از عقاب گوزن‌خور در روسیه تا عقاب زباله‌خور در ارتفاعات شهرکرد!

عقاب را حاکم بی رقیب آسمان‌ها می‌دانند؛ پرنده‌ی بلندپرواز و تیز چشمی که هرگز هیچ طعمه‌ای یارای مقاومت در برابر پنجه‌ها و منقار قدرتمندش را ندارد. با این وجود، اینک خبر رسیده است که این شاه شاهان در دیار بختیاری، در بام ایران آنقدر بی‌غذا مانده که به محل دفن زباله‌های شهرکرد هجوم آورده است! یادداشت پیش رو، شرح دلایل این رفتار عقاب در ایران است، آن هم در حالی که همتایان روسی‌اش حتی از حیوان بزرگی چون گوزن هم نمی‌گذرند!

    صبح دیروز - 21 مهر 1392 - پیامی از یک هموطن طبیعت دوست و فرزانه به نام دکتر محمد حکیم آذر دریافت کردم که برایم از مشاهدات شگفت‌انگیزش به هنگام کوهنوردی در ارتفاعات مشرف به شهرستان شهرکرد نوشته بود. چرا که تعداد فراوانی پرنده‌های بزرگ شبیه به عقاب را دیده بود که مشغول یافتن غذا در محل دفن متعفن زباله‌های شهرکرد موسوم به دوتوی رحمتیه بودند. او چنین رفتاری را از عقاب باور نمی‌کرد، چرا که پیش‌تر قصه‌ی شادروان پرویز ناتل خانلری را در منظومه‌ی فراموش‌نشدنی «عقاب» خوانده بود و می‌دانست که این شاهنشه آسمان‌ها در پاسخ به دعوت زاغ برای رفتن به گندزار و خوردن غذای متعفن، چنین شکوهمندانه گفته بود:

سال ها باش و بدین عیش بناز ؛  تو و مردار، تو و عمر دراز
من نیَم در خور این مهمانی ؛  گند و مردار تو را ارزانی
گر در اوج فلکم باید مُرد ؛  عمر در گند به سر نتوان برد...!

عقاب طلایی بر فراز زباله‌های متعفن شهرکرد - 21 مهر 1392 - عکس از سعید یوسف پور

    به هر حال بلافاصله موضوع را با دکتر سعید یوسف‌پور، مدیرکل سختکوش اداره کل محیط زیست استان چهارمحال و بختیاری در میان نهادم و از ایشان درخواست کردم تا مسأله را پیگیری کنند. خوشبختانه ایشان در جریان ماجرا بودند و حتی برای پیشگیری موقت از این رخداد (خوردن زباله‌های آلوده که در بین آنها متأسفانه زباله‌های خطرناک بیمارستانی هم ممکن است یافت شود) به شهرداری شهرکرد دستور داده بود تا بلافاصله بر روی زباله‌ها لایه‌ای از خاک بریزند تا توجه عقاب‌ها کمتر جلب شود. در ضمن برخلاف باور دکتر حکیم آذر، متأسفانه اغلب پرنده‌ها هم از نوع عقاب طلایی، عقاب صحرایی و سارگپه هستند. گفتنی آنکه سارگپه، شاید تنها پرنده‌ی شکاری آسمان‌ها باشد که فقط به انتخاب یک همسر برای تمام عمر خود اکتفا می‌کند و تا زمانی که زنده باشد، او را رها نمی‌سازد. اما آن پرنده‌ی لوطی و بامرام و خانواده دوست هم حالا انگار چاره‌ای نیافته تا مانند همتای قدرتمندترش، عقاب که جملگی در شمار پرندگان در معرض خطر انقراض و تحت حمایت قرار دارند، روزگاری زبون و زاغ‌وار را تجربه کند! چرا؟

عقاب طلایی بر فراز زباله‌های متعفن شهرکرد - 21 مهر 1392 - عکس از سعید یوسف پور

    یک زمان بود که افلاطون بزرگ هشدار می‌داد: کاری نکنید و بلایی بر سر زمین‌هاتان نیاورید که غذا برای زنبورها هم به ندرت یافت شود! اینک سه هزار سال پس از آن تاریخ، با شگفتی می‌بینیم در استانی که هرگز نباید دچار محدودیت منابع آب یا کمبود غذا در زیستگاه‌های سبز و پرنشاطش در بام زاگرس باشد، کار را به چنان نابسامانی رساندیم که عقاب هم تن به هر خفتی برای یافتن غذا می‌دهد و جایش را با لاشخورها عوض کرده است! این در حالی است که این پرنده‌ی قدرتمند حتی می‌تواند یک گوزن غول‌پیکر را هم از پا درآورده و از زمین جدا کند!

