رضا الیاسی: با پیروزی حجت الاسلام حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری و انتخاب محمدجواد ظریف به عنوان وزیر امور خارجه کشورمان امیدواری ها به حل پرونده هسته ای ایران افزایش یافت. نشانه آن هم برگزاری جلسه مشترک ایران و گروه 1+5 در نیویورک در بالاترین سطح و با حضور وزیران امور خارجه بود که نتیجه آن جلسه هم برگزاری نشست ژنو بوده است.
نشست ژنو در شرایطی در سطح معاونان وزرای خارجه و البته با حضور کاترین اشتون و محمدجواد ظریف برگزار شد که در این دور از مذاکرات دو طرف درباره محرمانه ماندن مسائل مطرح شده در مذاکرات به توافق رسیدند. البته این موضوع حاشیه های فراوانی را در داخل ایجاد کرده و اظهارنظرهای مختلفی در این زمینه مطرح شده است. تا جایی که این روزها موضوع محرمانه بودن مذاکرات به یکی از داغ ترین مسائل سیاسی کشور تبدیل شده است.
ماجرا از آنجا شروع شد که محمدجواد ظریف که با فعال کردن صفحه فیس بوک خود و ارائه گزارش به مردم سبک جدیدی از دیپلماسی را عملیاتی کرده است. او در صفحه شخصی خود از محرمانه بودن جزئیات مذاکرات خبر داد و گفت که البته همزمان نیاز به اعتماد عمومی هم هست. چون یکی از شرایط توفیق مذاکرات بین‌المللی حفظ ماهیت محرمانه آن‌هاست و معمولا هر مقدار مذاکره‌کنندگان کم‌تر خبر به بیرون درز بدهند، بیش‌تر نشان جدی بودن مذاکرات و امکان رسیدن به توافق است.
اما این اظهارنظر ظریف با واکنش های مثبت و منفی فراوانی روبرو شد. اگرچه اغلب کارشناسان و فعالان عرصه دیپلماسی کشور از این تصمیم استقبال کردند اما مخالفتهایی هم با ان مطرح شد. سیدحسین نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، عماد افروغ جامعه شناس و حسین شریعتمداری مدیرمسئول کیهان از جمله مخالفان مطرح شدن مذاکرات هستهای محرمانه هستند. نقوی حسینی معتقد است این که اعلام کنیم مذاکرات محرمانه است، خوب نیست. اولا به جهت این که مباحثی که در نشست مطرح می شود هیچ وقت محرمانه نمی ماند و اگر ما هم سعی کنیم که مطالب را مطرح نکنیم دیگران مطرح می کنند. ثانیا نمی شود مسائل مربوط به منافع ملی کشورمان را محرمانه نگه داریم، بالاخره ملت ما باید در جریان روند گفت وگوها و تصمیم گیری راجع به منافع ملی کشورشان قرار بگیرند.
همچنین حسین شریعتمداری نیز در یادداشتی در روزنامه کیهان نوشت: اگرچه آقای ظریف، وزیر محترم امور خارجه کشورمان تاکید کرده مذاکرات ژنو محرمانه است، ولی ذوق زدگی بی سابقه حریف و اظهارنظر مقامات رسمی کشورهای طرف مذاکره که بعد از پایان دور دوم مذاکرات در بیانیه ها و یا کنفرانس های خبری مطرح شده و حجم انبوهی از اخبار مربوط به مذاکرات ژنو را به خود اختصاص داده است، حکایت از آن دارد که در مقابل امتیازهایی که داده ایم و یا قول داده ایم و قرار است بدهیم، هیچ امتیازی نگرفته ایم. این واقعیت تلخ واضح تر از آن است که «محرمانه» بماند! به بیان دیگر، ذوق زدگی بی سابقه حریف نشان می دهد در جریان مذاکرات ژنو، امتیازات برجسته ای که برای آنها غیرمنتظره بوده است، دریافت کرده و یا قول دریافت آن را گرفته اند. {اینجا}
همچنین عماد افروغ که یکی دیگر از مخالفان مطرح شدن مذاکرات محرمانه است در برنامه دیروز، امروز، فردا گفت که مساله هسته ای پشت درهای بسته حل نمی شود.{اینجا}
پس از مطرح شدن محرمانه بودن مذاکرات ایران و گروه 1+5 خبرآنلاین طی یک نظرسنجی از مخاطبان خود پرسید که آیا با محرمانه ماندن مذاکرات هستهای موافقند یا مخالف؟ نزدیک به 86 درصد شرکت کنندگان در این نظرسنجی موافق محرمانه ماندن مذاکرات تا رسیدن به نتیجه نهایی بودند.{اینجا}
