در پشت پرده تصویر فیس‌بوک شما چه رازی نهفته است؟

ابوالفضل کریمی: روانشناسی تصاویر پروفایل‌ها اکنون یکی از چهار گزینه نهایی در برنامه شبکه 4 رادیوی بی‌بی‌سی به نام "خوب شما می‌خواهید یک دانشمند باشید" است. این برنامه نظرات بسیاری از علاقه مندان را در مورد موضوعات گوناگون دریافت کرده و در نهایت فرد برنده به عنوان «دانشمند آماتور سال از نگاه بی‌بی‌سی» دست پیدا می‌کند.

به گزارش بی‌بی‌سی، نینا جونز، دانش‌آموز 17 ساله از باکینگهام‌شایر انگلستان یکی از 4 فینالیست این برنامه است. اوایل سال جاری سوژه او به همراه سه موضوع دیگر از میان هزار و 300 عنوان پیشنهادی انتخاب شد و این شانس را پیدا کرد تا به یکی از پروژه‌های تحقیقاتی تبدیل شود.

نینا به همراه برنی هوگان، مربی خود از انستیتو اینترنت دانشگاه آکسفورد به یافته‌های جالبی در مورد تصاویر پروفایل فیس‌بوک دست پیدا کرده است. او در این باره می‌گوید: «من هر روز بعدازظهر زمان زیادی را در سایت فیس‌بوک گذراندم و به تصاویر پروفایل افرادی نگاه کردم که اصلا آن‌ها را نمی‌شناختم. درنهایت، متوجه شدم در پشت دلایل انتخاب برخی افراد برای تصویر فیس‌بوکشان انگیزه‌های جالبی وجود دارد. این موضوع جرقه‌ای در ذهن من زد که در نهایت به عنوان یک پروژه در برنامه "پس شما هم می‌خواهید یک دانشمند باشید" مطرح شد».

نینا سپس یک صفحه فیس‌بوک برای تحقیقات خود به راه انداخت. این صفحه در مجموع 3 هزار 500 عضو گرفت که هر کدام از آن‌ها در مورد دلایل خود برای انتخاب تصویر پروفایلشان صحبت می‌کردند. از این ایده‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد

• من این تصویر را انتخاب کردم تا به دیگران بگویم من پیچیده‌تر از آنی هستم که در واقعیت دیگران در مورد من می‌شناسند.
• من هیچ وقت خود را در پروفایلم به نمایش نمی‌گذارم. من نمی‌خواهم پیدا کردن من ساده باشد، چرا که شرایط کاری مرا مجبور به این کار می‌کند.
• من این تصویر را گذاشتم تا علاقه خود را به یکی از هنرمندان نشان بدهم.
• این یک تصویر از موتور من است.
• من اوایل تصویر ازدواج خود را در پروفایلم می‌گذاشتم، اما اکنون که جدا شده‌ام، ترجیح می‌دهم تصاویر دیگری روی پروفایلم بگذارم.
• من اردک‌ها را دوست دارم، خصوصا این اردک که تصویر پروفایل من است!

اما با کمک طراحی چند سوال خاص، نینا و هوگان به اطلاعات جالب‌تری دست پیدا کردند.

دکتر هوگان در این باره گفت: «نظریه‌‌ای که ما در حال کار روی آن هستیم این است که مردم دوست دارند طوری تصاویر پروفایل خود را انتخاب کنند که در نظر مردم جذاب به نظر برسند، اما آن‌ها این کار را به شیوه‌های بسیار متفاوتی انجام می‌دهند. برای مثال مردان با احتمال 50 درصد بیش‌تر از زنان تصاویر پروفایل خود را اصلاح و به اصطلاح روتوش می‌کنند و به احتمال 20 درصد کم‌تر در آن‌ها لبخند می‌زنند. اما اگر یک زوج همزمان در یک تصویر ظاهر شوند، احتمال لبخند زدن آن‌ها تا 35 درصد افزایش پیدا می‌کند. پاسخ دهندگان زیر 30 سال بیش‌تر تمایل دارند تصاویری از خود در مهمانی‌ها نشان دهند، در حالی که افرادی بالای 30 سال و آن‌هایی که ازدواج کرده‌اند بسیار تمایل دارند تصویر یک کودک را برای پروفایل خود انتخاب کنند».

دکتر هوگان ادامه داد: «فیس‌بوک در حال تبدیل شدن به یکی از روش‌های معمول برای ارتباط با دوستان و نشان دادن خود به دوستان و اعضای خانواده است. تصاویر فیس‌بوک در حقیقت اولین نقطه تماس و ارتباط با دیگران به حساب می‌آیند، به همین دلیل برای همه ما مهم است که چه پیامی را می‌‌خواهیم به دیگران منتقل کنیم».

نینا تصمیم دارد نتایج تحقیقات خود را به همراه سه فینالیست دیگر این برنامه، در فستیوال علوم بریتانیا در 14 سپتامبر در دانشگاه آستون ارائه کند. در نهایت یکی از این 4 نفر به عنوان دانشمند آماتور سال از نگاه بی‌بی‌بی تبدیل خواهد شد.