سید عباس عراقچی با اشاره به برگزاری اجلاس عدم تعهد در تهران گفت: این اجلاس به یک تعبیر، ابراز قدرت سیاسی بود که طی آن زور بازوی سیاسی جمهوری اسلامی ایران به قدرت های بزرگ نشان داده شد. این درحالی بود که آنها سعی می کردند این طور القا کنند به جامعه جهانی که جمهوری اسلامی ایران ضعیف شده است، تحت تحریم های سازمان ملل قرار دارد، منزوی است و کشورهای دنیا اعتباری برای آن قائل نیستند.
اهم سخنان عراقچی در گفت و گو با مهر در ادامه می‌آید:
- همه این تبلیغات، ترفندها و جنگ رسانه ای که سال‌ها علیه ما به راه انداخته بودند با یک حرکت در برگزاری اجلاس سران عدم تعهد خنثی شد. تعبیر رئیس رژیم صهیونیستی از اجلاس تهران این بود که ایران یک هفته در دنیا ابراز قدرت کرد؛ این چیز کوچکی نیست. همه آن ترفندها در جریان اجلاس تهران باطل و نشان داده شد که جمهوری اسلامی ایران منزوی نیست و جامعه بین المللی نگرانی در مورد ایران ندارد.
- آغاز اقدامات برای این اجلاس به حدود 23 سال پیش باز می گردد که مقام معظم رهبری که درآن زمان رئیس جمهور بودند به وزیر خارجه وقت دستور داده بودند که به جنبش عدم تعهد و سازمان کنفرانس اسلامی (سازمان همکاریهای اسلامی فعلی) توجه ویژه ای شود. دستورایشان منجر به این شد که اداره ای با عنوان اداره مجامع اسلامی و عدم تعهد در بخش بین الملل وزارت خارجه تشکیل گردد.
- درآن زمان بنده معاون آن اداره بودم واین اداره یک کار ویژه ای را شروع کرد.زمان کنفرانس اسلامی در آن زمان در سیاست ما خیلی مهجور بود ولی البته عدم تعهد به دلیل عنوان مترقی آن از توجه بیشتری برخوردار بود. ما یک دوره فعالیت خیلی جدی با این دوسازمان شروع کردیم و منجربه این شد که در سازمان کنفرانس اسلامی جمهوری اسلامی ایران خیلی فعال تر شد . دفتر نمایندگی درجده راه اندازی کردیم برای آن سفیر جداگانه درنظر گرفته شد. دراجلاس‌ها خیلی جدی تر شرکت کردیم و چند اجلاس کارشناسی را به ایران آوردیم . در سال 1370 در اجلاس ششم سران درسنگال تقاضای میزبانی اجلاس بعدی را دادیم که شرح مفصلی دارد و بعضی از کشورها سعی کردند که از ریاست ما جلوگیری کنند و وارد رقابت با ما شدند . نهایتا درسال1376 اجلاس سران سازمان کنفرانس اسلامی را درایران برگزار کردیم که آن اجلاس نیز درمقطع خود یک موفقیتی به اندازه اجلاس سران عدم تعهد بود.
- در سال 1385 در اجلاس سران جنبش عدم تعهد در کوبا تقاضای میزبانی اجلاس بعدتر را دادیم چون در مورد مصر از گذشته تصمیم گیری شده بود در آن زمان هم باز یک چالشی در کوبا ایجاد کردند، و برخی کشورها سعی کردند ما را از گردانه خارج کردند ولی بهرحال با تلاشی که صورت گرفت تصویب شد و ما شش سال بعد یعنی سال 1391 اجلاس سران عدم تعهد را در تهران برگزار کردیم.
- اجلاس در زمینه تحریم چند خدمت به ایران کرده است. اولا نشان داد اجماع بین المللی علیه ایران - که مورد ادعای غربیهاست - وجود ندارد. دو سوم کشورهای جهان ثابت کردند که جامعه بین المللی آن طور که غربی‌ها بیان می کنند، نیست.
- ولی آنچه از همه اینها مهم تر است، تعاملات و تبادلات و مذاکرات دو جانبه ای است که در حاشیه اجلاس صورت گرفته است. همیشه یکی از ویژگی های همه اجلاس های بین المللی ملاقات های حاشیه ای کشورها است.
