افرا امیری: زمانی بود که حاج سلیم موذنزاده، داود علیزاده، مرحوم کوثری مداح بیت امام و … وقتی زبان به مرثیه‌سرایی برای سیدالشهدا می‌گشود، هر شنوندهای با هر گرایش و سلیقه‌ای بی‌اختیار اشک می‌ریخت.
حالا زمانه‌ای است که از گوشه و کنار، در لابلای هیاهوی بلندگوها و اکوچنگ‌های میلیونی که صدا را تا هفت محله آن طرف می‌برند ناگهان صدای نوحه‌ای به گوش می‌رسد که نمونه لس‌آنجلسی‌اش را مدام این طرف و آن طرف می‌شنوی. نوحه‌هایی که معلوم نیست بر اساس چه معیار و چه سلیقه‌ای انتخاب می‌شوند و اصلا چرا از روی آهنگ‌های پاپ گرته‌برداری شده‌اند؟
زمانی بود که می‌گفتند موسیقی ایرانی و گوشه‌های آوازی‌اش به مدد و به یمن نسخه‌های تعزیه و همین مداحی برای امام حسین (ع) حفظ شده و سینه به سینه ما رسیده است، اما حالا شنیدن نوحه‌ای ناب برای سیدالشهدا کیمیاست.
حاج مرتضی طاهری مداح و ذاکر اهل بیت(ع) یکی از کسانی است که درباره این جریان و روند حرفهای بسیاری برای گفتن دارد. با او درباره وضعیت نوحه‌خوانی و حاشیه‌هایی که بعضی مداحان طی سال‌های گذشته به وجود آورده‌اند گفت‌وگویی کرده‌ایم که می‌خوانید:
آقای طاهری، این روزها از گوشه و کنار و گاهی در شبکه‌های مجازی صوت یا تصویری از مجالش روضه و نوحه‌خوانی امام حسین (ع) پخش می‌شود که باعث تعجب است. از «دلم با تو هماهنگه» گرفته تا نوحه‌هایی که مداح ناگهان تصمیم می‌گیرد به زبان انگلیسی برای عزاداران ایرانی بخواند. جریان چیست؟
ما مدت‌هاست که این وضعیت را گوشزد کرده‌ایم و هشدار و اخطار داده‌ایم اما فایده نداشته است. بعضی‌ها در راستای همان «ناتو»ی فرهنگی که حضرت آقا به آن اشاره کردند حرکت میکنند. اگر دقت کنید ایشان در آغاز هشدارهایی درباره تهاجم فرهنگی دادند. بعدها از تعبیر شبیخون و بعد ناتوی فرهنگی سخن گفتند و حالا بحث نفوذ دشمن را مطرح کرده‌اند. اینها زنجیره‌ای است که ادامه دارد. دشمنان ما حرکت‌های خود را در همه زمینه‌ها آغاز کرده‌اند از جمله عرصه فرهنگی، دینی و آیینی ما که بالاترینش بحث عزدارای سیدالشهداست.
سال‌های سال دشمنان ما با این بحث عزاداری به صورت مستقیم و رو در رو برخورد و مبارزه می‌کردند که البته از مردم تودهنی خوردند و وقتی دیدند راه نفوذ بن‌بست است به استحاله و تغییر ماهیت عزاداری روی آوردند. این حرکت هم در راستای همان رویکرد است و لاغیر. منتها عزیزانی که در این زمین به نفع دشمنان دین و فرهنگ ما فعالیت میکنند، توجه ندارند که چه آبی به آسیاب دشمن میٰ‌ریزند. آنها فکر میکنند این سبک‌ها، سبک نویی است و جوان‌ها استقبال میکنند در حالیکه حضرت آقا بارها درباره نوآوری در مداحی مطالبی را گوشزد کرده‌اند. نوآوری غیر از این است که آهنگ‌های بیگانگان را به اسم مداحی به خورد جوان‌ها بدهیم. در گذشته خوانندگان غیرمذهبی سبک‌های‌شان را از روی سبک مداحی و تعزیه‌خوانی برمی‌داشتند، چون در موسیقی فاخر سنتی ایران زیبایی‌های بسیاری وجود دارد که بدون رقیب است، حیف نیست ما اینها را رها کینم و به سبک‌ها و آهنگ‌هایی که هیچ پایه و بنیانی از لحاظ اصالت ندارند بپیوندیم؟
البته خیلی از دوستان متنبه شدند و به مسیر اصلی و صحیح و سالم این عرصه برگشتند، بعضی‌ها هم که تازه در این عرصه درخشیده‌اند به این نکته توجه دارند. ما مداحان جوانی داریم که هم سبک نو می‌خوانند هم جوان‌ها را جذب میکنند و هم ملتفت هستند که آهنگ‌های لس‌آنجلسی با منویات اهل بیت و روح عزاداری سیدالشهدا همخوانی ندارد.
