امشب پس از مدتها که آرزوی همنشینی ومصاحبت با ستاره ای از ستارگان مکتب فقه واصول نجف اشرف که بیش از سه دهه است ، با هجرت از جوار مرقد مطهر امیر المومنین ع به تهران ، سفره گسترده درس خارج خویش را در تهران گسترانیده است ، به تحقق پیوسته ونزدیک به سه ساعت از محضر شریف این بزرگ ، ادب وتواضع وگذشت وفروتنی وجز اینها را که در سخنانشان وخاطراتشان ، بازگو می نمودند ، فرا گرفتم.
پس از نماز مغرب وعشاء ، در یکی از کوچه های خیابان کهن ایران ، که خاطرات فراوانی از پیش از انقلاب وپس از آن در ذهن خود داشتم ، با عبور از بازارچه ای ، به خَم بن بستی رسیده وزنگ درب خانه را به صدا درآوردم.
فرزند ایشان ودوست دیرینه ام ،حجة الاسلام والمسلمین حاج شیخ مجتبی جعفری اراکی که به گونه ای یار مدرسه من نیز بشمار می آمد ، درب خانه را گشوده وبا رویی گشاده تر از درب خانه ، مرا به اتاق آیة الله راهنمایی کرد.
من با عبور از یک درب خانه ، به فضایی که یادآور زندگی بیش از نیم قرن پیش بود ، گام نهادم. همه جا ساده ، از فرش زمین وقفسه های کتاب وچینش آنها ،تا نوع پذیرایی ودر ودیوار وپرده ها !
سادگی که با یک دنیا روح وصفا همراه بود. این فضا ، از فضاهایی بود که تو گویی در خانه ای ساده ودر یکی از کوچه پس کوچه های نجف قرار داری !
با عبور از یک درب ، ودوگام برداشتن ، تو گویی به شصت سال پیش بازگشته وسادگی اما دنیایی از روح وصفا ومحبت را احساس می کنی !
پس از لحظاتی اندک ، آیة الله ، با لباس رسمی ومعمول خویش ، آرام وعصا زنان در حالیکه نزدیک به نه دهه از عمر پر بارش سپری گردیده است ، از اندرون خارج شده ومهربانانه این جمله را به زبان آوردند که امام زمان ، قصد ظهور دارند که آقای دکتر به دیدن ما آمده اند ،و به اتاق ملاقات قدم گزارده ومن را در آغوش گرفتند وپس از احوال پرسی ، به خاطرات شیرین ودوران زیبای حوزه علمیه نجف اشرف روی آورده ، واز هجرت خود ، مدرسه قزوینی ها ، مدرسه بخارایی ، ورود آیة الله سیستانی ، مرحوم پدر شهیدم ، خدمتگزاری ها وروحیات انسان دوستانه آن شهید ، که هنوز در فرمایشاتشان ،امید به حیات پدرم که دوست وهم درس او بشمار می آمدند ، داشتند.
مدرسه صدر الاشراف وملاقات با سید سعید ،تولیت مدرسه وجایگزینی در حجره ای در مدرسه صدر الاشراف که حجره مرحوم آیة الله سید ابو الحسن اصفهانی بوده است ، خاطره زیبایی از آیة الله سیستانی که بسال ۱۳۶۴ شمسی باز می گردید ومشورت با ایشان در مورد هجرت به ایران آیة الله سیستانی وپاسخ شگفتی که به حضرتش دادند که خیر ،شما هستید ومرجعیت آینده حوزه از آنِ شما است ، وسالها بعد تلفنی ،هنگامی که با آیة الله سیستانی سخن گفتند ، نخستین جمله این بود که آقا ! نگفتم شما هستید ومرجعیت حوزه وزمام آن را عهده دار می گردید ، ملاقات با مرحوم امام وتشریح شرایط سخت وغیر قابل تحمًل حوزه نجف وفشار بعثیان بر آیة الله خویی وتأثر فراوان مرحوم امام از پیام آیة الله خویی مبنی بر تنهایی وفشار بعثیان بر او وحوزه نجف ، تا آنجا که بسیاری از آن جمله مرحوم آیة الله سید محمد صادق لواسانی به من اشلره کردند که مطالب شما ، موجب تأثر شدید امام گردیده است وچند روزی امام را دچار شرایط بحران قلبی نمود که این حالت ، نشاندهنده میزان عمق روابط میان این دو بزرگوار را می رسانید ،ودهها خاطره زیبای دیگر از دوران نجف خویش را با دنیایی از صفا ولذًت بیان می کردند
که در پایان عرض کردم ، آقا ، طلاب وآقایان حوزه نجف همه یک خانواده بودند ، که در پاسخ فرمودند ، آری بخدا آری ، چنین است که می گویید !