- در جریان اجلاس سران جنبش عدم تعهد در تهران ملاقات های متعدد دو جانبه و حتی چند جانبه داشتیم که محور عمده آنها بر همکاریهای اقتصادی بود.کشورها آمدند و از نزدیک ایران در تحریم را دیدند که زندگی در آن ادامه دارد و پیشرفت های اقتصادی آن چشمگیر است و هیچ تاثیری از تحریم ها در آن وجود ندارد خود این امر تاثیرگذار بود و به کشورهاانگیزه داد که خواهان یک سری همکاری های جدید اقتصادی با ما شوند. در حقیقت بعضی از کشورها و ظرفیت های آنها را در این اجلاس کشف دوباره کردیم. بسیاری هم خودشان به سراغ ما آمدند و خواستند همکاری داشته باشیم.در حقیقت آنها هم ایران را دوباره کشف کردند.
- واقعیت آن است که تحریم های یک جانبه آمریکا مشکلاتی را در زمینه نقل و انتقالات بانکی و پولی برای ما ایجاد کرده و این قابل انکار نیست ولی ما موفق شده ایم از طریق مذاکرات دو جانبه با کشورهای مختلف برای هر کدام از این مشکلات راه حل‌هایی خلاقانه پیدا کنیم. پیدا کردن این راه حل ها مستلزم مذاکرات طولانی با کشورها است.این مذاکرات کار آسانی نیست.گاه خوب پیش می رود و گاهی پیش نمی رود و باید راه حل های دیگری پیدا کرد.اما مهم این است که اراده سیاسی در طرف های ما برای حل مشکلات وجود دارد و این اراده سیاسی در سفر سران کشورها که به ایران آمدند و بویژه هند مشهود بود. هندی ها یکی از مشتریان خوب نفت ما هستند . در مورد مسائل بانکی و انتقال درآمد حاصل از نفت ما مشکلاتی بوجود آمده بود که الحمدلله راه حل هایی پیدا شده و این مشکلات را عمدتا از سر راه برداشتیم . البته هنوز نیاز به مذاکرات بیشتر وجود دارد. به هر حال وقتی یک مکانیزم جدید را برای تبادل پیدا می کنید باید دستورالعمل های جدید ارائه داده . تجار را توجیه کنید و ...، و این کار آسانی نیست اما مهم این است که اراده سیاسی در طرفین وجود دارد.
- این یک واقعیت است که جنبش عدم تعهد تاکنون حرف زیاد زده اما عمل نداشته است. اسناد چند صد صفحه ای عدم تعهد هر بار منتشر می‌شود اما اقدام عملی صورت نمی‌گیرد، یک نمونه مشخص در این مورد بحث فلسطین است. عدم تعهد یک کمیته خاص فلسطین دارد که هر سال در جنب اجلاس عدم تعهد برگزار می شود و یک بیانیه ویژه فلسطین هم جدا از همه اسناد اجلاس منتشر می کند. در کمیته فلسطین که این بار به ریاست ایران برگزار شد، نماینده فلسطین گزارش مبسوطی از اوضاع مردم در غزه و سایر شهرها وشرایط سیاسی و اقتصادی و رسانه ای ارائه داد و نتیجه گرفت که در همه این عرصه ها اوضاع بدتر شده است. بعضی از رؤسای هیئت ها و سران که شرکت کرده بودند در همان کمیته گفتند که چه فایده دارد که ما این همه حرف می زنیم اما اوضاع دائما بدتر می شود ؟و توصیه کردند که یک گام عملی صورت بگیرد. نتیجه این شد که با پیشنهادی که ما دادیم و کشورهای دیگر هم تایید کردند یک گروه کاری تشکیل خواهد شد که در 5 حوزه راهکارهای عملی برای جنبش پیشنهاد دهد .
- مکانیزمی که عدم تعهد هم اکنون در اختیار دارد تروئیکا است که اکنون از سه کشور مترقی مصر، ایران وونزوئلا تشکیل شده و امیدواریم دولت مصر نیز هر چه سریعتر به سازماندهی کامل درونی خود برسد و تروئیکا بتواند نقش موثر خود را ایفا کند.
- تروئیکا در نیویورک یک دفتر هماهنگی دارد که از این پس به ریاست ایران اداره می شود. در جنب اجلاس های بین المللی گروه عدم تعهد حتما فعال خواهد شد.ما در اجلاس شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی شاهد بودیم که عدم تعهد به ریاست ایران فعال شد. البته در موضوع هسته ای عدم تعهد همیشه فعال بوده و اکنون انشاءالله فعالتر خواهد شد. یک دبیرخانه ملی موقتی هم قرار است در ایران تشکیل شود که فعالیت ها را پیگیری کند.
