امید سلیمی بنی: هفته ای که در آن به سر می بریم، موعد اعلام نتایج مسابقه بزرگ ورود به دانشگاه است، نتایجی که به نظر می رسد چندان تاثیری در رفتن یا نرفتن داوطلبان به دانشگاه ندارد، زیرا سازمان سنجش اعلام کرده حتی کسانی که در کنکور امسال غایب بوده اند هم می توانند بر مبنای سوابق تحصیلی دوران متوسط خود، 100 رشته-محل را انتخاب کنند تا به هر حال، قرعه به نام یکی از این رشته -محلها، بیفتد و داوطلب وارد دانشگاه شود.
اما مشکل تنها در دانشگاهی شدن کسانی که حتی زحمت جواب دادن به تستهای کنکور را به خود داده اند محدود نمی شود. بررسی های ۱۰ ساله اخیر نشان می دهد هر سال، سطح سواد پذیرفته شدگان دانشگاه، پایین و پایین تر می آید. کارشناسان حوزه آموزش معتقدند ادامه این روند بار باعث افول بار علمى دانشگاهها و در نتیجه کاهش شدید نخبگان و افزایش انسانهاى با مدرک تحصیلى بالا ولى کم سواد (توهم علم زدگى) خواهد شد. یعنی چیزی که در سالهای اخیر به آن، نام "بحران مدرک گرایی" به آن گذاشته اند.
بررسی های آماری جامعه پذیرفته شدگان کنکور در بین سالهای 81 تا 91 نشان می دهد این فاجعه انسانی در دولتهای نهم و دهم، به مراتب تشدید شده و نیاز است سیاستگذاران آموزشی در دولت جدید و همچنین اعضای کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، با نگاه ویژه ای برای رفع این مشکل، اقدام کنند.
گفتنی است آماری که در جداول زیر می بینید را آقای ابوالحسن ایپکچی، یکی از مخاطبان خبرآنلاین از کارنامه هایی که در سال های گذشته سازمان سنجش منتشر کرده، استخراج و برای خبرگزاری خبرآنلاین فرستاده است.
نسل رو به انقراض نخبگان
برای مقایسه ساده تر وضعیت قبول شدگان کنکور در خلال سالهای مورد مطالعه، سه محور برای توصیف این پذیرفته شدگان، مد نظر قرار گرفت. در محور اول، تعداد قبولشدگان با نمره زیر صفر هر درس در کنکور، محاسبه شد. در محور دوم، تعداد قبولشدگان با نمره زیر ٥٠٪ در هر درس، مطالعه شد و در محور سوم، وضعیت نخبگان یعنی قبول شدگانی که توانسته اند تستهای مربوط به درس مورد نظر را در کنکور با نمره بالاى ٩٠٪ علامت بزنند، توصیف شد. بررسی های ابتدایی نشان می دهد در سالهای اخیر، افزایش غیر قابل باور ورودیهاى دانشگاهها با نمرات زیر صفر و زیر ٥٠٪ باعث شده تا در سر دیگر طیف، یعنی ورود داوطلبان با نمرات بالای 90 درصد (نخبه گان) با کاهش چشمگیر مواجه شود. به بیان دیگر، بیشینه جامعه دانشگاهی سالهای اخیر را کسانی می سازند که درسهای مورد مطالعه این پژوهش را با نمرات زیر 50 درصد و یا کمتر از 0 درصد، پاس کرده اند. قطعا در صورت ادامه این روند، آثار مخرب آن در سالهاى آینده چهره خود را در افت فاحش سطح علمی دانشگاه ها نشان خواهد داد. قطعا نمی توان گفت افت سطح نمرات بچه های مردم در کنکور، تقصیر دولت است، ولی واضح است مسئولیت راه دادن کسانی که حداقل های لازم را ندارند به عنوان دانشجو در دانشگاه مستقیما بر عهده دولت نهم و دهم و سیاستهای انبساطی در زمینه افزایش کمی تعداد دانشجویان، بدون توجه به کیفیت دانش آنهاست.
