مشتریان این باجه،گاه باید در صفهای طولانی می ایستادند و در همین حال،کسی که داخل باجه ایستاده بود و برای شنیده نشدن حرفهایش در را هم می بست، علاوه برآنکه گرمای داخل کابین را تحمل می کرد، از ضربه های مکرر به شیشه باجه هم در امان نبود. آنهایی که در صف ایستاده بودند، عجله داشتن شان را با چشم غره رفتن و گاهی ضربه زدن با سکه ای که در دست داشتند نشان می دادند. سکه ای که باید توی تلفن می انداختند و ارتباط برقرار می شد.
این اصطلاح فراوان شنیده می شد که:"پولم را خورد". معنی این جمله آن بود که تلفن بدون اینکه ارتباط را برقرار کند سکه را بلعیده . گاهی بعضی مشتریان برای پس گرفتن پولشان با مشت به جان تلفن می افتادند تا سکه شان را پس بگیرند. بعضا این مشتها کارساز هم بود.
این اواخر، برای برقراری ارتباط باید از سکه های 50ریالی استفاده می شد، اما پیش از آن، سکه های 10 و 5ریالی برای یک مکالمه کافی بود. با این حال نخستین تلفنهای همگانی سکه 2ریالی - یا اصطلاحا - دوزاری طلب می کرد. این سکه های دوریالی یا دوزاری دستمایه یک ضرب المثل شده بود. وقتی به کسی می گفتند:"دو زاری ت افتاد؟" اشاره به یک رخداد فنی در تلفن همگانی داشت. یعنی وقتی کسی سکه را داخل تلفن می انداخت صدای بوق را می شنیدو شماره گیری می کرد. وقتی طرف مقابل گوشی را برمی داشت دو ریالی از قسمتی که در آن جای گرفته بود،می افتاد توی صندوق خاص . بنا بر این "دو زاری ت افتاد؟" یعنی "ارتباط برقرار شد؟" و به طور عامیانه تر یعنی:"متوجه شدی؟"
نسل بعدی تلفنهای همگانی کارتی شد که هنوز هم در گوشه و کنار شهرها و روستاها دیده می شود، اما با آمدن موبایل، رونقی ندارد .
تلفنهای دو زاری سالهاست که وجود ندارد اما ضرب المثل"دو زاری ت افتاد" در ادبیات ما جاخوش کرده و بعید است حالا حالاها خداحافظی کند.
2424
نظر شما