتی و افزایش قیمت تجهیزات همراه می باشد. این در حالی است که در جهان تکنولوژی همراه با هوش مصنوعی رو به رشد و توسعه است بگونه ای که فقط پس از 40 روز مخاطبان چتبات ChatGPT در دسترس عموم قرارگرفت و تعداد آن به ۱۰ میلیون کاربر رسید ویا تعداد مخاطبین برای اینستاگرام ۳۵۵ روز زمان برد.همچنین ضعف در همکاریهای بینالمللی، عدم وجود مرکز تحقیقاتی تخصصی در حوزه هوش مصنوعی، ارتباط ناکافی دانشگاه و صنعت و رویکرد مقاله محوری در دانشگاهها به جای مساله محوری در حوزه هوش مصنوعی و عدم تمایل شرکتهای بزرگ قدیمی و دولت برای استفاده از هوش مصنوعی از دیگر چالش ها می باشد.در نهایت اینکه عدم توجه به آموزش، هم در سطح آکادمیک و دانشگاهی و هم در زمینه افزایش مهارتهای تخصصی منابع انسانی و نیروی کار و مهمتر از آن هم افزایش آگاهی مدیران در زمینه هوش مصنوعی می باشد. زنگ خطر دیگر مقوله مهاجرت نخبگان و دانشآموختگان برتر کشور می باشد در این راستا با ارائه بستههای حمایتی ویژه توانستهاند از ۲۵ نخبه ایرانی،23 نفر را از دانشگاههای شاخص آمریکایی، اروپایی و استرالیا به کشور بازگردانند.
اهداف کلان توسعه هوش مصنوعی برای تحقق چشم انداز در حوزه های پژوهش، قانون و مقررات، پذیرش، رشد اقتصاد، سرمایه گذاری، نیروی کار و زیرساخت پردازشی و ذخیره سازی برای انجام 80 درصد از پژوهش های حوزه ی هوش مصنوعی در راستای رفع نیازهای فعلی و آینده کشور در یک محیط قانونی وبا اخلاقی پویا وبه کارگیری 45 درصدی هوش مصنوعی در دولت وصنعت با سهم 12 درصدی هوش مصنوعی در تولید ناخالص ملی با سرمایه گذاری 8 میلیارد دلاری در 1410 تبیین شده است که می تواند به نرخ اشتغال 8/1 درصدی در حوزه های مرتبط با هوش مصنوعی و تربیت حداقل 600 هزار نفر متخصص در هوش مصنوعی منتهی شود. حتی توسعه هوش مصنوعی می تواند حداقل ۱۰۰۰ شرکت با حداقل درآمد سالانه ۱.۵ میلیون دلاری و ۱۰ شرکت بزرگ با حداقل ۵۰ میلیون دلاری ایجاد نماید .
نظر شما