این محاسبات در حالی صورت می گیرد که آمار نشان می دهد تعداد دانشجویان ورودی به دانشگاه در دوره منتهی به سال 91 سالانه به صورت فزاینده ای افزایش داشته است و از دولت هشتم که تعداد 970 هزار و 131 نفر به دانشگاه رفته اند (سالانه به طور متوسط ورودی 242 هزار و 532 دانشجو) در دولت نهم به یک میلیون و 889 هزار و 921 نفر تبدیل شده (با متوسط ورودی سالانه 472هزار و 480 دانشجو)و در سه ساله دولت دهم نیز این رقم به یک میلیون و 714 هزار و 410 نفر رسیده است. (متوسط ورودی سالانه دانشجو= 571 هزار و 470 نفر)
در این مطالعه، به دلیل گستردگی رشته ها و تنوع گروه های آزمایشی داوطلبان، فعلاً به عنوان نمونه دو دروس عمومى ادبیات و معارف اسلامی و یک درس اختصاصى از هر گروه آزمایشى بررسی شده است. منبع تمامی این آمار، کتب کارنامه کنکورسراسرى چاپ سازمان سنجش است.
درس عمومی ادبیات، کاهش 97 درصدی نخبگان
درس اولی که به عنوان نمونه درس عمومی همه گروه های آزمایشی بررسی شده است، درس ادبیات است. بررسی نمرات این درس از کارنامه راه یافتگان به دانشگاه در 10 ساله اخیر نشان می دهد در دولت هشتم، تعداد پذیرفته شدگانی که نمره بالای 90 درصد از این درس کسب کرده اند، 33 برابر کسانی است که در دولت دهم (دوره دوم محمود احمدی نژاد)، نمره بالاتر از 90 درصد را گرفته اند. به بیان دیگر، نخبه گانی که توانسته اند تستهای درس ادبیات عمومی بالاتر از 90 درصد صحیح علامت بزنند، 97 درصد کاهش یافته است. این یعنی انقراض نخبه گان ادبیات شناس در دانشگاه های کشور.
بررسی نمرات این درس نشان می دهد بی سوادی محض ادبی در بین راه یافتگان دولت دهم به مراتب بیشتر از دولتهای هشتم و نهم است. تا جایی که در دولت دهم، تعداد راه یافتگان به دانشگاه که نمره منفی از این درس گرفته اند (پاسخ صحیح زیر 0 درصد) نزدیک به 195 هزار و 700 نفر بوده است.این میزان در دولت هشتم، کمتر یک دهم آمار فعلی است، یعنی 1925 نفر در دولت هشتم، با وجودی که نمره ادبیات عمومی آنها، زیر 0 درصد تشخیص داده شده، اجازه حضور در دانشگاه را پیدا کرده اند. این تغییرات در حالی است که آمارها نشان می دهد تقریبا همگی پذیرفته شدگان کنکور در دولت دهم، دارای سوادی کمتر از 50 درصد قبولی در ادبیات عمومی کنکور بوده اند (93.7 درصد) در جدول زیر، سایر محاسبات مربوط به این درس، نشان داده شده است:
جدول یک: بررسی درس ادبیات عمومی در همه داوطلبان کنکور در سالهای 81 تا 91
نمرات و نفرات قبول شده |
دولتهشتم 81-84 |
دولت نهم 85-88 | دولت دهم 88-91 | مقایسه ابتدا تا انتهای دوره 81-91 | ||||
تعداد | درصد | تعداد | درصد | تعداد | درصد | تعداد | درصد | |
زیر صفر درصد پاسخ صحیح | 1925 | 0.2 | 52210 | 2.8 | 195669 | 9.7 | 193744 | 9.5+ |
زیر50 درصدصحیح | 533805 | 55 | 1583409 | 84 | 1607025 | 93.7 | 1073220 | 38.7+ |
بالای 90درصد صحیح | 9781 | 1 | 1129 | 0.05 | 296 | 0.01 | 9485 | 0.99- |
درس عمومی معارف، افزایش مطلق بی سوادان
ماده درسی دومی که به عنوان نمونه برای این مطالعه انتخاب شده، درس معارف اسلامی است که در تمام گروه های آزمایشی کنکور، مشترک است. بررسی نمرات قبول شدگان کنکور در این درس نشان می دهد تعداد کسانی که با وجود پاسخهای بسیار غلط، نمره زیر منفی صفر در این درس کسب کرده اند ولی به دانشگاه رفته اند، بسیار زیاد شده است. به صورتی که در دوره دولت دهم، تعداد این افراد، بیش از 11 درصد قبول شدگان کنکور بوده است.