عقاب طلایی بر فراز زباله‌های متعفن شهرکرد - 21 مهر 1392 - عکس از سعید یوسف پور

    چه سندی از این گویاتر تا دوباره یادمان بیافتد که شدت روند و پیش‌روی بیابان‌زایی و شتاب جریان‌های کاهنده‌ی کارایی سرزمین در ایران به مرزهایی بسیار خطرناک رسیده است. اگر پیش‌تر از مرگ گون‌ها و بلوط‌ها و بنه‌ها برایتان نوشتم و هشدار دادم که اگر آنها بروند، ما هم باید برویم، حال با این عاقبت غم‌انگیز برای پادشاه آسمان‌ها بیشتر درک خواهیم کرد که اگر دیربجنبیم و نقشه‌ی توسعه‌ی کشور و نرخ زادو ولد را بر اساس توان بوم‌شناختی آن از نو طراحی و تعریف نکنیم، دیگر نه‌تنها باید عقاب را با لاشخور اشتباه بگیریم، بلکه شاید مجبور باشیم تا ارزش‌ها و فضیلت‌های بیشتری را در جامعه ذبح شده بیابیم.

عقاب طلایی بر فراز زباله‌های متعفن و ضایعات ساختمانی شهرکرد - 21 مهر 1392 - عکس از سعید یوسف پور

    بار دیگر تأکید می‌کنم که کشور ما نباید با فشار بیش از حد بر زمین و توسعه کشاورزی و دامداری ناپایدار به هر قیمتی، روزگار بگذراند. ما باید با دنیا آشتی کنیم و بدانیم که مزیت نسبی سرزمینی که در عرض 35 درجه شمالی موسوم به کمربند خشک جهان واقع شده، استحصال پول از رونق کسب و کارهای سبز و تقویت بخش خدمات است.
    واپسین نکته هم برمی‌گردد به محل دپوی زباله در ارتفاعات مشرف به شهرکرد. چگونه به چنین جانمایی خطرناکی تن داده‌ایم؟ مگر نمی‌دانیم که استان چهارمحال و بختیاری سرچشمه‌ی راهبردی‌ترین رودخانه‌های کشور از جمله کارون و زاینده‌رود است؟ آیا شیرابه‌ی این زباله‌ها منابع آب و خاک را برای همیشه از حیز انتفاع خارج نمی‌کند؟ اصولاً چرا نباید سامانه بازیافت زباله در این استان راه بیافتد؟ آن هم استانی که بیش از 90 درصد زباله‌های آن تر و یا غیر خطرناک بوده و قابل بازیافت است و بقیه زباله را هم باید تبدیل به انرژی کرد و به هیچ عنوان بایسته نیست تا زباله‌ای در سرچشمه‌ی رودهای اصلی وطن دفن شود.

عقاب طلایی و سارگپه بر فراز زباله‌های متعفن شهرکرد - 21 مهر 1392 - عکس از سعید یوسف پور

    باشد که هر چه زودتر سعید یوسف‌پور خبرهای خوشی از آن دیار برایمان به ارمغان آورد. در عین حال، از او قدردانی می‌کنم که بلافاصله به همراه مأمورینش به منطقه رفت و تصاویری را که می‌بینید برایم ارسال کرد.

