الیزا ذوالقدر: آمارها نشان می‌دهد سرانه مصرف شیر ایرانیان 91 کیلوگرم در سال است، و این یعنی این که ایرانی‌ها کمتر از یک سوم اروپایی‌ها با سرانه مصرف 300 کیلوگرم، شیر مصرف می‌کنند.
این کمبود مصرف باعث شده ۹۰درصد از مردم کشور با کمبود کلسیم مواجه باشند و بر اساس برخی آمارها سن پوکی استخوان در ایران نزدیک به 25 سال کمتر از نرم جهانی باشد.
این آمارها زمانی بیشتر تأسف‌آور می‌شود که دکتر محمود نجفی رئیس هیأت‌مدیره مجتمع تشکل‌های صنایع غذایی و مدیرعامل شرکت صنایع شیر ایران از کاهش 20درصدی مصرف لبنیات در سال جاری خبر می‌دهد.
برداشتن یارانه شیر ظرف 5 سال
با وجود همه این آمارها در روزهای گذشته مجلس در طرح هدفمندکردن یارانه‌ها به مصوبه‌ای رأی داد که دولت را موظف می‌کند یارانه شیر را ظرف 5 سال بردارد در حالی که یارانه دارو همچنان به قوت خود باقی است.
اقدامی که یکی از اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با واژه متأسفانه از آن یاد می‌کند و می‌گوید: باقی ماندن یارانه دارو آن چیزی نبود که دولت می‌خواست و اعضای کمیسیون بهداشت و درمان نیز با آن مخالف بودند اما متأسفانه این اتفاق افتاد و یارانه دارو بر جا ماند.
دکتر محمدرضا رضایی معتقد است: دولت با طرح هدفمندی یارانه‌ها قصد دارد قدرت خرید اقشار ضعیف جامعه را افزایش دهد و این درست نیست که برخی می‌گویند با اجرای این لایحه شاهد جهش قیمت‌ها در بازار هستیم.
وی در بخشی از سخنانش به کاهش مصرف لبنیات در کشور اشاره می‌کند و می‌گوید: عموم مردم از فواید لبنیات آگاهی کافی ندارند و اطلاع‌رسانی در این‌باره صورت نگرفته است در حالی که لبنیات می‌تواند یکی از جایگزین‌های خوب پروتئین برای خانواده‌هایی باشد که کمتر می‌توانند از گوشت استفاده کنند.
رضایی می‌افزاید: با اجرای طرح هدفمندکردن یارانه‌ها یارانه انرژی که بخش زیادی از یارانه‌ها را به خود اختصاص می‌داد و تنها 30درصد مردم جامعه از آن بهره می‌بردند به همه مردم تعلق می‌گیرد و به این ترتیب قدرت خرید دهک‌های پایین جامعه افزایش خواهد یافت.
وی در پاسخ به این موضوع که حذف یارانه غذا و برجا ماندن یارانه دارو نشان‌دهنده درمان‌محوری در کشور است و نه نگاه پیشگیرانه می‌گوید: متأسفانه برداشت مجلس این بود که اگر یارانه دارو برداشته شود بیماران
دچار مشکلات زیادی می‌شوند و یا فوت می‌کنند. در حالی که درآمد حاصل از این یارانه می‌توانست به سمت تأمین اجتماعی و رفاه عمومی برود.
این نماینده مجلس اضافه می‌کند: در کشور ما مردم گرایش زیادی به مصرف دارو دارند و این تبدیل به یک فرهنگ در جامعه شده است. در حالی که باید با اطلاع‌رسانی دقیق این فرهنگ را با فرهنگ پیشگیری عوض کرد و مردم را به سمت تغذیه و زندگی سالم سوق داد.
کارخانه‌های تولید لبنیات، مواد اولیه ندارند
از سوی دیگر علی احسان ظفری مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های مواد لبنی درباره کاهش مصرف مواد لبنی در کشور می‌گوید: آماری از مصرف لبنیات میان مردم وجود ندارد و آنچه در مورد کاهش مصرف گفته می‌شود آماری است که کارخانه‌های تولید‌کننده از کاهش فروش خود ارائه داده‌اند.
وی به پایین بودن مصرف لبنیات در ایران نسبت به نرم جهانی اشاره می‌کند و می‌افزاید: سرانه مصرف لبنیات در جهان حدود 170 کیلو است در حالی که این آمار در ایران تنها 80 کیلو در سال است که اولین دلیل آن نیز به قدرت خرید مردم بازمی‌گردد.
ظفری یکی دیگر از دلایل این امر را کمبود مواد اولیه ذکر می‌کند و می‌گوید: هم‌اکنون کارخانجات تولید مواد لبنی در کشور تنها با 60درصد ظرفیت خود فعالیت می‌کنند زیرا مواد اولیه و شیر خام کافی در اختیار ندارند.