همچنین نمرات نخبه گان این درس یعنی کسانی که بالای 90 درصد پاسخها در کنکوررا درست علامت گذاری کرده اند، با کاهش چشمگیری مواجه بوده و از 4 درصد قبول شدگان، به زیر 1 درصد افت کرده است.
در جدول زیر، سایر محاسبات مربوط به این درس، نشان داده شده است:
جدول دو: بررسی درس معارف اسلامی در همه داوطلبان کنکور در سالهای 81 تا 91
نمرات و نفرات قبول شده |
دولتهشتم81-84 |
دولت نهم 85-88 | دولت دهم 88-91 | مقایسه ابتدا تا انتهای دوره 81-91 | ||||
تعداد | درصد | تعداد | درصد | تعداد | درصد | تعداد | درصد | |
زیر صفر درصدپاسخ صحیح | 3291 | 0.3 | 118770 | 6.2 | 190970 | 11.1 | 187679+ | 10.8+ |
زیر50 درصدصحیح | 288526 | 29.7 | 1580418 | 83.6 | 1473318 | 85.9 | 1184792+ | 56.2+ |
بالای 90درصد صحیح | 39516 | 4 | 971 | 0.05 | 1490 | 0.08 | 38026- | 3.02- |
گروه آزمایشی ریاضی و فیزیک، انقراض مطلق نخبگان
بررسی درس ریاضی تخصصی در گروه آزمایشی ریاضی و فیزیک، نشان می دهد در سالهای اخیر، تقریبا با انقراض مطلق نخبه گان روبرو بوده ایم. زیرا در بین داوطلبان سه ساله اخیر کنکور در دولت دهم، تنها 122 نفر توانسته اند نمره بالای 90 درصد صحیح را کارنامه کنکور خود برای درس ریاضی، ثبت کنند. در حالی که این تعداد در دوره دولت نهم، بیشتر از این بود (290 نفر) و در دوره دولت هشتم، اندکی آبرومندتر بوده است. (648 نفر)
انقراض نخبه گان ریاضی، تنها مشکل این گروه نبوده، بلکه بررسی ها نشان می دهد بیش از یک چهارم کسانی که در این گروه آزمایشی مجاز به حضور در دانشگاه شده اند، اصلا ریاضی بلد نیستند و نمره ریاضیات آنها، زیر صفر بوده است. (25.77 درصد)
اکثر گروهی که در این درس، مجاز به حضور در دانشگاه تشخیص داده شده اند، بین 49 تا صفر درصد نمره را کسب کرده اند و اگر 50 درصد پاسخ صحیح را ملاک متوسط بودن دانشجویان ورودی به دانشگاه از این درس بدانیم، قطعا سطح عمومی دانشگاه هایی که این داوطلبان انتخاب کرده اند از سطح متوسط، بسیار پایین تر است. در جدول زیر، نمرات مربوط به این درس در گروه آزمایشی ریاضی و فیزیک آمده است:
جدول سه: بررسی نمرات داوطلبان گروه آزمایشی ریاضی و فیزیک در درس ریاضی اختصاصی در سالهای 81 تا 91
نمرات و نفرات قبول شده |
دولتهشتم 81-84 |
دولت نهم 85-88 | دولت دهم 88-91 | مقایسه ابتدا تا انتهای دوره 81-91 | ||||
تعداد | درصد | تعداد | درصد | تعداد | درصد | تعداد | درصد | |
زیر صفر درصدپاسخ صحیح | 1012 | 0.3 | 97983 | 14.81 | 132163 | 25.77 | 131151 | 25.47+ |
زیر50 درصدصحیح | 303185 | 89.2 | 639549 | 96.6 | 503363 | 98.2 | 200178 | 9+ |
بالای 90درصد صحیح | 648 | 0.2 | 290 | 0.04 | 122 | 0.02 | 526- | 0.18- |