ما این همه متولی فرهنگ داریم واقعا چرا این اتفاقات می‌افتد؟
شما نگاه کنید در جامعه فرهنگ دینی چقدر به انحطاط کشیده شده است. ما متولی فرهنگی به اسم، فراوان داریم ولی آیا واقعا کار میکنند؟ آیا استراتژی و خط مشی درستی دارند؟ آیا همدیگر را حذف نمی‌کنند؟ یک روایت است که می‌گوید مردم بر همان مسیری حرکت میکنند که سرمداران‌شان حرکت میکنند. در بحث دینی کی دارد در این مملکت کار می‌کند؟ کی جوابگو در محضر پروردگار و حضرت ولی عصر (عج) است؟
متاسفانه وقتی خانه از پای بست ویران است چه کار می‌شود کرد؟ فقط یک نفر در این مملکت هست که به حق و دلسوزانه در عرصه فرهنگ فریاد می‌زند و دیگران هم بعد از فرمایشات ایشان دو حرکت شعاری میکنند و تمام. البته بحث برخورد در هیچ عرصه‌ای جواب نداده ولی ما دوستانه در هر همایشی، در هر نشستی که این عزیزان ذاکر حضور داشتند این خطر را گوشزد کرده‌ایم. جوانان خوبی هم در این زمینه داریم که هم از لحاظ علمی ـ در حد دکترا ـ بالا هستند و هم از لحاظ فنی و هنری خوب درخشیده‌اند و سبک‌های نو و خوبی می‌خوانند که هیچ ربطی به آهنگ‌های لس‌آنجلسی ندارد.
جدای از گرته‌برداری از آهنگ‌های پاپ، حاشیه‌های بسیاری هم پیرامون مداحان پیش آمده است. در گذشته مداحان اهل بیت (ع) در جامعه بسیار ارج و قرب داشتند و مردم احترام فراوانی برای آنها قائل بودند اما امروز با حاشیه‌هایی که به وجود آمده، نظر مردم نسبت به آنها تغییر کرده است. حاشیه‌هایی مثل هفت‌تیرکشی که در شبکه‌های مجازی به شدت مطرح شد و اتفاقاتی که پیرامون بعضی از مداحان رخ داد یا حتی بحث دستمزدهای میلیونی که به صورت شایعه مطرح می‌شود بعضی از مداحان می‌گیرند این قشر را با چالش‌های بسیاری روبرو کرده است. نظر شما چیست؟
من این نوعی را که در شبکه‌های مجازی ترویج می‌شود و روی آن مانور داده می‌شود قبول ندارم. بحث همان هفت‌تیرکشی که اشاره کردید را اگر واکاوی کنید می‌‌بینید این طور نبود که در شبکه های مجازی به آن پرداختند و به آن دامن زدند. کسی که بالاترین موضع‌گیری را در این عرصه کرد شبکه صدای امریکا بود، آیا او دوستدار امام حسین (ع) است؟ این جریانی است که به نظر من هنوز هم ادامه دارد.
در مورد بحث دستمزدها چطور؟
آنجا هم همین طور است. اکثر ذاکرین این طور نیستند که بحث پول را مطرح یا از قبل دستمزد را طی کنند. یک عده این کار را میکنند که به هر حال در هر حرفهای از این آدم‌ها پیدا می‌شود. شما ببینید در بین خواننده‌ها هم کسانی هستند که برای یک کنسرت میلیونی پول می‌گیرند.
بله، ولی آنجا که بحث ذاکری و نوکری امام حسین (ع) مطرح نیست.
درست است و به خاطر همین حساسیت اگر اینجا یک نفر قدم کج بگذارد به همه ضربه می‌زند. ما با این نوع حرکت به شدت مخالفیم و همیشه گوشزد می‌کنیم که این اتفاقات نیفتد. البته این را هم باید در نظر بگیریم که در حد معقول و متعارف کسی که به شکل حرفهای به مداحی می‌پردازد نمی‌تواند شغل دیگری داشته باشد. اگر شغل دیگری داشته باشد قطعا و یقینا از لحاظ فنی، حرفهای و هنری ضربه می‌خورد. کسی که می‌خواهد در این عرصه قوی کار کند باید زندگی‌اش را تعطیل کند آن هم زندگی که بالاخره باید یک جور اداره شود. از طرف دیگر مداحان شناخته شده در جامعه همیشه محل رجوع مردم هستند. آدم‌هایی که گرفتارند و مشکلاتی دارند در وهله اول به آنها مراجعه میکنند و این هم بخشی از بحث و موضوع است اما این که بیایند و مبالغ سنگین بگیرند با نوکری و ذاکری سیدالشهدا فاصله دارد.
به عنوان سئوال آخر می‌خواستم بدانم از نظر شما چه اتفاقی می‌افتد که ما از مداحانی مثل سلیم موذنزاده و … به اینجا می‌رسیم؟
همان‌طور که گفتم این، یک جریان خیلی دقیق و هدایت شده است که دشمنان ما در عرصه فرهنگ ایجاد کرده‌اند. در واژه‌ها هم همین طور است. طی این سال‌ها افرادی حرف‌هایی زدند که از روی احساسات بوده نه اعتقاد قلبی‌شان، ولی دیدیم که دشمنان اهل بیت (ع) چقدر از این جملات سوءاستفاده کردند و برعلیه شیعه به کار بردند و گفتند این حرف‌ها بوی شرک می‌دهد. هرچند گویندگان آن جملات واقعا اعتقادات‌شان این نبود ولی دشمن منتظر فرصت است. این جریان ادامه داشت تا این که یک عده متنبه شدند و دست از این کار کشیدند. به عقیده من همه باید احساس مسئولیت کنیم و در برابر این نفوذ و ابتذال بایستیم. این وظیفه تک تک ماست.
۵۷۲۴۴
نظر شما