وی با اشاره به عدم نظارت دولت بر قیمت شیر خام ادامه می‌دهد: قیمت شیر خام به صورت افسار گسیخته‌ای هر روز بالاتر می‌رود و نظارتی بر آن وجود ندارد در حالی که قیمت محصولات به شدت کنترل می‌شود. دولت بر تولید شیر یارانه‌ای و بسیاری دیگر از محصولات تسلط کامل دارد و 45 درصد تولید کارخانه‌ها از طریق دولت ارائه می‌شود. به این ترتیب اجازه هیچ‌گونه افزایش قیمتی به کارخانه‌ها داده نمی‌شود.
مدیرعامل اتحادیه تعاونی‌های تولید‌کننده فرآورده‌های لبنی تأکید می‌کند: هیچ‌گونه افزایش قمیتی در روزهای اخیر در لبنیات نداشته‌ایم و قیمت تولیدات لبنی کاملاً ثابت است.
وی در خصوص تأثیرات احتمالی حذف و هدفمندی یارانه‌ها بر قیمت لبنیات می‌گوید: به گفته دولت این طرح برای افزایش قدرت خرید دهک‌های پایین جامعه است از این رو این به مکانیزم‌های دولت برمی‌گردد که چه تدابیری برای افزایش قدرت خرید مردم پیش‌بینی کند وگرنه افزایش قیمت‌ها قطعاً بر میزان مصرف تأثیر دارد هرچند هنوز نمی‌توان درباره آن بحث کرد.
حذف یارانه شیر به سلامت جامعه لطمه می‌زند
به نظر می‌رسد کاهش مصرف لبنیات در ایران یک واقعیت است اما برلیانت بزرگمهر مسئول کمیته آموزش همگانی انجمن تغذیه ایران معتقد است که ایرانی‌ها همواره به خوردن مواد لبنی گرایش داشته‌اند و دوغ و ماست از دیرباز زینت‌بخش سفره‌های ایرانی بوده است. هرچند این فرهنگ اکنون تغییر یافته است.
وی می‌گوید: امروزه معمولاً افراد به ویژه کودکان و نوجوانان ترجیح می‌دهند به جای نان و پنیر و کره و شیر در وعده صبحانه کیک و شیرینی مصرف کنند و نوشابه‌های گازدار و یا آبمیوه‌های آماده جای دوغ و ماست را در سفره‌ها گرفته‌اند.
بزرگمهر به غنای فسفر و کلسیم در لبنیات اشاره می‌کند و می‌افزاید: کلسیم و فسفر موجود در لبنیات برای استخوان‌سازی مناسب است. ضمن اینکه لبنیات حاوی پروتئین بیولوژیکی بالایی است که به خوبی در بدن به مصارف خود می‌رسد. همچنین لبنیات یکی از منابع خوب روی در رشد، بلوغ جنسی، سلامت پوست و موها مؤثر است.
وی ادامه می‌دهد: اگر لبنیات را از رژیم غذایی حذف کنیم می‌توان منابع پروتئینی را با سایر پروتئین‌ها جایگزین کرد اما برای استخوان‌سازی مهمترین منبع کلسیم در لبنیات وجود دارد. البته برخی می‌گویند که سبزی‌ها نیز حاوی مقادیر زیادی کلسیم هستند اما این صحیح نیست زیرا کلسیم گیاهی جذب قوی ندارد.
بزرگمهر با بیان اینکه کلسیم وفسفر تنها در حضور ویتامین D از رود جذب می‌شود و در استخوان نفوذ می‌کند، می‌افزاید: خانم‌های ایرانی به علت حجاب مورد تابش مستقیم آفتاب قرار نمی‌گیرند به همین دلیل مصرف لبنیات که حاوی این ویتامین هستند برای آنها ضروری است.
بزرگمهر به عوارض کمبود کلسیم در افراد مختلف اشاره می‌کند و می‌گوید: کمبود کلسیم در کودکان باعث اختلال در رشد، در نوجوانان موجب عدم رشد کافی در جوانان باعث نرمی استخوان و در سالمندان سبب پوکی استخوان می‌شود.
وی با بیان اینکه مصرف نکردن لبنیات عوارض خطرناکی دارد، اضافه می‌کند: متأسفانه شاهدیم بسیاری از جوانان ایرانی پاهای پرانتزی دارند که این نشان می‌دهد این افراد یا در کودکی راشیتیسم گرفته‌اند و یا پس از بلوغ دچار بیماری استئومالاسی یا نرمی استخوان شده‌اند که از عوارض کمبود کلسیم است.
مسئول کمیته آموزش همگانی انجمن تغذیه ایران حذف یارانه شیر را بسیار خطرناک برای سلامت کشور می‌داند و می‌گوید: هم‌اکنون نیز شیرهای یارانه‌ای به اندازه کافی در دسترس مردم نیست و در بسیاری مواقع شاهد صف‌های طولانی خرید شیر هستیم.
وی با بیان اینکه به هیچ وجه به صلاح نیست که دولت یارانه شیر را حذف کند، ادامه می‌دهد: حذف یارانه شیر باعث می‌شود تهیه لبنیات برای خانواده‌ها بسیار گران تمام شود و صدمه زیادی به سلامت جامعه می‌خورد.
نظر شما