کاهش تعداد نخبگان راه یافته به دانشگاه که از این درس نمره بالای 90 درصد قبولی را کسب کرده اند، تنها مشکل این گروه نیست. بلکه آمارها نشان می دهد به نحو محسوسی میانگین درصد پاسخهای صحیح کلیه داوطلبان در دوره دولت دهم، نسبت به دولت هشتم، کاهش یافته است. به صورتی که در بالاترین میزان اختلاف، در دوره دولت هشتم، میانگین پاسخهای صحیح به این درس، 33.4 درصد بوده است ولی در کمترین حد نمرات قابل قبول و صحیح این درس در دولت دهم، میانگین نمره شرکت کنندگان در کنکور تنها عدد 6.6 درصد پاسخهای مورد قبول مشاهده می شود. یعنی در دوره دولت دهم، یک سال بود که قبول شدگان دانشگاه از گروه آزمایشی ریاضی، به درس ریاضی مخصوص خود، به طور متوسط تنها 6.6 درصد پاسخ صحیح داده بودند و نزدیک به 94 درصد پاسخهای همگی، باطل اعلام شده است. در این جدول، میانگین نمرات درس ریاضی در این گروه آزمایشی در سه دولت اخیر بررسی شده است:
جدول چهار: میانگین نمرات درس ریاضی در گروه آزمایشی ریاضی و فیزیک
دوره |
سال |
میانگین درصدپاسخ صحیح |
درصد میانگین دوره |
اختلاف با دوره قبل |
دولت هشتم |
81 |
33.4 |
27.78 |
# |
|
82 |
30 |
|
|
|
83 |
24.6 |
|
|
|
84 |
23.1 |
|
|
دولت نهم |
85 |
11.9 |
12.5 |
15.28- |
|
86 |
15.47 |
|
|
|
87 |
12.69 |
|
|
|
88 |
10 |
|
|
دولت دهم |
89 |
6.6 |
7.9 |
4.6- |
|
90 |
7.1 |
|
|
|
91 |
10 |
|
|
ابتداتا انتهای دوره |
# |
# |
# |
19.88- |
پزشکان آینده با سطح متوسط سواد زیست شناسی
بررسی گروه آزمایشی علوم تجربی نشان می دهد بیشتر پذیرفته شدگان این گروه با دانش پایین تر از متوسط در درس زیست شناسی کنکور خود، تست زده اند و وضعیت گروه از لحاظ راه یافتن بی سوادان زیست شناسی یعنی کسانی که نمره زیر صفر گرفته اند، در دوره دولت دهم تعریفی ندارد (17.7درصد)
آمار این درس در گروه علوم تجربی نشان می دهد وضعیت نخبه گان راه یافته به دانشگاه، نزدیک به صفر درصد است(0.06%). در حالی که این آمار در دوره دولت هشتم نیز کمتر از یک درصد (0.8 درصد) بوده است. شاید مشکل اصلی در اختلاف میانگین نمرات قبول شدگان این درس در دوره هشتم نسبت به دوره دهم باشد. زیرا در بیشترین فاصله نمره ای در این دو زمان (دوره هشتم ریاست جمهوری نسبت به دولت دهم) اختلاف به عدد 28.2- می رسد. یعنی قبول شدگان یک سال اخیر کنکور در این گروه، نزدیک به 30 درصد کمتر از همتایان خود در 10 سال پیش، پاسخ درست به تستهای زیست شناسی خود داده اند. در جدول زیر، جزئیات این نمرات را مشاهده می کنید.
جدول پنج: بررسی نمرات داوطلبان گروه آزمایشی ریاضی و فیزیک در درس زیست شناسی اختصاصی در سالهای 81 تا 91
نمرات و نفرات قبول شده |
دولتهشتم81-84 |
دولت نهم 85-88 | دولت دهم 88-91 | مقایسه ابتدا تا انتهای دوره 81-91 | ||||
تعداد | درصد | تعداد | درصد | تعداد | درصد | تعداد | درصد | |
زیر صفر درصدپاسخ صحیح | 2118 | 0.8 | 29020 | 6.3 | 93484 | 17.7 | 91366 | 16.9+ |
زیر50 درصدصحیح | 186070 | 67 | 392830 | 84.8 | 490666 | 93 | 304596 | 26+ |
بالای 90درصد صحیح | 2175 | 0.8 | 1835 | 0.4 | 340 | 0.06 | 1835- | 0.74- |
جدول شش: میانگین نمرات درس زیست شناسی در گروه آزمایشی علوم تجربی
دوره |
سال |
میانگین درصدپاسخ صحیح |
درصد میانگین دوره |
اختلاف با دوره قبل |
دولت هشتم |
81 |
35.2 |
36.43 |
# |
|
82 |
37.6 |
|
|
|
83 |
41.2 |
|
|
|
84 |
31.7 |
|
|
