فردین علیخواه

در خبرها آمده بود که چندی پیش، اعضای شورای شهر تهران تصمیمات مهمی درباره توسعه و ساخت مساجد در سطح مناطق و محلات شهر تهران گرفتند. بر این اساس قرار شد تا کمیسیون‌های برنامه و بودجه، عمرانی، معماری و فرهنگی طی 3‌ماه آینده کار ساخت مساجد در سطح شهر تهران را جزء اولویت‌های کاری خود قرار دهند.

همچنین قرارشد هر 6‌ماه یک‌بار در جلسات کارشناسی شورای شهر، کار ساخت مساجد در شهرتهران مورد پیگیری قرار گیرد و از نحوه پیشرفت مسجد‌سازی‌ در پایتخت گزارشی به شورای شهر ارائه شود.

هدف رویکرد حاکم بر این نوشتار کوتاه نه مخالفت با اصل ماجرا یعنی ساخت مسجد بلکه کمک به مدیریت شهری جهت اتخاذ تصمیماتی بر بر پایه های کارشناسی بیشتر بیشتر است.

نگارنده این سطور بیش از یک دهه در ایران و کشورهای همسایه برای نهادهای داخلی و بین المللی به ارزیابی تأثیرات اجتماعی -همان پیوست اجتماعی فرهنگی- پروژه های شهری و اقدامات توسعه ای پرداخته است. اما لازم است تا این چنین تصمیماتی از فیلترهای کارشناسی لازم عبور کند.

کلماتی همچون نهضت در جای خود می تواند کلماتی ارزشمند باشند ولی نگارنده این سطور هر جا در سطوح مدیریتی چنین کلماتی را شنیده و بعد اقدامات شتابزده مربوط به آنرا در سطح شهر کرده دیده است صرفا نگران شده است.

معمولا اقداماتی که بعد از این چنین تصمیماتی به منصه ظهور رسیده است اقداماتی عجولانه و شتابزده و فاقد پیوست های اجتماعی، فرهنگی یا اثرسنجی های مناسبی بوده اند. به همین دلیل نتیجه آنکه همیشه به تدریج اصل ماجرا که موضوعی پسندیده است زیر سوال رفته است.

مسأله آن است که مگر شهردار محترم تهران به ویژه در چهار سال گذشته مسجدسازی نکرده اند؟ چرا نخست روند مسجدسازی در شهر تهران تا بدین مرحله از کار ارزیابی اجتماعی - فرهنگی نمی شود؟

تحقیقات پراکنده نگارنده این سطور نشان می دهد که عجله در ساخت مساجد در برخی از محلات شهر تهران موجب بروز و رشد تضادهای اجتماعی، قومی و مذهبی بوده است و یا در برخی محلات مساجدی با نماهای بسیار زیبا (و البته بودجه زیاد) ساخته شده است اما در بیشتر مواقع خالی از نمازگزارند. معمولا گام اول ارزیابی تأثیر اجتماعی، برآورد نیاز اجتماع محلی به آن پروژه شهری است.

آیا برای آغاز یا تداوم نهضت مسجد سازی در سطح محلات و مناطق تهران نیاز سنجی شده است؟ کدام محلات شهر تهران ساخت مسجد را جزو نیازهای خود عنوان کرده اند؟ آیا ظرفیت مساجد فعلی شهر تهران تکمیل شده است؟ آیا لازم نیست تا ابتدا اقداماتی فرهنگی جهت تقویت « فرهنگ نماز جماعت» صورت گیرد و در صورت کمبود فضای مساجد فعلی، به توسعه چنین فضاهایی پرداخته شود؟ جالب آنکه در این خبر آمده است که کمیسیون‌های برنامه و بودجه، عمرانی، معماری و فرهنگی طی 3‌ماه آینده کار ساخت مساجد در سطح شهر تهران را جزء اولویت‌های کاری خود قرار دهند.

مسأله آن است که طبق ابلاغیه شهردار محترم تهران "باید برای همه پروژه های شهری پیوست اجتماعی فرهنگی تهیه شود". لازم است بگویم که ارزیابی تأثیرات اجتماعی نه تنها شامل پروژه ها بلکه شامل هر نوع تصمیم، سیاست و خط مشی هم می شود. آیا قید 3ماه ، دلیل بر همان تعجیل پیش گفته نیست؟

ارزیابی اجتماعی - فرهنگی همین تصمیم یعنی تداوم نهضت مسجدسازی حداقل 6ماه زمان نیاز دارد. چگونه قرار است که در 3ماه هم نیازسنجی از محلات صورت گیرد یعنی اینکه کدام محلات نیاز به مسجد دارند، هم آثار اجتماعی و فرهنگی مکان یابی مساجد انجام شود یعنی مسجد در جایی ساخته نشود که پس از بهره برداری تضادهای اجتماعی بروز نماید و هم اصل ماجرا یعنی مرحله ساخت پروژه تحقق یابد؟

امیدوارم شورای چهارم در آغاز فعالیت های خود از تصمیمات شتابزده پرهیز نماید؛ به ویژه آنکه می دانم رئیس محترم شورا نگاه مثبتی به تهیه پیوست های اجتماعی و فرهنگی دارند.

