از اسکندر فیروز در استکهلم تا توسعه پایدار در ریو

چرا «پایداری» واجد اهمیت است؟ چگونه می‌توان به سمت پایداری بیشتر حرکت کرد؟ نسبت پایداری با طرح‌های توسعه در کشور چیست؟ رویکرد غالب برای فراکافت این مفهوم، از چه ویژگی‌هایی باید برخوردار باشد؟ چه معیارها و شاخص‌هایی را می‌طلبد و از چه نظام ساختاری بایستی تبعیت کند تا سرانجام بتوانیم بر این ادعا پای‌فشاریم که ساختار نظام توسعه‌ی ما از یک سامانه‌ی پویا و منسجم برای پایش و ارزشیابی خویش بهره‌مند است. در سلسله گفتارهایی که اینک دومین بخش آن ارایه می‌شود، کوشیده‌ام تا در حد بضاعت نگارنده منظری و مدخلی به مفاهیم یاد شده گشوده شود ...

    هر چند که این اسکندر فیروز بزرگ بود که در سال 1972 و برای نخستین بار در جریان برگزاری کنفرانس استکهلم، مفهوم توسعه پایدار را مطرح کرد؛ اما باید بپذیریم که ورود جدی مسأله‌ی پایبندی دولت‌ها به پایداری سرزمین را باید به 22 سال پیش مرتبط کرد، زمانی که سومین اجلاس جهانی محیط زیست در ریودوژانیرو برزیل تشکیل گردید. در آن هنگام، رهبران جهان به توصیه‌ی نخبگان خویش، تصمیم گرفتند تا پای پیمانی را امضاء کنند که آرمانش، اجرایی کردن و تحقق دریافت‌های مندرج در بند بندِ دستور 21 بود؛ دستوری که نخستین و شاید مهمترین رهاوردش را باید تأسیس کمیسیون توسعه‌ی پایدار CSD - Commission Sustainable Development - دانست؛ کمیسیونی که وظیفه‌ی اصلی آن پایش پیشرفتی است که در حرکت به سوی یک آینده‌ی پایدار رخ می‌دهد.

اسکندر فیروز؛ بنیانگذار سازمان حفاظت محیط زیست در ایران

    یکی از ضرورت‌های اصلی و موضوعات مهمی که در نخستین نشست این کمیسیون مطرح شد، تدوین مجموعه‌ای از استانداردها بود تا برای سنجش و اندازه‌گیری میزان پیشرفت پایداری مورد استفاده قرار گیرد. در حقیقت، بنیانی‌ترین هدف بکارگیری سازوکارِ پایش و ارزشیابی، بررسی تغییرات ایجاد شده در شرایط محیطی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در نتیجه‌ی مداخلات انسانی و عوامل طبیعی در محیط و نیز اندازه‌گیری و بررسی کارآیی - Efficiency - راهبردها، سیاست‌ها و طرح‌های توسعه است. از این رو، کمیسیون مزبور چاره‌ای نداشت جز اینکه بکوشد تا معیارها و شاخص‌هایی گویا را در این خصوص تعیین و معرفی کند؛ معیارهایی نسبی و قابل برآورد و از سوی دیگر کلی و همه‌جانبه، به شکلی که هم نمایش‌گرِ فشارهای اقتصادی وارد بر بوم‌سازگان‌ها و نظام اجتماعی باشد و هم تأثیر فشارهای وارد بر شرایط فعلی یک سامانه‌ای پیچیده، پویا (و در عین حال باز و تاحدودی انعطاف‌پذیر) را نیز بتواند مشخص سازد.

    ادامه دارد ...

 

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 330387

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 2 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 4
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • شين IR ۰۵:۴۰ - ۱۳۹۲/۱۰/۱۳
    54 2
    درود بر اولين مرد محيط زيست ايران
  • بی نام IR ۰۸:۱۵ - ۱۳۹۲/۱۰/۱۳
    0 13
    واقعاجای افتخاره ولی در کمیسیون 1902 افریقا اگه ریزش مالعه کنی بارها اشاره شده نه صورت مستفیم البته
    • مهدی باب المراد IR ۰۹:۳۵ - ۱۳۹۲/۱۰/۱۳
      21 0
      منظورتان را نفهمیدم. می شود رفرنس دقیق تری از کمیسیون 1902 در آفریقا ارایه کنید؟ یعنی بیش از 112 سال پیش در آفریقا کمیسیونی وجود داشته که از توسعه پایدار در اسنادش یاد کرده؟!!!!!!
  • عبدی IR ۰۶:۳۸ - ۱۳۹۲/۱۰/۱۴
    5 0
    چرا برای انتشار خاطرات آقای فیروز - که گویا به صورت یک کتاب در خارج از کشور منتشر شده است - در ایران تلاش نمی‌کنید؟ خاطرات این همه رجال عصر پهلوی چاپ شده است مگر خاطرات ایشان چه مشکلی دارد که چاپ نمی‌شود؟