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 317507

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
8 + 1 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 50
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام A1 ۱۷:۰۷ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    322 6
    وقتی عقابو دیدم با این ابهت و هیبت تو آشغالا دنبال یه چیزیه که شکمشو سیر کنه، دردای خودم یادم رفت!!
    • رضا IR ۱۷:۳۷ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
      219 1
      و اگر مانند شما در ایران آنقدر زیاد شود که بفهمند تماشای خوردن زباله توسط عقاب طلایی به راستی رقت بار و دردناک و سبب سرافکندگی ساکنان آن سرزمین است، بی شک حال طبیعت ما شروع خواهد کرد به بهتر شدن.
    • منصور نوين IR ۱۹:۱۸ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
      40 39
      همين پرنده كوچيكه كه بغلش بود رو نميتونست بخوره اين عقاب گوزن كش؟
    • بی نام IR ۲۰:۲۱ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
      40 1
      میگم از دهک پر درامد یارانه هاشون رو قطع کردیم بیایم به اینا یارانه بدیم گناه دارن حیوونی ها
    • بی نام IR ۲۲:۲۴ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
      39 2
      عزت ملی افتخار ملی ایران کنم شیران ایران دام دارا دام دام له له له له دیرید دره ر داردارا دام دام دادام دارام دام........ حالا هی برین لاف بزنینو موسقی حماسی خالی ببندین ببینین تو این مملکت کار عقاب رسیده به اشغال خوری پس ادمایی که هنوز میخوان شرفشونو حفظ کنن کارشون به کجا رسیده اصلا چیزی مونده ازونا جوانان بیچاره که نه راه پس دارن نه پیش گرسنه و بیکارو اویزان بابا ننه تازه اقایون قانونگذاردارن فشار میارن ای جوانان چرا نمیزایید؟ ... هییییی
    • ahmet IR ۲۳:۰۱ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
      36 1
      اقای منصور نوین اون پرنده ک میگین نوعی کلاغ هستش ک جز تلخ گوشت ترین پرنده هاست و هیچ حیوونی حاضر ب خوردنش نیست واسه همین تعداد کلاغ ها اینقدر زیاده
    • بی نام A1 ۰۵:۰۳ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۳
      13 1
      ضمنا كلاغ پرنده‌اي بسيار قوي و در صورت لزوم تهاجمي هست و شكارش به هيچ وجه آسون نيست.
    • شين A1 ۰۵:۰۴ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۳
      17 0
      گر در اوج فلکم باید مُرد ؛ عمر در گند به سر نتوان برد...!
    • بی نام EU ۰۵:۲۱ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۳
      14 0
      وحشتناکه...وخشتناک.
  • ناهید سادات A1 ۱۷:۳۹ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    72 2
    متاسفم که همچنین خبرهایی میشنوم.متاسفانه شهرداری ها(مخصوصا شهرداری شهر ما) خیلی به مسئله مدیریت پسماند و محیط زیست توجهی نمیکنند.تفکیک زباله را جدی نمی گیرند پسماندهای عفونی رو ما به راحتی در مکان های دفن زباله میبینیم.دوره گردها رو می بینیم که خیلی راحت در بین زباله ها تفکیک انجام میدهند اونم در مقصد و.. .خیلی مسائل دیگه که وقتی مطرح میکنیم همه مسئولیت رو بر گردن سازمان محیط زیست میندازن و خیلی راحت شونه خالی میکنن.در صورتیکه اگر یک مقدار رو آموزش و فرهنگ سازی کار کنند مردم ما به خوبی همکاری میکنند اما بیشتر مشکل خیلی اوقات مسئولین هستین که اصلا دید زیست محیطی ندارن که حتی به یکی مثل من که با دوستانم ان جی او داریم و می خوایم داوطلبانه کاری انجام بدیم همکاری نمیکنن.
    • کامران IR ۱۹:۰۸ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
      28 2
      خسته نباشید ...
  • بی نام IR ۱۷:۴۳ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    63 2
    به کجا میرویم چنین شتابان؟!
  • بی نام A1 ۱۷:۴۶ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    81 2
    اینم از عقاب ایرانی! از این بهتر ازش انتظار نمیره !
    • مریم A1 ۰۴:۴۸ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۳
      18 4
      اصولا ایرانی یعنی بدبخت. حالا از هر نوعش که بگی.
    • بی نام IR ۰۵:۵۴ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۳
      10 1