البته محرمانه بودن مذاکرات ایران و گروه 1+5 موافقان زیادی هم دارد که هر کدام از آنها دلایل مختلفی را برای موافقت خود عنوان می کنند. در جدول زیر به اظهارنظر برخی موافقان محرمانه بودن مذاکرات اشاره شده است:
|
اسامی و عناوین افراد |
اظهارنظر |
|
حجت الاسلام ابوترابی فرد نایب رئیس مجلس |
مذاکرات ژنو قطعا باید محرمانه و در چارچوب تعریف‌شده نظام جمهوری اسلامی و در راستای تامین منافع ملی کشور باشد. مذاکرات باید به صورت منطقی و در چارچوب حقوق مشروع ملت ایران پیش رود و البته هنگامی‌که نتایج به یک سطح مطلوب دست یافت، می‌تواند جزئیات را در موقعیت مناسب در اختیار رسانه‌ها قرار داد. |
|
غلامعلی حدادعادل عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات |
شیوه مذاکره گاهی ممکن است محرمانه باشد، گاهی علنی و هر کدام برای پیشبرد کار است؛ موضوع مهم تصمیم‌هایی است که گرفته می‌شود.{اینجا} |
|
سیدباقر حسینی عضو هیات رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی |
در تمام مذاکرات دیپلماتیک مسائل مطرح شده اساسی محرمانه بوده و بخش هایی از مذاکرات را برای آگاهی مردم علنی می کنند. محرمانه بودن مذاکرات در تمام دنیا تا به نتیجه نهایی رسیدن آن یک امر مرسوم بوده و مذاکرات ژنو نیز همچون سایر مذاکرات بوده و محرمانه بودن آن طبیعی است.قطعا تیم مذاکره کننده اصولی دارد که نظام تعریف کرده و آنها بر اساس این اصول گام بر می دارند.{اینجا} |
|
عوض حیدرپور عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی |
این نوع مذاکرات به طور طبیعی محرمانه است. مذاکرات گذشته نیز به صورت محرمانه برگزار شده است. ممکن است بررسی جزئیات تا حدودی مسائل قابل انتشار باشد.هیات ایرانی مصالح کار خود و ملت و نظام را خوب میشناسند و باید در واقع همه به این ها اطمینان داشته باشیم و تقاضایی داشته باشیم که گروه های فشار به آنها فشار نیاورند.{اینجا} |
|
صباح زنگنه نماینده عضو کمیسیون دفاعی مجلس اول |
به نظر می‌آید در فضایی که از یک سو اختلاف نظر زیاد است و از سوی دیگر مخالفان اعم از دشمنان خارجی و افراد، احزاب و گروه‌های داخلی که به دنبال اهداف سیاسی خاصی هستند ممکن است بر پیشرفت مذاکرات اخلال ایجاد کنند، دو طرف مذاکره کننده می‌توانند برای سلامت روند مذاکرات، اطلاعاتی از جزئیات مورد بحث مطرح نکنند و مذاکرات محرمانه بماند.{اینجا} |
|
حشمت الله فلاحت پیشه عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس هشتم |
گزارش مذاکرات هستهای به شورای امنیت می رود که مسئولان قوا در آن عضویت دارند و رهبری نظام نیز نظارت کامل بر آن دارند. از این رو انتقاد از محرمانه بودن مذاکرات به معنی تضعیف توان چانه زنی دولت نباید باشد. در حال حاضر تیم سیاست خارجی ما با پشتوانه بسیاری از رای مردم تا اعطای اختیارات از سوی مقام معظم رهبری در مذاکرات حضور دارند، در شرایطی که طرف مقابل آشفته است؛ امکان امتیاز گیری هست. انتقادات به تیم مذاکره کننده هستهای به کلیت این توان نباید ضربه بزند.{اینجا} |
|
پیروز مجتهدزاده استاد دانشگاه و کارشناس مسایل بین الملل |
درباره محرمانه بودن این مذاکرات باید بگویم که این یک روش بین المللی است که تا مذاکره به نتیجه نرسیده محتوای آن محرمانه بماند. افشای مذاکرات سبب خواهد شد کسانی که مخالف مذاکره هستند جوسازی کنند و در نتیجه از این محتوا سو برداشت خواهد شد. باید حوصله داشته باشیم تا مذاکرات به نتیجه مشخصی برسد.{اینجا} |
/29295
نظر شما