نصربن مزاحم منقري، مورخ بزرگ اسلام و متوفاي 212 هجري قمري، در كتاب مستطاب «وقعه صفين» اين واقعه نغز و عبرت آموز را آورده است: «حجربن عدي و عمروبن حَمِق بيرون آمدند و به اظهار تنفر و لعنت بر شاميان پرداختند. علي (ع) به ايشان پيام فرستاد؛ از آنچه درباره شما گزارش ميدهند دست بكشيد و نزد من آييد. (چون آمدند) گفتند: اي اميرمومنان، آيا ما حق نداريم؟ پس از چه رو ما را از دشنامگويي به آنان بازداشتي؟ گفت: بر شما روا ندانستم كه نفرينگر و دشنامگو باشيد و فحش دهيد و اظهار نفرت كنيد. ولي اگر كردارهاي زشت آنان را توصيف ميكرديد و ميگفتيد: رفتار آنان چنين و چنان و كردارشان چنين و چنان بوده، سخني درست تر گفته و عذري رساتر آورده بوديد و اگر به جاي نفرين بر آنها و اظهار بيزاري خود از آنان ميگفتيد: بار خدايا خون ما و ايشان را مريز و ميان ما و آنان سازشي به سازگاري آنها برقرار فرما و آنان را از گمراهيشان به راه هدايت باز آر تا پارهاي از آنها كه حق را نميشناسند بشناسندش و آن كه به گردنكشي و ستم پرداخته از پافشاري در آن دست كشد، اين مرا خوشتر و براي خود شما نيكوتر ميبود.... » (واقعه صفين، ترجمه مرحوم استاد پرويز اتابكي، علمي و فرهنگي 1366، صفحات 5 ـ 144)
17302