      بعيد ميدونم اين عقاب باشه !! هم جثه اش خيلي كوچيكه كه بيشتر به شاهين ميخوره هم تا حالا نشنيده بوديم عقابها دسته اي دور هم جمع باشن !! (البته از ايراني جماعت بعيد نيست !!!)
  • بی نام IR ۱۷:۴۹ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    66 1
    من این شعر رُ حدود 16 سال پیش خونده بودم ولی هیچ وقت فکر نمی کردم که به واقعیت تبدیل بشه !!!
  • سعید RS ۱۸:۰۲ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    96 1
    این همان حال و روز مردم ماست!
  • majid IR ۱۸:۱۷ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    55 1
    فکر کنم باید منتظر مرگ و انقراض نسل عقاب ایرانی باشیم
    • لیلا خادم IR ۱۹:۱۲ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
      40 1
      خدا نکنه ...
  • رضا علی اصل A1 ۱۸:۳۴ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    14 23
    با سلام و احترام خدمت ادمین محترم باید عرض کنم که تمامی عقاب های موجود در تصویر عقاب صحرایی هستند نه عقاب طلایی!!! حضور عقاب های صحرایی در سایت های زباله بیش از ده سال است که ثبت شده است.البته در تمامی نقاط دنیا این قبیل موارد دیده می شود.عقاب صحرایی یک عقاب لاشه خوار می باشد البته موافق این قضیه هستم که حتی این گونه هم نباید در سایت زباله دیده شود. در ضمن این گونه یک عقاب کاملا مهاجر است و در ایران زادو ولد ندارد و فقط در فصل مهاجرت دیده میشود سلام من را به آقای یوسف پور برسانید و گفته های حقیر را به ایشان منتقل کنید
  • بی نام IR ۱۸:۵۴ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    36 0
    نوبت ماهم میشه...........
  • سحر A1 ۱۹:۰۹ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    23 4
    یکم باکلاس باش عزیز من چرا زباله؟؟؟
  • بی نام A1 ۱۹:۰۹ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    32 1
    وجودم سراسر درد شد ازین که عقاب هم به این روز افتاده,از مردم خواهش میکنم مراقب محیط زیست باشن و با دست خودمون خودمون رو نابود نکنیم
  • محمود IR ۱۹:۰۹ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    24 1
    شاید هم شده! و چون هنوز گرم هستیم، نمی فهمیم!!
  • حسن A1 ۱۹:۱۸ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    16 12
    سلام.واقعا بکار بردن کلمه دیار بختیاری و بام ایران برای این مطلب نیاز بود نوشته شود؟؟؟
    • بختیاری IR ۰۶:۱۱ - ۱۳۹۲/۰۹/۲۸
      0 0
      البته که نیاز بود؛اخه بختیاری معروفه به عقاب ایران.
  • بی نام IR ۱۹:۱۹ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    13 4
    مگه آدمای فقیر و گرسنه رُ ندیدین توی زباله ها در فیلمای baraka و samsara ساخته ی ron fricke !
    • بی نام A1 ۱۹:۲۵ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
      15 4
      میشه همیشه مقایسه نکنیم؟ این عقاب رو به چشم عقاب ببین
    • بی نام IR ۲۰:۲۱ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
      7 1
      این قیاس، آنچنان هم که فکر می کنی مع الفارق نیست !
  • بی نام A1 ۱۹:۲۴ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    57 1
    چند توصیه دوستانه: درخت بکاریم، زیاد زباله تولید نکنیم، در طبیعت زباله نریزیم، آب را هدر ندهیم، پرنده ها و حیوانات کوچک را نکشیم.
  • بی نام IR ۱۹:۳۲ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    66 1
    یه راه حل : وقتی میریم خرید یه ساک ببریم و از هیچ مغازه و فروشگاهی نایلون نگیریم وقتی میریم در طبیعت شعورمون برسه و اشغال نندازیم !
  • بی نام A1 ۱۹:۵۶ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    11 0
    آنچه شیران را کند روبه مزاج ----- احتیاج است، احتیاج است، احتیاج
  • یوسف A1 ۲۰:۰۶ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    9 0
    زندگی منم از این عقابهای ایرانی چیزی بیشتر نداره. باور کنید اینو از ته دل گفتم!
  • بی نام A1 ۲۰:۰۷ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    5 1
    خلایق هر چه لایق.
  • مهدى A1 ۲۰:۲۳ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    8 0
    و فكر كنيم كه خدا هم دارد همين صحنه را ميبيند... ما بالاخره بايد بالغ شويم و در مقابل جهان هستى احساس مسئوليت كنيم.
  • هیچکس A1 ۲۰:۴۶ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    10 0
