«مهدی گلشنی» فیزیکدان و نظریهپرداز ایرانی، پژوهشگر، مترجم، استاد دانشگاه صنعتی شریف و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی است. او علاوه بر کسب عناوین داخلی نظیر چهره ماندگار در عرصه فیزیک و برنده کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، موفق به دریافت جایزه درس علم و دین (بزرگترین جایزه مالی در جهان در زمینه علم و دین) از بنیاد تمپلتون آمریکا شده است. گلشنی اکنون جزء داوران این جایزه نیز هست.
فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران در سال 1390 کتاب «جشننامه دکتر مهدی گلشنی» را به مناسبت بزرگداشت مقام علمی وی منتشر کرد.
عضویت در انجمن استادان فیزیک آمریکا، عضویت در انجمن اروپائی علم و الهیات و عضو آکادمی علوم جهان اسلام برخی دیگر از عناوین و سمتهای گلشنی را تشکیل میدهد.
با این حال بسیار متواضع است، انصاف را در رفتار و گفتار رعایت میکند و جامعه را تشنه اخلاق اسلامی میداند و خود را مقید به اخلاق. گفتوگویی با گلشنی را در ادامه میخوانید.
* اگر فیزیکدان نمیشدید چه کاره میشدید؟
نمیتوانم پیشبینی کنم. اما اگر قرار شود یک بار دیگر به دنیا بیایم، همین راه را انتخاب میکنم.
* اگر یک فیلسوف ملحد را ببینید، به او چه میگویید؟
میگویم شما فقط میتوانید بگویید خدا را نیافتهاید، اما نیافتن دلیل بر نبودن نیست. مگر شما همه آفاق عالم را بررسی کردهاید؟ الان علمی که ما داریم با علم 200 سال پیش خیلی فرق دارد، جهان نیوتن یک جهان محدود شامل زمین و تعدادی سیاره بود. الان درباره محدود بودن و نامحدود بودن جهان مطمئن نیستیم. ما فقط پنج درصد ماده عالم را میشناسم و براساس محدویت علم خود نمیتوانیم ادعا کنیم که هم چیز را کشف کردهایم.
بعلاوه، مگر میتوان ادعا کرد که همه چیز با حس قابل درک است؟! آیا میتوانید اثبات کنید که جهان حاوی غیر محسوس نیست؟ آیا شما میتوانید بگویید با حواس خود خدا را نیافتم، پس خدائی وجود ندارد؟! مگر همه اطلاعات و داشتههای ما از محسوسات کسب شده است؟
الان مجبور شدهاند وجود ذراتی غیر قابل کشف را قبول کنند، به علت اینکه وجود این ذرات خیلی چیزها را توضیح میدهد. وقتی شیمیدانها وجود اتم را قبول کردند اتمی مشاهده نشده بود، اما فرضیه اتمی خیلی چیزها را توضیح میداد. آن تمام جدول مندلیف را توضیح میداد.
علم و حواس انسان محدودیت دارد. انسان در بینایی حدی از امواج الکترو مغناطیسی را در طرف قرمز و حدی از امواج الکترو مغناطیسی را در قسمت بنفش مشاهده میکند. در حالی که حیواناتی هستند که بیشتر از ما میبینند یا بیشتر از ما میشنوند!
عبدالکریم سروش زمانی مدعی شد شما احاطه کامل به فلسفه علم ندارید. نظرتان در این باره چیست؟
افراد از خود راضی هیچکس را قبول ندارند. آینده در مورد همهمان، کارهایمان و آثارمان قضاوت خواهد کرد.
* آقای سروش اخیراً به دکتر داوری اردکانی هم هجمه کرده است...
من وارد دعواهای افراد نمیشوم. اما متاسفانه گاهی اوقات ادب رعایت نمیشود. اختلاف نظرها باید مؤدبانه بیان شود. ادب اسلامی گمشده محیط ماست. بیادبی در محیط ما خیلی رایج شده است، چه در محیط های سیاسی و چه در محیطهای دیگر. ما باید تحمل نقد را داشته باشیم و بگذاریم اهل نظر قضاوت کنند.
* رابطهتان با موسیقی، شعر و تئاتر چگونه است؟
اهل تئاتر نبودهام. اما به موسیقی کلاسیک بسیار علاقمندم و از آن برداشت عارفانه دارم. عمدتاً بتهوون و موتزارت گوش میکنم و بسیار به شعر علاقهمندم. شاعر مورد علاقه من در درجه نخست حافظ و بعد از آن سعدی، مولوی و سنایی است.
62303/
نظر شما