- اصلاح ساختار یک خواسته اساسی همه کشورهای عضو عدم تعهد است. به غیر از 5 کشور دارای حق وتو که در سازمان ملل با اصلاح مخالفت می‌کنند ، تقریباً همه کشورهای دیگر خواستار اصلاح هستند. اما مکانیزم اصلاحاتی که در سازمان ملل در اساسنامه این سازمان پیش بینی شده مکانیزمی است که جامعه بین‌المللی را با یک در بسته مواجه کرده است. یعنی همه تغییرات باید از سوی شورای امنیت و از تصویب 5 کشور دارای حق وتو بگذرد و چون آنها به هیچوجه تمایل ندارند که کمترین میزانی از اختیاراتشان کم شود، جلوی همه ابتکارات مربوط به اصلاحات در شورای امنیت را گرفته‌اند.
- موضوع سوریه یک موضوع پیچیده است و ایده های مختلفی هم در مورد آن مطرح شده است. ما موضوع سوریه را از دو جهت پیگیری می کنیم. یکی از جایگاه جمهوری اسلامی ایران و دیگر به عنوان رئیس جنبش عدم تعهد. البته ایده‌هایی مطرح شد که تروئیکای عدم تعهد در این خصوص فعال شود. این در کنار باقی ایده هایی است که درباره سوریه مطرح شده است. البته یک طرح مصری ها داده اند. یک طرحی را عراقی ها و طرحی را ایران داشت که 30 کشور در تهران جمع شوند. ما در حال مشورت هستیم که مجموعه این پیشنهادها را یک جا جمع کنیم و در یک قالب واحد پیش ببریم. مذاکرات و مشورت هایی در این خصوص وجود دارد و تماس های تلفنی بین دکتر صالحی و برخی وزرای خارجه صورت گرفته که بعضی خبری می شود و بعضی نمی شود. سیاست ما اکنون نزدیک کردن طرح ها به یکدیگر است و امیدواریم بتوانیم به راه حل برسیم. با اخضر ابراهیمی هم در این رابطه مشورت کردیم.
- خوشبختانه جامعه بین المللی به این جمع بندی رسیده که سوریه راه حل نظامی ندارد و باید راه حل سیاسی و دیپلماتیک برای آن پیدا کرد. این موضوع را در همه سخنرانی هایی که در اجلاس عدم تعهد صورت می گرفت شاهد بودیم. دو سوم جامعه بین المللی در اجلاس عدم تعهد حضور داشتند و مشهود بود که تاکید همه کشورها بر رد راه حل نظامی و دخالت خارجی در ارسال پول و اسلحه به سوریه، حمایت از راه حل های ملی و سوری- سوری، حمایت از مصالحه بین دولت و گروه های معارضه بود. بنابراین فکر می کنم که زمینه برای رسیدن به یک راه حل سیاسی و دیپلماتیک فراهم است.
- در بحث هسته‌ای ما کاملاً جدی هستیم و جدیت خودمان را هم از طریق طرح‌های واقعی و عملیاتی به طرف مقابل نشان داده‌ایم. منطق ما هم منطق کاملاً روشنی هست. ما می‌گوییم هر طرف برای خود خط قرمزی دارد. بیایید به خطر قرمزهای یکدیگر احترام بگذاریم. ما می‌گوییم حقوق ما براساس ان پی تی و قواعد بین‌المللی باید به رسمت شناخته شود. آنها هم می‌گویند که نگران هستیم ایران به سمت سلاح هسته‌ای برود هر دو این موارد دارای راه حل است ما حاضریم آنها حق ما را به رسمیت بشناسند و ما هم در مقابل، فتوای مقام معظم رهبری مبنی بر رد مشروعیت هر گونه سلاح‌کشتار جمعی از جمله سلاح هسته‌ای را به هر شکلی که هست مجدد اعلام کنیم و یا در جایی ثبت کنیم.
- آنها همکاری ما در آژانس را می‌خواهند و ما به تعهدات خود در آژانس بر اساس قوانین بین‌المللی پایبند هستیم. اگر چیزی فراتر از این تعهدات از ما درخواست می‌کنند و یا چیزی کمتر از حقوق مان از ما می‌خواهند، طبیعی است که باید روشن شود در مقابل چه خواهند کرد. به عنوان مثال از ما می‌خواهند فراتر از تعهدات بین المللی خودمان با آژانس همکاری کنیم که معلوم شود برنامه ایران ابعاد نظامی ندارد! همکاری‌هایی که در این چارچوب انتظار دارند فراتر از تعهدات بین المللی ما است و ما می گوییم اگر ما این همکاری را کردیم در مقابل چه اتفاقی می‌افتد؟ طبیعی است که باید تحریم ها لغو شود.