دولت نهم |
85 |
30.4 |
25.75 |
10.68- |
|
86 |
26.7 |
|
|
|
87 |
23.9 |
|
|
|
88 |
22 |
|
|
دولت دهم |
89 |
17.6 |
14.6 |
11.15- |
|
90 |
13.2 |
|
|
|
91 |
13 |
|
|
ابتداتا انتهای دوره |
# |
# |
# |
21.83- |
گروه ادبیات و علوم انسانی؛ ادیبان ادبیات ندان
مطالعه نمرات گروه ادبیات و علوم انسانی در دوره دولت دهم، مسئله عجیبی را نشان می دهد. در درس ادبیات اختصاصی این گروه که به عنوان اصلی ترین و اختصاصی ترین دروس این گروه آزمایشی مطرح است، در طی برگزاری سه ساله اخیر کنکور دوره دولت دهم، تنها 57 نفر نخبه داشته، یعنی سالانه کمتر از 20 نفر در کل این گروه آزمایشی، پاسخهای صحیح بالاتر از 90 درصد را به تستهای این درس در کنکور داده اند. به بیان دیگر، راه یافتگان به دانشگاه در گروه ادبیات تخصصی در دوره دولت دهم، تقریبا هرگز جزء نخبه گان این درس نبوده اند. هر چند در دوره دولت هشتم نیز آمار مربوط به نخبه گان ادبیات، آش دهن سوزی نبوده است. (543 نفر)
این در حالی است که بیش از یک چهارم راه یافتگان به دانشگاه در این گروه آزمایشی در دوره دولت دهم نسبت به دولتهای نهم و دهم، فاقد حداقل سواد ادبی بوده اند. (26.3 درصد در دولت دهم) این در حالی است که آمارها نشان می دهد در دولت هشتم، تنها 0.7 درصد راه یافتگان به دانشگاه از این گروه، فاقد سواد ادبی بودند و نمره کمتر از صفر در این درس گرفته اند. به نظر می رسد مشکل اصلی این گروه، افت بسیار زیاد میانگین نمرات قابل قبول داوطلبان این گروه است. زیرا در دوره دولت هشتم، میانگین نمرات قابل قبول این گروه در درس ادبیات، 36.65 درصد بوده، ولی در ده سال بعد، یعنی سالهای حکومت دولت دهم، این نمره به 6.55 درصد رسیده است. یعنی بیش از 30 درصد از نمرات داوطلبان این گروه در این درس، ظرف 10 سال، آب رفته است. در جداول پایین، آمار مربوط به این گروه و میانگین نمراتشان در درس ادبیات اختصاصی بررسی شده است:
جدول هفت: بررسی نمرات داوطلبان گروه ادبیات و علوم انسانی در درس ادبیات تخصصی در سالهای 81 تا 91
نمرات و نفرات قبول شده |
دولتهشتم81-84 |
دولت نهم 85-88 | دولت دهم 88-91 | مقایسه ابتدا تا انتهای دوره 81-91 | ||||
تعداد | درصد | تعداد | درصد | تعداد | درصد | تعداد | درصد | |
زیر صفر درصدپاسخ صحیح | 2230 | 0.7 | 49757 | 7.1 | 159165 | 26.3 | 156935+ | 25.6+ |
زیر50 درصدصحیح | 281358 | 82.7 | 666856 | 95 | 597449 | 98.9 | 316091+ | 16.2+ |
بالای 90درصد صحیح | 543 | 0.2 | 427 | 0.06 | 57 | 0.01 | 486- | 0.19- |
جدول هشت: میانگین نمرات درس ادبیات در گروه آزمایشی ادبیات و علوم انسانی
دوره |
سال |
میانگین درصدپاسخ صحیح |
درصد میانگین دوره |
اختلاف با دوره قبل |
دولت هشتم |
81 |
39.2 |
36.65 |
# |
|
82 |
36.2 |
|
|
|
83 |
33.9 |
|
|
|
84 |
29.3 |
|
|
دولت نهم |
85 |
23.9 |
20.6 |
16.05- |
|
86 |
27.5 |
|
|
|
87 |
17 |
|
|
|
88 |
14 |
|
|
دولت دهم |
89 |
15 |
6.55 |
14.05- |
|
90 |
6.2 |
|
|
|
91 |
5 |
|
|
ابتداتا انتهای دوره |
# |
# |
# |
30.1- |
۴۷۴۷
نظر شما