نام ضیا‌الدین دری برای همه مخاطبان سریال‌های تلویزیون آشناست. سال‌ها پیش او با سریال «کیف انگلیسی» تماشاگران را پای تلویزیون می‌نشاند و حالا هم چند ماهی می‌شود که خیلی‌ها مخاطب سریال «کلاه پهلوی» او شده‌اند. این کارگردان با‌سابقه که در سینما هم فیلم‌های «من و بدورا»، « بادو شقایق» و... را هم کارگردانی کرده امسال به عنوان داور بخش ملی یا همان سینمای ایران در سی‌ویکمین جشنواره فیلم فجر انتخاب شده و در کنار دیگر چهره‌های مطرح که امسال همه‌شان کارگردان هستند و همین مساله هم حرف و حدیث‌هایی را در پی داشته به انتخاب فیلم‌های برگزیده این بخش می‌پردازند. در گفت‌وگو با دری به مساله داوری در جشنواره فجر و بحث‌های مختلفی که پیرامون این قضیه وجود دارد پرداختیم.
معمولا در داوری‌های جشنواره بحث اعمال سلیقه مدیریتی مطرح می‌شود، این موضوع چقدر در داوری‌ها قابل دفاع است؟
اینگونه بحث‌ها همیشه و هر سال وجود دارد و به نظر برای برگزاری جشنواره سالم و به دور از حاشیه نباید به این بحث‌ها توجه کرد. در واقع سلیقه داوران و رأی نهایی آنها باید در انتخاب‌‌های نهایی تاثیر داشته باشد و قطعاً هم همین اتفاق می‌افتد. ضمن اینکه هنرمند یا فیلمسازی که اثرش را برای شرکت در جشنواره می‌سازد، به اصول کلی کشور خود آگاه است و براساس آن جلو می‌رود، پس وقتی اصول را قبول دارد چیزی نمی‌نویسد که به کارش آسیبی بزنند و از او ایراد بگیرند. از طرف دیگر هم مدیران فرهنگی هم نباید با توجه زیاد به مسائلی که شاید آنقدر‌ها هم حائز اهمیت نباشد، بین هنرمندان و خودشان فاصله بیندازند، مدیران محترم فرهنگی هم به وظایف خود آشنا هستند و قطعاً می‌دانند اصول خدشه‌ناپذیرند. برای اینکه جشنواره‌ای سالم داشته باشیم باید تا جایی که امکان دارد از بحث‌های حاشیه‌ای پرهیز کنیم، سینما و سینما‌گران باید به راه خود ادامه دهند و تا آنجا که ممکن است اجازه ندهند اینگونه مسائل به آنها آسیب بزند.
عنون یک کارگردان به چه شاخصه‌هایی برای انتخاب‌هایتان اهمیت می‌دهید و چه مواردی برایتان در درجه اول اولویت قرار دادند؟
اثری که ساخته شده و در بخش مسابقه شرکت کرده از استاندارد‌های معمول سینمایی برخوردار است، در واقع باید اینطور باشد چون در غیر این صورت هیات انتخاب آن را برای حضور در جشنواره انتخاب نمی‌کردند، برای من هم به عنوان کارگردانی که داور جشنواره هست، این موارد حتماً اهمیت دارد. اما بحث کلی که به نظر من باید در داوری‌ها مورد توجه قرار گیرد تا شاهد نتایج عادلانه‌تری باشیم،حضور و داوری فیلم‌ها در بخش‌های مختلف با همخوانی است. همه ما می‌دانیم که شرایط ساخت و بودجه‌ای همه فیلم‌ها یکسان نیست و بنابراین وقتی ما می‌دانیم که چنین شرایطی وجود دارد نباید این فیلم‌ها را در یک بخش مورد ارزیابی و داوری قرار دهیم. ما فیلم‌هایی داریم که با بودجه‌های کلان و غیر قابل مقایسه با سطح بوده سینمای ایران ساخته می‌شود. اتفاقا یکی از این فیلم‌ها هم قرار بود در جشنواره امسال حضور داشته باشد.
من در مورد کیفیت این فیلم‌ها که با چنین هزینه‌های زیادی ساخته می‌شوند هیچ اظهار‌نظری نمی‌کنم، اما نمی‌توان با وجود پرهزینه بودن یک فیلم رای به خوب بودن آن داد. فکر می‌کنم اینکه یک فیلم با هزینه و بودجه زیاد در کنار فیلمی دیگر که هیچ امکانات خاصی در اختیار قرار نداشته قرار بگیرد و داوری شود، ناعادلانه است و باید حتماً شرایط مناسبی برای برطرف شدن این موضوع فراهم شود. البته من نمی‌خواهم همه فیلم‌هایی که پرهزینه هستند را رد کنم، اتفاقاً بین این فیلم‌ها آثار خوبی هم وجود دارد که مورد توجه قرار می‌یگرند، اما بحث من در نهایت درباره اصل داوری است که نباید یک فیلم با بودجه چند میلیاردی در کنار فیلمی با بودجه‌ای کمتر و غیر قابل مقایسه با آن فیلم‌ها پرهزینه قرار بگیرد.
پس به همین خاطر خیلی هم درو از ذهن نیست که بخش زیادی از جوایز به این فیلم‌ها تعلق بگیرد.
ممکن است این اتفاق هم بیفتد، اما به نظرم درست نیست چون عادلانه به نظر نمی‌رسد. اگر هم این اتفاق بیفتد اصولاً رقابت بی‌معنی می‌شود و انگیزه‌ای برای رقابت برای سایر کارگردانان و سایر عوامل باقی نمی‌ماند. این موضوع طبیعی است که فیلمی که با بودجه زیاد و امکاناتی فراتر از سطح استاندارد سینمای ایران قطعاً مورد توجه قرار بگیرد و جوایزی را کسب کند.
یکی از نکات دیگری که در داوری جشنواره وجود دارد سلیقه‌های متفاوت داوران و تنوع طیف‌های مختلف فکری است. به نظرتان این موضوع به انسجام رای‌ها کمک می‌کند یا برعکس باعث اختلاف نظر می‌شود، چون همانطور که می‌دانید امسال هم کارگردان بودن همه داوران بخش سینمای ایران حرف و حدیث‌های زیادی را به وجود آورده...
متفاوت بودن سلیقه‌ها که همیشه وجود دارد اما به نظرم هم سو بودن نظرات با استاندارد‌های مشخصی که در هر بخش وجود دارد مهم است و من فکر می‌کنم درباره داوران امسال این هم سویی وجود دارد، ضمن اینکه آیین‌نامه جشنواره هم مشخص است و داوران هم بر همان اساس انتخاب می‌کنند و رای می‌دهند. از نظر من به نحوه انتخاب هیات داوران ایرادی وارد نیست چون همه این کارگردان‌ها به بخش‌های مختلفی در سینما تسلط دارند و حتی تجربه‌هایی هم در این زمینه داشته‌اند. مساله مهم شناخت سینما و احاطه به مسایل فنی و وجوه هنری است که همه کارگردان‌هایی که امسال جزو هیات داوران هستند این ویژگی را دارند.
30123
نظر شما