- تحریم برای این گذاشته شده است که مدعی اند برنامه هسته‌ای ما ابعاد نظامی دارد. اگر ما ثابت کردیم که ابعاد نظامی ندارد ، اولین نتیجه طبیعی این است که همه تحریم‌هایی که گذاشته‌اند را باید بردارند. بنابراین جدیت ما خیلی کامل و واضح نشان داده شده است. بقیه قدم‌هایی هم که در برنامه پیش بینی کرده‌ایم بر این اساس است. خیلی منطقی و روشن برنامه عملیاتی و پیشنهادات عملی ارایه کردیم که اگر به این پیشنهادات عمل شود هم آنها و هم ما به خواسته خود می‌رسیم. خواسته ما این است که مثل هر کشور دیگری برنامه صلح آمیز هسته‌ای داشته باشیم. خواسته آنها هم این است که تضمین وجود داشته باشد که ایران به سمت سلاح نمی‌رود که هر دو اینها شدنی است. ولی اینکه آنها همراهی نمی‌کنند و یا پیشنهاداتی می‌دهند که عملی نیست و غیرواقعی و غیرمعقول است، ناشی از فقدان اراده سیاسی در بین 6 کشور است.
- ما با پیشنهاداتی از سوی آنها مواجه هستیم که عملی نیست. هیچ عقل سلیمی نمی تواند بپذیرد که ما همکاری هایی که آنها انتظار دارند را انجام دهیم و در مقابل آنها اقدامات بی ارزش انجام دهند.
- بعضی ها معتقدند که باید تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا صبر کنیم و بعضی ها معتقد هستند که شش کشور اصولا از رسیدن به یک اجماع و حل موضوع ناتوان هستند و باید راه حل های دیگری را پیدا کنیم. ایده ها در این مورد مختلف است آنچه که به ما مربوط می شود، ما برنامه هسته‌ای خودمان را در چارچوب صلح آمیز پیش می بریم و مسیر خود را طی می کنیم. ما به بسیاری از اهداف خود رسیده ایم و تکنولوژی خود را در عرصه چرخه سوخت کامل کرده ایم. از نظر تکنولوژی تجهیزات و مواد وضع ما کاملا خوب است. لذا غربی ها تا هر زمانی که می خواهند صبر کنند. کسی که ضرر می کند آنها هستند. تحریم ها برای ما هزینه‌هایی داشته ولی در مقابل برکاتی نیز داشته است که قابل مقایسه نیست.
- غربی ها و 1+5 دچار یک سوءتفاهمی هستند که تا وقتی این سوءتفاهم را رفع نکنند کار پیش نمی رود. این سوءتفاهم این است که فکر می کنند تحریم ها کار می کند و منتظرند. این یک سوء تفاهم بزرگ و یک خیال کاملا غلط است و تعجب می کنم که چرا نمی توانند ایران را بشناسند، هر چه آنها صبر کنند اگرچه تحریم ها هزینه دارد اما کارساز نمی شود و برعکس، ایران هر روز قدرتمندتر می شود. الان موضع مذاکراتی ما بعد از اجلاس عدم تعهد قوی تر از موضع مذاکراتی ما قبل از اجلاس است. گذشت زمان به نفع ماست و جمهوری اسلامی را قوی تر می کند، لذا آنها تا هر موقع که می خواهند صبر کنند ما عجله ای نداریم.
- ما حکومتی نیستیم که به مردم به زور بگوییم که جایی بروند یا نروند. مردم آزاد هستند و رفت و آمدهای خودشان را دارند. اما واقعیتی که وجود دارد این است که الان در شرق آسیا باندهای مختلف قاچاق از قاچاق انسان تا مواد مخدر فعال شده است. شایعاتی که راه انداختند بسیاری از مردم را برای رسیدن به زندگی مثلاً بهتر در کشورهای استرالیا، نیوزلند، ژاپن و امثال آنها یا برای رسیدن به درآمدهای هنگفت از طریق مواد مخدر گمراه و وارد مبادله با این باندها می کند.