سخنان آیة الله ، تاریخ ودرس ونصیحت وگذشت و....بود ، از این روست که در روایت معصوم آمده است :
مجالسة العلماء ، عبادة
یعنی همنشینی با علماء ، عبادت بشمار می آید.
آیة الله حاج شیخ محمد جعفری اراکی ، از جمله علمایی است که نزدیک به هشت دهه از عمر با برکت خویش را در عرصه تحصیل وکسب علم واخلاق ومعنویت وسپس ترویج وتبلیغ مکتب اهل بیت ، علیهم السلام سپری کرده ودر این راستا در آغاز در حوزه نجف اشرف وسپس تهران ، به تربیت طلاب حوزه علمیه وفضلا ، تالیف وتدریس درس خارج ، سپری نموده وحوزه درسی او ، مرکز ومحور تراوش مکتب فقه واصول حوزه نجف اشرف گردیده است.
وی که از درس آموختگان حوزه علمیه نجف اشرف بشمار می آید ، ودر حوزه درس بزرگانی همچون آیات میرزا باقر زنجانی ، شیخ حسین حلًی ، میرزا حسن یزدی ، میرزا عبد الهادی شیرازی ، سید ابوالقاسم خویی ومرحوم امام خمینی ،زانو زده وبهره ها بدست آورده است ، هم اکنون با تشکیل حلقه درسی خویش در مدرسه مروی تهران ، به پرتو افشانی پرداخته ، وبهره ها ودست آوردهای علمی خود را که بیش از نیم قرن تحصیل ومباحثه وتدریس ، وزانو زدن در درس بزرگان ، در اختیار طلاب ومشتاقان علوم آل محمد علیهم السلام ، ستارگان نوپا وسربازان امام زمان عج ، با فروتنی واخلاص قرار می دهد.
آیة الله جعفری اراکی زاده ۱۳۱۰ شمسی برابر با ۱۳۴۸ قمری بوده ، که در اراک دیده به جهان گشود واز یازده سالگی ،تحصیلات حوزوی خویش را آغاز نمود. در سال ۱۳۲۵ شمسی ، ودر آغاز ورود مرحوم آیة الله العظمی بروجردی ، برای ادامه تحصیلات خود ، به حوزه علمیه قم گام نهاد ودر مدرسه فیضیه ، به همراه شهید آیة الله مطهری ومرحوم آیة الله منتظری وتعدادی دیگر از فضلای حوزه ، به تحصیل وتهذیب پرداخت.
ایشان پس از سپری کردن هفت سال در قم ، تصمیم هجرت به حوزه نجف اشرف وهمجواری بارگاه ملکوتی علوی را گرفت که در آن سرزمین مقدس مملو از پرتو رشحات علمی ومعنوی (باب مدینة العلم ) امیر المومنین ع ، وبرکات حوزه هزار ساله نجف اشرف ، وباقی مانده میراث شیخ طوسی ها ، وصاحب جواهر ها ومقدس اردبیلی ها وشیخ انصاری ها و میرزای نایینی ها وجز اینها ، خوشه چینی نماید.
