زمانی که باراک اوباما تنها چند هفته پس از پیروزی در انتخابات، ضرب الاجل زمانی برای خروج نیروهای امریکایی از عراق اعلام کرد فرض بر این بود که تا تابستان جاری و سر رسیدن موعد مقرر، دولت جدید در عراق زمام امور را در دست گرفته و شرایط برای عقب نشینی نیروهای امریکایی مهیا است . چهارده ماه پس از روزی که باراک با این حرکت خود شادی را مهمان دل سربازان هموطن در عراق کرد، ورق برگشت. شرایط در عراق تغییر کرد اما استراتژی خروج سربازان از این کشور همان است که بود .
تعلل عراقیها در تشکیل دولت و حوادث پس از انتخابات ، حاکی از این است که احتمالا سربازان امریکایی حتی پیش از تشکیل دولت عراق را ترک خواهند کرد. باراک اوباما چند ماه است که با مشاوران امنیتی خود در خصوص عراق بحث و تبادل نظری نداشته است . کاخ سفید هم اصرار دارد که زمانبندی اعلام شده برای خروج از عراق هیچ‌گونه تغییری نکرده است .
باراک اوباما در بد مخمصه‌ای گرفتار شده است . خروج از عراق اصلی‌ترین شعار انتخاباتی او بود که وی را نزد بسیاری از رای‌دهندگان مقبول کرد . اکنون باراک باید به این جنگ پایان دهد . درست است که باراک اوباما تا‌کنون به بسیاری از وعده‌های انتخاباتی خود هم چندان عمل نکرده اما برنامه خارج کردن سربازان امریکایی تا اگوست و خارج کردن 50 هزار نیروی باقی‌مانده تا دسامبر 2011 فرآیندی است که باید عملی شود . در شرایطی که باراک نیروهای خود را مطابق با ضرب الاجل زمانی از عراق خارج کند، در حقیقت به وعده‌ای که در فوریه 2009 مبنی بر کمک به عراقیها در حفظ ارامش پس از انتخابات داد، عمل نکرده است . در حقیقت باراک اوباما اکنون به این نتیجه رسیده است که عراقیها در حال دست و پنجه نرم کردن با چالش‌هایی هستند که پیش از این برای حل آن به امریکا وابسته بودند . معاون مشاور امنیت ملی باراک اوباما در این خصوص می‌گوید: ما در حال حاضر دلیلی برای تغییر در برنامه خود نمی‌بینیم. ما برای مدت زمان طولانی در تشکیل دولت به عراقیها کمک کردیم. عراقیها با کشتن رهبر القاعده در این کشور نشان دادند که می‌توانند از پس امور برآیند . همین مساله برای پایان یافتن ماموریت ما در ماه آگوست کافی است .
با وجود آن‌که باراک اوباما مدت‌هاست با مشاوران خود در خصوص تحولات عراق خلوت نکرده است اما معاون اول او جو بایدن که مسئولیت رسیدگی به عراق را عهده‌دار است مرتبا با کارشناسان عراق جلسات بحث و گفتگو دارد . بایدن این‌روزها به شدت خود را درگیر بحث عراق کرده است .
تغییر این زمانبندی برای باراک اوباما چه از منظر لوژستیک و چه سیاسی هزینه‌بر است . در حالی که او نیروهای امریکایی را از عراق بیرون می‌کشد، همزمان آنها را راهی افغانستان می‌کند . در شرایطی که لیبرال‌های امریکایی از افزایش نیرو در افغانستان ناخرسند هستند، باقی‌مانده نیروها در عراق می‌تواند بر حجم فشارها بر رئیس‌جمهوری بیفزاید . با این همه مقاومت نشان دادن نسبت به تغییر این زمانبندی برخی مقام های سابق ایالات متحده بخصوص انها که در تبیین سیاست خارجی دولت اوباما نقش داشتند را به نگرانی انداخته است .
به تصور باراک اوباما ، انتخابات در ماه دسامبر باید برگزار می‌شد و تشکیل دولت هم تا 60 روز پس از ان محقق می‌شد. در عوض انتخابات تا ماه مارس برگزار نشد و دعواهای سیاسی میان ایاد علاوی شیعه سکولار و رهبر لیست العراقیه و نوری مالکی نخست وزیری فعلی ادامه دارد . رایان کروکر که در زمان ریاست جمهوری جورج بوش عنوان سفیر ایالات متحده در عراق را عهده دارد بود ، اعتقاد دارد که زمان خروج نیروهای امریکایی از عراق باید تمدید شود .
مگان اسیلیوان معاون مشاور سابق امنیت ملی دولت جورج بوش نیز اعتقاد دارد که اگوست برای خروج سربازان امریکایی بسیار زود است : ما باید به زمانبندی قابل انعطاف‌تری روبیاوریم. زمانبندی که در آن شرایط سیاسی و امنیتی عراق هم لحاظ شود . عراقیها در شرایط سخت سیاسی که این روزها تجربه می‌کنند به اخرین چیزی که باید فکر کنند، رفتن سربازان امریکایی از وطن‌شان است .
در داخل کابینه باراک اوباما همه از ژنرال دیوید پترائوس تا کریستوفر هیل و ژنرال اودیرنو از ضرب الاجل زمانی که اعلام شده است ابراز رضایت می‌کنند. بسیاری از فرماندهان عالی‌رتبه ارتش که پیش از این خواهان حضور پر‌رنگ نظامی در عراق بودند، این روزها با باراک اوباما موافق هستند و تاکید دارند که این برنامه زمانی اعلام شده منطقی است. مایکل هانلون از موسسه بروکینگز در این خصوص می‌گوید: استقرار بیشتر در عراق تنها و تنها مرا در موضع انتخاب میان مالکی و علاوی قرار می‌دهد. به گمان من نیازی نیست که ما در مساله‌ای تا این اندازه داخلی ،جانب هیچ طرف را بگیریم.
نیویورک تایمز 27 آوریل / ترجمه : سارا معصومی
نظر شما