سهم ایران در تولید برق بادی/پیشتازی آلمان ها چگونه میسر شد؟

آذرجزایری: در منطقه شرق کشور برای مثال سرعت باد در منطقه خواف 10 متر بر ثانیه و در منطقه بینالود 8 متر بر ثانیه است.
درحال حاضر در 6 استان ایران نیروگاه بادی نصب شده و در مجموع با 160 توربین و ظرفیت اسمی 92.930 کیلووات مشغول به تولید هستند.
این درحالی است که باوجود پتانسیل بالای احداث این نیروگاه ها اما تا کنون بخش خصوصی رغبتی برای سرمایه گذاری در این بخش نشان نداده اما مطالعات نشان می دهد که سرمایه گذاری در این بخش می تواند صرفه اقتصادی بالایی به همراه داشته باشد.
یکی از سیاست های وزارت نیرو، توسعه نیروگاه های برق بادی به کمک بخش خصوصی در سایه ایجاد بستر مناسب است. در سال 1389 نیروگاه های برق بادی استان های گیلان، خراسان، آذربایجان شرقی، سیستان و بلوچستان، فارس و خوزستان در مجموع با 160 توربین و ظرفیت اسمی 92.930 کیلووات، تولید ناویژه ای معادل 16.206 گیگاوات ساعت داشته اند.

پروژه های مطالعاتی و اجرایی مربوط به انرژی باد در ایران شامل دو طرح فناوری انرژی های نو با ظرفیت تقریبی 60 مگاوات و طرح توسعه نیروگاه بادی با ظرفیت تقریبی 128 مگاوات است.
انرژی پاک باد با توجه به راهبردهای صرفه جویانه در بهره برداری از منابع انرژی در مقایسه با سایر صور انرژی به دلیل کاهش هزینه های تولید برق، اشتغالزایی، عدم آلودگی محیط زیست در کشورهای پیشرفته و بسیاری از دیگر کشورها، در میان منابع تجدید پذیر، توانسته به عنوان یک انتخاب مناسب به منظور تولید برق مطرح شود. به طوری که در سال 2011 بخش زیادی از مصرف برق کشور آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی از برقی توسط توربین های بادی تولید می شود، تامین شده است. در سالهای اخیر کشورهای توسعه یافته درصدد افزایش تولید برق از این منبع طبیعی انرژی بوده اند.

براساس این گزارش، مصرف برق حاصل از انرژی باد در جهان از سال 2001 تا 2011 میلادی از 38.5 به 437.4 تراوات ساعت افزایش پیدا کرده است و در سالهای آتی نیز به سیاست های انرژی کشورها برپایه افزایش استفاده از این انرژی تجدیدپذیر است.
آلمان به عنوان بزرگترین مصرف کننده اروپایی برق بادی، در نظر دارد تا 8 سال آینده یعنی سال 2020 میلادی 40 درصد از برق مورد نیاز خود را از طریق انرژی تجدیدپذیر تامین کند.
دستیابی به چنین هدفی به برنامه ریزی دقیق و سرمایه گذاری هدفمند نیاز دارد. نخستین مشکل در این میان عدم قابلیت کنترل منابع تولید انرژی های تجدیدپذیراست. به طور مثال توربین های برق بادی که انرژی باد را به برق تبدیل می کنند در روزهای بادی، برق بیشتری وارد شبکه می کنند. در حال حاضر ذخیره برق مازاد برنیاز شبکه، دارای ظرفیت محدودی است. از سوی دیگر در روزهای بدون باد، به دلیل کاهش تولید، ظرفیت برق شبکه نیز کاهش پیدا می کند. بنابراین به منظور جبران این نقیصه، پژوهشگران آلمانی پروژه های مختلفی را برای کنترل مازاد تولید برق و جبران کسری شبکه در دست بررسی دارند. تولید متان که یکی از مهمترین ترکیبات گاز طبیعی به شمار می رود، به شیوه مصنوعی یکی از این راه هاست.
گازمتان به طور طبیعی در دل زمین و با گذشت زمانی بسیار طولانی تشکیل می شود. در روش ابداعی این دانشمندان، متان مصنوعی در مدت چند ثانیه آن هم ضمن حرکت چرخ های توربین بادی تولید می شود.

در این فرآیند ذرات آب موجود در رطوبت هوا به دلیل جریان الکتریسیته در فضای اطراف پره توربین بادی، به اکسیژن و هیدروژن تجزیه می شود که در نتیجه هیدروژن های آزاد شده در واکنش با دی اکسید کربن موجود در هوا، گاز متان و آب تشکیل می دهند.
پژوهشگران آلمانی تصور می کنند این گاز را می توان به برق تبدیل و وارد شبکه کرد. براساس محاسبه اولیه، جمع آوری و تبدیل این گاز به برق تا 20 درصد نیاز شبکه را تامین خواهد کرد، البته پیش از این مرحله باید روش مناسبی برای ذخیره سازی گاز متان پیدا کرد. از آن گذشته دی اکسید کربن نیز باید به اندازه کافی در فضای اطراف توربین بادی وجود داشته باشد. پژوهشگران آلمانی معتقدند دی اکسید کربن مورد نیاز را می توان در نیروگاه های تولید برق از سوخت زغال سنگ جمع آوری کرد.
پژوهشگران آلمانی، تمام تلاش خود را برای هموار ساختن هر چه بیشتر مسیر اجرای این طرح به کار بسته اند. به این ترتیب علاوه بر آنکه کشور آلمان به زودی امکان تولید برق مورد نیاز شبکه خود را در همه روزهای سال به وسیله انرژی باد دارا خواهد بود، از امکان صادرات مازاد انرژی خود به صورت گاز بادی به سایر کشورها نیز بهره مند خواهد شد.
/22131