آدام اسمیت( 5 ژوئن 1723 - 17 ژوئیه 1790) فیلسوف و اقتصاددانی اسکاتلندی بود که از او به عنوان پیشروی اقتصاد سیاسی یاد می‌شود. وی همچنین از نظریه‌پردازان اصلی نظام سرمایه‌داری مدرن به شمار می‌رود؛ اسمیت ایده‌های خود راجع به اقتصاد را در کتاب خود ثروت ملل به تفصیل شرح داده است.
آدام اسمیت بر وجود «تمایلی ذاتی که انسان را به مبادله و تعویض شئی ای با شئی دیگر می کشاند» سخن می راند، تمایلی ویژه انسان ها که در هیچ کدام از دیگر انواع موجودات زنده مشاهده نمی شود وآدام اسمیت ریشه آن را نهایتا در وابستگی متقابل انسان ها به یکدیگر در یک جامعه می داند . به نظر او برای پاسخ به نیازمندی های انسان ها، مبادله بسیار مناسب تر از خیرخواهی است : «... انسان تقریبا همیشه به یاری همنوعان خود احتیاج دارد و حساب کردن تنها روی خیرخواهی آن ها امری واهی است. بسیار مطمئن تر است که انسان بتواند منافع شخصی همنوعان خود را برآورده سازد و آن ها را قانع کند که منافع خودشان ایجاب می کند تا آن چه را که او می خواهد برایش انجام دهند. این همان کاری است که فردی که مبادله معینی را پیشنهاد می کند انجام می دهد، معنای پیشنهادش چنین است : آنچه را که من به آن نیاز دارم به من بدهید تا من هم آنچه را شما به آن احتیاج دارید به شما بدهم.»
بنا به نظر آدام اسمیت، مبادله کالایی و تقسیم کار منتج از آن که در عین حال به مثابه شرایط و فرایند این نوع مبادله نیز می باشند، پدیده هایی کاملا طبیعی (در تمام ابعادمفهوم آن) برای جامعه هستند، جامعه ای که مطابق فرضیات او تنها جمع شمار زیادی از افراد مطلقا خودخواه است، یعنی افرادی که در عین حال کاملا مستقل اند (چرا که مالکیت خصوصی محصول تولید نیروی کار خویش و همچنین مالکیت ابزار تولید را در اختیار دارند) و تنها بر اساس منافع شخصی و در چارچوب وابستگی متقابل با دیگر افراد به جلو می روند. آدام اسمیت در سال 1790 در سن 67 سالگی درگذشت و در صحن کلیسای کانن گیت دفن شد که چندان فاصله ای با خانه اش در ادینبورگ نداشت.
26331
نظر شما