دو حقیقت تلخ و شیرین که از مناظره داغ دریاچه ارومیه آشکار شد!

    قرار بود رأس ساعت 16:30 روز جمعه، در آخرین آدینه از واپسین ماه فصل تابستان، مردم ایران شاهد پخش مناظره‌ای باشند که برای نخستین بار یک موضوع محیط زیستی را در بهترین ساعت پخش و پربیننده‌ترین برنامه تلویزیونی رسانه ملی، به خود اختصاص داده بود. در این مناظره که خبر پخشش با اولین حضور رسمی معصومه ابتکار در مقام رییس سازمان حفاظت محیط زیست در تلویزیون، تقارن یافته و بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها و خبرگزاری‌های اصلی کشور داشت، البته خانم ابتکار در نهایت شرکت نکرد؛ زیرا آنگونه که احمدعلی کیخا، معاون محیط طبیعی ایشان اعلام کرد، دکتر ابتکار دچار کسالت شدند؛ آن هم در سالگرد تولدشان! همچنین معلوم نشد که چرا به جای آقای جهانگیرزاده در دقیقه 90، آقای نادر قاضی‌پور دیگر نماینده محترم ارومیه جایگزین شد! زیرا ظاهراً آقای جهانگیرزاده کسالتی نداشتند! داشتند؟ درست مانند حضور نماینده اردبیل، آقای منصور حقیقت‌پور در وقت اضافه که جانشین آقای ارسلان فتحی‌پور از آذربایجان شرقی شدند!

    به هر حال، از آنجا که علیرضا دائمی به عنوان فردی که سالهاست مسئولیت هماهنگی در حوضه آبخیز دریاچه ارومیه را در وزارت نیرو و کمیته‌های بین بخشی برعهده داشته و کاملاً به موضوع مورد نظر اشراف دارد، در جلسه حاضر بود و نیز استاندار آذربایجان غربی - مطلع‌ترین فرد اجرایی استان - و معاون سازمان حفاظت محیط زیست - که خود سال‌ها به عنوان نایب رییس کمیسیون آب و کشاورزی مجلس شورای اسلامی هم خدمت کرده و به طرح‌های احیاءبخشی دریاچه وقوف داشته است - در جلسه بودند، این انتظار می‌رفت که سرانجام بینندگانی که 150 دقیقه مناظره تلویزیونی را می‌بینند، دریابند که دولت تاکنون چه راهکارهایی را برای نجات دریاچه ارومیه در دستور کار قرار داده و به چه دستاوردهایی رسیده است.
    اما حقیقت تلخ این مناظره آن بود که همه دریافتند که هنوز دولتیان نه می‌دانند که چرا دریاچه به این روز درآمده و نه می‌خواهند که بدانند! در نتیجه آشکار است که طرح مشخصی هم برای درمان و احیای دریاچه نداشته باشند.
    معنی سخن فوق آن است که متأسفانه باید بپذیریم، بحرانی که از سال 1375 شروع شد و در اوایل سال‌های دهه‌ی هشتاد کاملاً آشکار گردید، به نحوی که رییس وقت سازمان حفاظت محیط زیست در دولت هشتم صراحتاً بروز آن را هشدار داد؛ عملاً در طول هشت سال صدارت دولت‌های نهم و دهم بدون اجرای هیچ راهکار مشخصی برای درمانش ادامه یافت تا اینک در غم کاهش نزدیک به 9 متر از ارتفاع دریاچه ارومیه به خود بلرزیم و نگران تداوم کیفیت زیستن بیش از هفت میلیون انسانی باشیم که در محدوده‌ی بوم‌شناختی این حوضه آبخیز زیست می‌کنند.
    باشد که کارگروه نجات دریاچه ارومیه که به همت دکتر روحانی شکل گرفته است، بتواند تا دو ماه آینده، نسخه شفابخش خود را اعلام و حمایت مردمی و تخصصی لازم برای اجرای سریع آن را بدست آورد.

    اما یک نکته امیدوارکننده یا همان حقیقت شیرین هم در این مناظره و بازخوردهای پیرامونی‌اش به چشم خورد و آن توجه بی سابقه‌ی رسانه‌ای و مردمی به ابعاد و بازتاب‌های آن بود. ارسال بیش از 200 هزار پیامک به برنامه‌ای با موضوع محیط زیست (آن هم در شرایطی که برای دقایقی ظاهراً دستگاه مربوطه خراب شده و نتوانستند پیامک‌های بیشتری را دریافت کنند)؛ وجود 15 میلیون بییننده تلویزیونی و انتشار صدها گزارش و نقد و بررسی در مورد این مناظره در اغلب رسانه‌های نوشتاری، مجازی، شنیداری و دیداری درون و خارج از کشور و حتی شبکه‌های اجتماعی چون فیسبوک نشان می‌دهد که خوشبختانه فصل جدیدی از توجه به موضوعات محیط زیستی در بین مردم، رسانه‌ها و مسئولین آغاز شده و دیگر کمتر کسی پرداختن به محیط زیست را موضوعی فانتزی می‌پندارد.
    چنین است که انتظار می‌رود مسئولین مربوطه در سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت مسکن و راهسازی و وزارت کشور با تعیین تکلیف مدیران و نمایندگان ارشد خود در سه استان آذربایجان شرقی، غربی و کردستان، واکنشی مطلوب و آنی به این نیاز و حساسیت جامعه داده و روند درمان این بیمار عزیز را در شمال باختری وطن تسریع بخشند. درمانی که به مهم‌ترین رئوس آن در نوشتار قبلی پرداخته‌ام.

    همچنین جا دارد و سزاوار است تا ضمن قدردانی از رویکرد جدید سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، آرزو کنیم بر تعداد، محتوا و کیفیت برنامه‌های محیط زیستی رسانه ملّی همچنان افزوده شود.
    آمین ...

    پی نوشت: 

    - برای آنها که می‌خواهند فیلم کامل این مناظره را ببینند و بشنوند