ایشان در شب اول صفر المظفًر سال ۱۳۷۲ هجری برابر با سال ۱۳۳۱ شمسی ، به نجف اشرف گام نهادند. که این هجرت سی وچهار سال ادامه یافت ودر این مدت با تلاش وکوشش خستگی ناپذیر ، از محضر اساتید ومشایخ بزرگ آن هنگام حوزه گرانسنگ نجف اشرف همچون مرحوم آیة الله آقا میرزا باقر زنجانی ( دوره خارج اصول ) ، مرحوم آیة الله شیخ حسین حلی ، شاگرد برجسته حوزه درسی میرزای نایینی ( دوره خارج فقه) ، مرحوم آیة الله آقا میرزا حسن یزدی ( دوره درس خارج فقه) ،
مرحوم آیة الله آقا میرزا عبد الهادی شیرازی ( دوره درس خارج فقه ) ، مرحوم آیة الله حاج سید ابوالقاسم خویی ( دوره های درس خارج فقه واصول) ، وچهارده سال از حوزه درس خارج فقه ( مکاسب) مرحوم امام خمینی که در مسجد شیخ انصاری نجف ، برگزار می گردید ، بهره ها برد.
آیة الله جعفری اراکی به همراه دو همزاد معروف ، اخوان مرعشی ، شرایط اقامه نماز جماعت ظهر ها را برای مرحوم امام خمینی در مسجد شیخ انصاری نجف اشرف بوجود آوردند.
ایشان در کنار حوزه درسی اساطین یاد شده حوزه علمیه نجف اشرف ، از فقیه عارف ، مرحوم آیة الله سید جمال الدین گلپایگانی بهره گرفته وتا هنگام رحلت آن فقیه عارف ، از رشحات علمی ومعنوی وی ، خوشه چینی می نمود.
آیة الله جعفری اراکی که در اغلب درس های یاد شده ، با مرحوم پدرم شهید آیة الله حاج شیخ احمد انصاری قمی ،هم درس ومباحثه بودند ودر این راستا از روابط تنگاتنگی برخوردار بودند که ارادت من به حضرتش ، علاوه بر جایگاه علمی واجتهادی ومعنوی ایشان ، حالت روحی وآرامشی است که هنگام همنشینی با این شخصیت ، بو ونشان از پدرشهیدم را در من تداعی می نماید.
آیة الله جعفری اراکی پس از سپری کردن بیش از سه دهه در حوزه نجف وکسب اجازه اجتهاد از بزرگان آن ، سرانجام بر اثر فشار دولت بعث عراق ، ودیگر ناملایماتی که موجب آزردگی های خاطر ایشان گردید ، عراق وحوزه نجف اشرف را به سوی ایران ترک نموده وبا اصرار بزرگانی همچون مرحوم آیة الله مهدوی کنی وجز اینها ، در تهران رحل اقامت افکنده ودر آغاز ،حوزه درس خارج خویش را از مدرسه عالی شهید مطهری ( سپهسالار) شروع کردند.
سپس معظم له ، تولیت وریاست ومسوولیت حوزه علمیه مدرسه مشهور وکهن مروی واقع در ناصر خسرو را از سوی مرحوم امام خمینی ، عهده دار شدند.
آیة الله جعفری اراکی ، بیش از سه دهه می باشد که چراغ درس وبحث خارج فقه واصول را در حوزه علمیه مدرسه مروی تهران ، روشن نگاه داشته وشاگردان ونوستارگان فراوانی از محفل درسی ایشان ، خوشه چینی کرده وبدین ترتیب بامرکزیت ومحوریت معظم له ، محافل درسی حوزه های علمیه تهران ، گرمی خاصی را بدست آورده است.
لحظات حضور در خدمت این شخصیت علمی ووارسته ، که یاد آور سلف صالح حوزه های علمیه بشمار می آید ، از عمر انسان بشمار نیامده وسه ساعت در حضور گرم وصمیمی این مجتهد فروتن ، برای من ،بسان حضور در کنار پدر شهیدم بشمار می آمد، که همچون چشم برهم زدنی سپری گردید.
عمرش دراز وتوفیقاتش روز افزون ، وحوزه درسش روز به روز گسترده تر وبهره وجودش پردامنه تر باد.
نظر شما