    هیچوقت تو زندگیتون "لاشــخور" نباشید ...!
  • رضاآنلاین A1 ۲۱:۱۱ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    21 0
    وقتی توجنگلهای بهشتگونه کلاردشت کامیون کامیون آشغال خالی میشه دیدن عقاب ذباله خورتعجبی نداره ولی این عقابه یه جورایی حال وروزالان ماهم نشون میده توکشوربه این بزرگی لنگ50مترجاییم که بازن وبچه بریم توش توکشوربا این تاریخ وقدمت چندمیلیون معتادداریم با این همه مهندس وتحصیل کرده تولیدناچیزداریم وبا این همه معدن ونفت وگاز لنگ یک لقمه نونیم ماهم شبیه این عقابه است که باوجودعقاب بودن ازفرت گرفتاری وگرسنگی ذباله خورشده
  • بی نام A1 ۲۱:۳۸ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    1 8
    دنبال موشن..شلوغش نکنید بابا
  • بی نام A1 ۲۱:۴۱ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    1 7
    آقای درویش مسایل محیط زیست رو با عادتهای اجتماعی مردم ما یعنی نق زدن و حسرت خوردن مخلوط نکنید لطفا!
  • بی نام IR ۲۲:۴۶ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    9 0
    سالهاست که شهرداری شهرکرد زباله های شهر رو در منطقه رحمتیه دپو میکنه اونجا حتی سوسک های کریح المنظری یافت میشه که اندازشون تا یک لنگه دمپایی هم میرسه
  • بی نام IR ۲۲:۴۸ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    15 0
    کاش از سوسک های تغییر شکل یافته و غول پیکر اونجا هم گزارش میگرفتید
  • بی نام IR ۲۲:۵۲ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۲
    11 0
    آنچه شیران را کند روبه مزاج ....
    • خوش نام IR ۰۵:۳۴ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۳
      8 2
      ازدواج است، ازدواج است، ازدواج !
  • بی نام A1 ۰۵:۰۰ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۳
    6 0
    عقابا هم دنبال فست فودن حال شکار کردن ندارن
  • بی نام IR ۰۶:۱۸ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۳
    3 2
    همین پرنده اشغال خور در لحظه عکس برداری اگر اراده کند گوزن که هیچی فیل را هم از پا می اندازد. حیات وحش بسیار باهوش تر از انسان بوده و فکر می کنم دست به بازیافت اشغال های بشر زده تا جلوی آلودگی محیط را بگیرد. به هوش این عقابها شک نکنیم، به اعمال و کردار خود در مواجه با محیط زیست دقت کنیم.
  • سالار IR ۰۹:۱۳ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۴
    2 0
    ای آدمها که زمین و آلوده می کنید گناه دارن این حیوانات ! کار از این کارا گذشته خود مردم باید یه سازمان برای حمایت از محیط زیست (مردمی) که فعال باشه تاسیس کنند که در هر منطقه ای باشه و هر کمکی که برای حفظ محیط زیست سالم می خواهند تو اون موسسه ها انجام و پیگیری شود من خودم شخصا حاظرم چه از لحاظ فیزیکی چه از لحاظ مالی کمکی کنم برای نجات محیط زیست کشور عزیزم که جایی باشه برای زندگی انسانهای بعد ما و عقابها ......
  • سامی GB ۰۹:۱۶ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۴
    4 2
    خاک بر سر ... . مردم امریکا اگر نماد کشورشون رو ببنن چی کار میکنن؟ ما اگه ببینیم چی کار میکنیم؟
  • A1 ۱۷:۴۵ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۵
    2 0
    برای خالی نبودن عریضه ........حالا میگیم اونوقت ها متولیانی وجود نداشت تا ازشیرهای ایران محافظت کنند. ببرهای مازندران چی شدند؟ پُرآوازه ترین قاتل ببرهای مازندران ضل السلطان قاجاربود که فقط دریک سفربه مازندران 42ببرراکشت و به بادمجان دورقاب خود که 17 ببررا شکارکرده بودا گفت: ما ازبسکه ببرکشتیم دیگه خسته شدیم. بعد نوبت قزاق های بی وطن وارباب های ازخودراضی شد که با پُزدادن درکنارببرها عکس می گرفتند وناصرالدین شاه که فقط بلد بود لیس پس لیس بازی کند به سفیروقت امریکا یک جفت ببرنروماده هدیه کرد. حالا مردم امریکا درباغ وحش لوس آنجلس با دیدن اُبهت نوه ونتیجه های آن ببرها لذت می برند وماحسرت.حالا خدا بداد سلطان آسمان های ایران یرسه.....
  • شمالی A1 ۰۹:۲۶ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۶
    4 0
    نتیجه دستوری افزایش جمعیت آنهم بدون بررسی علمی چیزی بهتر از این نخواهد بود.
  • ترنادو IR ۱۲:۰۰ - ۱۳۹۲/۰۷/۲۸
    0 0
    واقعا گشت غمناک دل وجان عقاب چو از او دور شد ایام شباب کاش شعر را میگذاشتید