به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، اسفندقه با بیان اینکه بهاءالدین خرمشاهی با هیچ برنامه‌ای معرفی نمی‌شود، بلکه حضور ایشان است که منجر به معرفی برنامه‌ای می‌شود، با او درباره مقوله اعجاز در ایهام شعر حافظ گفتگو کرد.
این استاد دانشگاه درباره مقوله اعجاز در ایهام اظهار کرد: «حافظ شاعر ایهام است. در قرن هفتم، هشتم و تا حافظ و حتی جامی و قرن نهم شعر می‌بایستی ادیبانه و آرایه دار باشد. شعر راحت مثل شاهنامه فردوسی نبوده است. شاهنامه استوار و عظمت آن در شیوایی‌اش است ولی اینکه بخواهیم در آن آرایه های شاعرانه پیدا کنیم، اصلا حکیم ابوالقاسم فردوسی دنبال این قضیه نبوده است. اما حافظ به اصطلاح می‌شنگیده تا ابهام بیاورد. مثلا می‌گفته بر لب بحر فنا منتظریم ای ساقی/ فرصتی دان که ز لب تا به دهان این همه نیست.»
خرمشاهی تصریح کرد: «من یکی از شرح‌هایی را که جدیدا در دو جلد منتشر شده دیدم که چون می‌خواهم منفی درباره‌اش صحبت کنم نامش را نمی‌آورم. نقد علمی اشکالی ندارد و من برای آن بزرگوار احترام قائلم و سمت پیشگامی را درباره او نسبت به خودم می‌دانم.»
او ادامه داد: «می‌گویند بشر عمر محدود دارد و حیات جاودان او در آخرت است. در این شرح آمده که منظور حافظ این است که ما بر بحر فنا یعنی همین عمر ظاهری هستیم و ای ساقی چرا معطل هستی برای من پیاله ای بیاور، مگر از لب تا دهان من چقدر فاصله است؟»
این حافظ شناس شهیر اذعان کرد: «در حالی که لب جزو دهان و سردر آن است! نکته مهم حافظ این است که اشعارش آن معنای ظاهری که در وهله اول به ذهن هرکسی می رسد ندارد. حافظ می گوید از لب دریا که ما نشسته ایم تا کام دریا و میانه آن که فاصله ای نیست. پس منظور اصلی لب و دهان ظاهری نیست.»
خرمشاهی تاکید کرد: «حافظ به آخرت اعتقاد دارد و برخی شکیاتی که مطرح می کند، از شوخ طبعی او است. من از خود حافظ آموختم طنزی که قهقهه برانگیزد، مقبول او نیست. من دو مقاله درباره طنز حافظ نوشته‌ام که یکی از آنها در کتاب «حافظ، حافظه ما است» آمده است. در این کتاب نوشته‌ام گویی شاگرد با استادش سخن می گوید. منظورم استاد شفیعی کدکنی است که انتخاب ایشان به عنوان استاد ممتاز دانشگاه تهران را تبریک می‌گویم البته این افتخار بیشتر برای دانشگاه است و ایشان از این تعینات دنیوی و دانشگاهی فراتر هستند.»
او یادآور شد: «در این کتاب خیلی با ادب و احترام در پاسخ به ایشان که می‌گویند همواره طنز حافظ از تناقض پدید می‌آید مقاله‌ای نوشتم. من تناقضهایی از شعر حافظ در آن مقاله مثال زدم که طنز نداشت و حدود 70، 80 بیت از طنزهایی ارائه کردم که فاقد تناقض بود.»
«چشم شب روشن» به تهیه کنندگی امیر قمیشی و با اجرای محمد صالح علا شنبه تا چهارشنبه ها ساعت 23 از شبکه چهار سیما روی آنتن می‌رود.
58244
نظر شما