- عده ای هستند که می خواهند مواد مخدر به آنجا ببرند و از جوانان ایرانی سوء استفاده می کنند. همه این عوامل باعث شده آمار زندانیان ما در این کشورها بالا برود. در کشور ژاپن آمار زندانیان ما اصلا در شانمان نیست و در مالزی و اندونزی و دیگر کشورها هم همین طور است. این یک سراب هست که درآمدهای فوری می توانند داشته باشند. این درآمدها برای گردانندگان باندهای قاچاق بوده و کسانی که آلت دست می شوند معمولا یا سر از زندان در می آورند یا در دعواهای بین باندها کشته می شوند. دسته دوم کسانی هستند که به امید تحصیل در دانشگاه‌های غربی و زندگی در استرالیا گرفتار باندهای قاچاق انسان می شوند. اینها به کشورهای شرق آسیا و عمدتا به اندونزی می روند و در آنجا باندهایی هستند که مبالغ هنگفتی از این افراد می گیرند و می گویند شما را سوار کشتی می کنیم و آنجا در بهشت موعود پیاده می شوید. این کشتی ها، کشتی های مندرس قدیمی هستند. به طور مثال کشتی که 30 نفر ظرفیت دارد را 100 نفر سوار و در وسط اقیانوس رها می کنند. این کشتی ها گرفتار طوفان و باد شده و غرق می شوند. اگر فقط یک بار اتفاق می افتاد می توانستیم بگوییم اتفاق است، اما چون مرتب تکرار می شود معلوم است که این برنامه آنهاست. گزارشاتی داریم و مبین آن است که نیروهای انتظامی و نظامی و سپس دریایی و ... همه نظاره گرند و کاری برای نجات جان آنها نمی کنند.
- جنازه‌ایی به دست ما می‌رسد که قابل شناسایی نیستند و خانواده‌های سرگردان و مصیبت زده باید با این جنازها رو به رو شوند. فکر می‌کنم مقابله با این وضعیت احتیاج دارد که بیشتر اطلاع رسانی کنیم و در اذهان مردم و جوانان را روشنگری کنیم. امیدوارم صدا و سیما و رسانه‌ها وارد این قضیه شوند و به عنوان یک معضلی که می‌تواند گریبانگیر هر یک از جوانان ما باشد، بیشتر به آن بپردازند.
- تعداد زندانیان در مالزی و ژاپن تا حدی بالا است. در بعضی از این کشورها تعدادی از این افراد در لیست اعدام هستند. کار وزارت خارجه، بعد از دستگیری این افراد شروع می‌شود که سرویس کنسولی بدهیم و مراقب حقوق آنها باشیم و اینکه دادگاه مناسب برایشان برگزار شود و اگر کار به اعدام بکشد به دنبال عفو و تخفیف مجازات باشیم. با خیلی از این کشورها وارد مذاکره برای امضای موافقتنامه انتقال محبوسین شده ایم که وقتی زندانی می‌شوند دوران محکومیت را در کشور خود بگذرانند. این مشکل حجم زیادی از فعالیت‌های وزارت خارجه را در شرق آسیا به خود معطوف کرده است. در کشوری مثل ژاپن در 17 شهر مختلف زندانی‌ها پراکنده‌اند که رسیدگی به آنها در هر یک از شهرها هزینه بسیار بالایی برای سفارت دارد.
- وزارت خارجه جهت تماس با کشورها و انعقاد موافقتنامه مبادله زندانیان و حفظ حقوق آنها اقداماتی انجام داه است. ارائه لباس، غذای گرم و کتاب به زندانیان و مراقبت از آنها از اقداماتی است که وزارت خارجه انجام می دهد ولی یک نکته مهم روشنگری عمومی است که باید یک مقداری خجالت ها را کنار بگذاریم و در مورد معضل موجود راحت صحبت کنیم.
- این مطلب (اقدام ایران علیه اتباع رژیم صهیونیستی)به اندازه داستانِ تلاش ایران برای ترور سفیر عربستان در واشنگتن، مسخره و خنده دار بود. در همه مواردی هم که این ادعا مطرح شد به اثبات نرسید. در تایلند هم که چند نفری را دستگیر کردند وقتی که کار کشید به اینکه دادستانی برای آنها موارد اتهامی را برشمرده، بحث ترور وجود نداشت و اعمال خلاف مقررات مثل اجاره غیرقانونی مسکن مطرح شد.
27219
نظر شما