* جامعه شناس
47232

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 316886

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
1 + 12 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 9
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • فرید IR ۱۵:۳۷ - ۱۳۹۲/۰۷/۱۸
    10 1
    فک میکنم تهران به اندازه کافی مسجد داشته باشه حتی اگرم مسجدی لازم باشه تعدادش اونقدر نیست که در اولویت برنامه های عمرانی قرار بگیره اولویت حال حاضر تهران ساخت بزرگراه و پل های نیمه کاره باید باشه که بیشتر هم در مناطق21 و به خصوص 22 قرار داره
    • بی نام A1 ۲۲:۰۴ - ۱۳۹۲/۰۷/۱۸
      2 0
      4 تا مجموعه فرهنگی و ورزشی بسازید 4 تا مجتمع تفریحی بسازید که جوانان مکانی برای تفریح داشته باشند .بخدا مسجد به اندازه کافی هست کی می خواهید از این افکارتاندست بکشید خداوند به همه ما عقل و شعور داده که تامل و تفکر کنیم
  • بی نام IR ۱۵:۵۸ - ۱۳۹۲/۰۷/۱۸
    3 11
    شاید ما بیشتر ازین که به مساجد کوچک محلی نیاز داشته باشیم به مساجد بزرگ با امکانات خوب و البته شیک نیاز داشته باشیم. اگر به کشورهای مسلمان و همسایه ایران نگاه کنیم کاملا متوجه این کمبود می شویم. شاید در ابتدا به نظر بیاید کمی معنویت قضیه در ظاهر زیر سوال برود اما مطمئن هستم در جذب مردم و جوانان به محیط های مذهبی اتفاقا بسیار مهم است.
  • بی نام A1 ۱۸:۰۴ - ۱۳۹۲/۰۷/۱۸
    10 1
    حرف شما رو قبول دارم ولی کاش در مورد مدرسه سازی هم فکری میکردن!!! همش که نمیشه بگیم خیرین بیان مدرسه بسازن یا اونایی که شخصیه و میشه غیرانتفاعی با کلی هزینه!!!
  • بی نام EU ۱۶:۱۰ - ۱۳۹۲/۰۷/۱۹
    1 0
    متاسفانه ارزیابی تاثیر اجتماعی چون در حد پیوست اجتماعی نزول پیدا کرده نقشش شده در حد همون پیوست! که هیچ نقشی پیش از اجرا حین اجرا و پس از اون در طرح های توسعه شهری نداشته و نخواهد داشت...متاسفانه!
  • بی نام IR ۲۳:۱۶ - ۱۳۹۲/۰۷/۱۹
    2 0
    لطفا به شهرداری بگویید ازخیابان شهید معیری تا خیابان کمالی یک پل هوایی برا ماشینها بسازن ترافیک چهاررراه لشگر خیلی سنگینه به سمت منیریه.
  • بی نام IR ۱۱:۱۷ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۰
    1 3
    تهران بیش از هر چی به سرویس بهداشتی و امکانات حمل و نقل عمومی نیازمنده جناب شهردار و اعضای شورای شهر!
  • علي IR ۰۵:۳۴ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۱
    1 0
    استاد عزيزم(آقاي دكتر عليخواه) بسيار به جا و دقيق گفتن البته اين نكته رو هم بايد اضافه كرد كه: در پاره اي از محلات به سبب بالا بودن فقر محله و وجود بافت فرسوده منطقه، حضور ساختمان سنگ كاري شده و آينه كاري شده مسجد خود نشان دهنده نابرابري است. و به گونه اي تبليغ بي عدالتي. اتفاقا ديده شده كه مردم با نظر منفي به اين بناي مقدس نگاه ميكنند و مثلا ميگويند جوانان خونه ندارن ميلياردي خرج مسجد مي كنند. اين سوگيري از سوي مردم همون چيزيه كه بايد مطالعه بشه كه استاد عزيز درست فرمودند.
  • بی نام A1 ۱۱:۵۰ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۱
    0 1
    يك نفر نيست كه توضيح دهد چرا كارت اعتباري يكساله مترو نمي فروشند؟