آغاز:یکی از ویژگی‌های رسانه‌هایی که به اخلاق حرفه‌ای روزنامهنگاری چندان پای‌بندی نشان نمی‌دهند این است که به دلیل کم دقتی(دقت‌در خبر از جمله عناصر مهم در رعایت اخلاق‌حرفه‌ای روزنامهنگاری است) مطلب نادرستی را انتشار می‌دهند و چندی بعد روی همین مطلب نادرست نکات و اخبار و تحلیل‌هایی می‌نگارند و اندک اندک مخاطبانشان را در فضایی قرار می‌دهند که آن دروغ‌ها را راست بپندارند.
مشکل اما هنگامی پیچیده‌تر و بزرگتر می‌شود که این خبرها و تحلیل‌ها به عنوان فاکت و خبر درست به ساختار تصمیم‌گیری مسئولان و مدیران نفوذ کرده و در این سو و آن سو نقل شده و اسباب برخی تصمیم‌‌گیری‌ها و گمانه‌زنی‌ها می‌شود که نباید بشود. آنها به این‌گونه رسانه‌ها اعتماد دارند در حالی که برخی از اخبار و اطلاعات آنها از اساس غیرصحیح و نادرست است.
به قول مولوی:
بر امید راست کژ را می‌خرند
زهر در قندی رود آنگه خورند
میانه: روز یکشنبه هنگام خواندن ستون ویژه روزنامه کیهان در فضای مجازی، به خبری برخوردم با عنوان سانسور 9 دی در خاطرات روزانه هاشمی رفسنجانی که در آن اشاره‌ای به سایت آیت‌آلله هاشمی رفسنجانی و انتشار روزنوشت‌های آن شده بود.نویسنده آن خبر با اشاره و ردیف‌کردن خاطرات روزهای نه دی سال‌های 60 تا 69 که در قالب کتاب منتشر شده و روی سایت هم قرار داده شده است،معترض بود که چرا هیچ خاطره‌ای از آیت‌آلله برای روز 9 دی سال 1388 در سایت ایشان وجود ندارد.
از قرار نویسنده این خبر یا نمی‌داند و یا خود را به نادانی زده است که اصولا انتشار خاطرات و روزنوشت‌های آقای هاشمی در حوزه عمومی(به صورت کتاب یا قرار گرفتن در فضای مجازی) حدود 25 سال از زمان وقوع حوادث عقب است. یعنی امسال که سال 1392 است،خاطرات سال 1369 به عنوان تازه‌ترین خاطرات و روزنوشت‌هایشان به صورت کتاب منتشر می‌شود و روی سایت قرار می‌گیرد. و اصولا خاطرات سال‌های بعد نه در سایت منتشر می‌شود و نه در جای دیگر و شاید اگر این نویسنده اندکی دقت می‌کرد میتوانست دلیل نیامدن خاطرات و روزنوشت‌های 9 دی 88 آقای هاشمی را متوجه می‌شد.
سنت انتشار خاطرات ایشان هم بدین صورت است که ابتدا کتاب خاطرات و روزنوشت‌های ایشان منتشر می‌شود و سایت چندماهی بعد از انتشار این خاطرات دست به انتشار آن در فضای مجازی می‌زند.در صفحه‌اول سایت هم روزنوشت‌های هر روز می‌آید و تیتری هم برای خاطرات هر روز انتخاب می‌شود.
البته روزنوشت‌های روزهای بعد و قبل هم برای سایر مخاطبان قابل دسترسی است اما فقط روزنوشت‌های سال‌های 60 تا 69 و نه بعد از آن. با این توصیفات خاطرات سال 88 آقای هاشمی باید حدودا 20 سال دیگر عرضه عمومی شود.
انجام:با توجه به نکات یادشده خبر روزنامه کیهان غیردقیق است و به یک قاعده اخلاقی دیگر در اخلاق حرفه‌ای روزنامهنگاری اشاره دارد که اگر رسانه‌ای متوجه شد درموردی خاص اشتباه کرده است، باید در شماره بعد اشتباه خود را تصحیح کند.چرا که حفظ اعتماد مخاطبان برای یک رسانه باید اصل باشد. حال باید منتظر ماند و دید که نویسنده این خبر کیهان در شماره بعد اشتباه خود را تصحییح میکند و یا این خبر هم همانند کوهی از خبرهای نادرست و غیردقیق این روزنامه در کارنامه اعمالشان ثبت خواهد شد.
بعد از تحریر:از جمله دلمشغولی‌های نگارنده خواندن خاطرات چهره‌های سیاسی قبل و بعد از انقلاب است و اصولا کتاب‌های مهم در تاریخ معاصر ایران را یا مرور میکنم و یا این که سرکی به آنها میکشم و برخی‌ها را نیز جدی و کامل می‌خوانم. در این میانه روزنوشت‌های آیت‌الله هاشمی رفسنجانی جایگاهی ویژه دارد. چرا که این روزنوشت‌ها به دلیل نگارش در همان روز خاص اطلاعات و سرنخ‌هایی را به دست می‌دهد که در کمتر منبع و کتاب دیگری می‌توان سراغ کرد. به همین دلیل از همان سال نخستی که این روزنوشت‌ها ابتدا در روزنامه همشهری منتشر شد آن را پی‌گیری می‌کردم تا به امروز.در کنار آن هر نقد و نظر و یادداشت یا نوشته‌ای به این روزنوشت‌ها در این سو و آن سو ببینم می‌خوانم و در خاطر می‌سپرم و حتی در جایی نگهداری میکنم.
به همین دلیل هنگامی که این خبر کیهان را خواندم ابتدا قصد نوشتن چیزی را نداشتم، اما دیدم حکایت نابینا و چاه است و حداقل ماجرا این است که برای آنهایی که نمی‌دانند،و شاید نویسنده خبر روزنامه کیهان هم یکی از آنها باشد،نوشتن این نوشته کمکی کند به فهم درست آنها از اصل موضوع.
نظر شما