پنبه نساجی را زدند؟

 نرگس رسولی:

 به نظر می رسد نزاعی که  طی دو سال گذشته در بخش صنعت بر سر اختلافات مالی وجود داشت و در نهایت از سوی مسولان وزارت صنایع و معادن تعبیر به حال خوش واحدهای نساجی شد تمامی ندارد چرا که این بار به جای محرابیان وزیر صنایع و معادن پای وزیر جهاد کشاورزی را به گود کشیده شده است.

از چند هفته پیش که یکی از مدیران کل وزارت جهاد کشاورزی به یکباره اعلام کرد که واردات پنبه متوقف شده است بلوایی در واحدهای نساجی به پا شد به طوریکه این واحدها به حدی رسیدند که رسما اعلام کردند  که اگر دولت  این مصوبه را لغو نکند تولید واحدهای نساجی متوقف خواهد شد . این امر به جایی منتهی شد که امار انجمن نساجی، تعطیلی برخی واحدهای نساجی در اغلب شهرهای  کشور را تائید کرد.

البته در عین حال وزارت جهاد کشاورزی  همچون روال گذشته در مواجه با افزایش قیمتهای داخلی در مقابل اعتراض نمایندگان واحدهای نساجی ، این اقدام را موثر وموقتی و افزایش بیش از دو برابری قیمت پنبه در داخل را متاثر از قیمت جهانی خوانده است.

وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرد که واردات پنبه ممنوع نشده است بلکه از ثبت سفارش برای واردات این کالا به طور موقت جلوگیری شده است.

البته این در حالی است که این اقدام وزارت جهاد کشاورزی  کار را به جایی کشانده است که یکی از مدیران شرکتهای نساجی این اقدام دولت را عاملی برای ایجاد بازار سیاه پنبه خوانده و عنوان کرده است: « طی سال های قبل تامین پنبه مورد نیاز این صنایع بدون هیچ مشکلی انجام می شد ولی متاسفانه در سال جاری و طی روزهای اخیر رقابت شدیدی در خرید پنبه ایجاد شده است. بر اساس آمارهای سال های گذشته زمان برداشت پنبه و حمل آن به کارخانجات پنبه پاک کنی اواخر آذر و اوایل دی  بود  که در صورت ادامه توقف واردات پنبه کارخانجات نساجی به علت نداشتن مواد اولیه در ماه های مهر و آبان با رکود و تعطیلی مواجه خواهند شد. »

البته این در حالی است که وزارت جهاد کشاورزی معتقد است این امر برای حمایت از تولید داخل و کشاورزی روی داده است و  اعضای هیات رییسه انجمن صنایع نساجی هم زمان توقف واردات پنبه را با فصل برداشت پنبه دلیل کاهش دپوی پنبه در واحدهای نساجی و اعلام زنگ خطر برای تعطیلی واحدها می دانند.

رییس انجمن صنایع نساجی در این باره گفت: « وزارت جهاد کشاورزی برای کمک به کشاورزان پنبه کار تلاش می کند که تا جایی که ممکن است واردات پنبه را متوقف کند اما تولید پنبه داخلی مقدارش کم است و کفاف نیاز صنایع نساجی را نمی دهد. »  

وی ادامه داد: « در حال حاضر تولید پنبه در داخل 50 هزار تن و میزان نیاز 150 هزار تن است و با این اقدام وزارت جهاد کشاورزی رسما تولید  واحدهای نساجی به دلیل نرسیدن پنبه متوقف می شود. البته باید در نظر داشت که  در حال حاضر مزارع پنبه گلستان در حال برداشت پنبه هستندو واحدهای نساجی  برای استفاده بهینه از پنبه باید پنبه مخلوط گلستان با پنبه خراسان جنوبی و سایر قسمتها را استفاده کنند . »

پس از آن‌که انجمن صنایع نساجی ایران اقدام وزارت جهاد کشاورزی در راستای ممنوعیت ثبت سفارش واردات پنبه مورد انتقاد قرار داد، وزارت جهاد کشاورزی از این اقدام خود دفاع کرد و با ارسال توضیحاتی برای رسانه‌ها ادعاهای فعالان صنعت نساجی را بی‌اساس خواند. در ادامه نیز فعالان صنعت نساجی باز هم آمار و ارقام مورد اشاره مسوولان وزارت جهاد کشاورزی را غیر واقعی دانستند. آنها معتقدند که در صورت ادامه توقف ثبت سفارش واردات پنبه به طور حتم این صنعت با چالش‌های جدی‌تری مواجه خواهد شد.

موضوع مهم‌تر آن‌که صنایع نساجی طی سال‌های اخیر و امسال اعلام کرده‌اند که در راستای جلوگیری از ایجاد بازار سیاه و دلال بازی آمادگی دارند مجموع 50 هزارتن پنبه تولیدی کشاورزان کشور را به نرخ جهانی خریداری کنند، ولی در مقابل باید اجازه داشته باشند مابقی نیاز خود را از خارج وارد کنند تا نیازسالانه 150هزارتنی این صنعت تامین شود. گرچه آنان طی سال‌های اخیر همواره تعهد داده‌اند این اقدام را عملی کنند، اما تاکنون هیچ گونه اقدام عملی از سوی دستگاه‌های اجرایی در این راستا انجام نشده است.

در همین راستا یک فعال صنعت نساجی با ارسال توضیحاتی اظهارات مسوولان وزارت جهاد کشاورزی را مورد انتقاد قرار داده و معتقد است که این نهاد باید در تصمیم‌گیری‌های خود مطالعات بیشتری را در دستور کار قرار دهد و هوشمندانه تصمیم‌گیری کند.

این فعال نساجی معتقد است، مسوولان وزارت جهاد کشاورزی وضعیت پنبه را با گندم مقایسه کرده‌اند که قیاسی مع الفارق است، زیرا گندم را دولت در بعضی موارد با قیمت‌هایی بیش از قیمت جهانی می‌خرد و با قیمتی نزدیک به صفر به نانوایان تحویل می‌دهد. آیا وضعیت پنبه هم این‌گونه است؟ اگر گفته شود " از قیاسش خنده آمد خلق را" بیراه گفته نشده ضمن آن‌که در سال‌هایی که گندم به دلیل خشکسالی یا هر عامل دیگری کمتر از نیاز داخل بوده کسری نیاز از خارج خریداری شده است. به طوری که در سال‌های نزدیک بزرگترین واردکننده گندم بوده‌ایم.

وی ادامه داد: « در ادامه اظهارات مسوولان این وزارتخانه آمده است که براثر فعالیت‌های به زراعی و به نژادی امکان افزایش بیش از صددرصدی در تولید چغندر مهیا شده است. مشخص فرمایند تولید چقدر بوده که امکان افزایش صددرصدی آن مهیا شده. می‌دانیم که صددرصد صفر، صفر می‌شود و شگردهای تبلیغاتی مشکل کمبود پنبه را حل نمی‌کند. بنابراین بهتر است شاخص‌های کمی را استفاده کنیم، تا همه متوجه شوند کجا بوده‌ایم و به کجا رسیده‌ایم یا می‌رسیم. »

این فعال صنعت نساجی  با اشاره به  انجمن صنایع نساجی به عنوان یک تشکل کارفرمائی  اظهار داشت: « این انجمن تلاش می‌کند از توقف واحدهای ریسندگی و بافندگی پیش گیری کند. ناتوانی وزارت کشاورزی در دوران‌های گذشته و حال در تولید یک محصول استراتژیک با متوقف کردن کارخانجات مصرف کننده آن محصول علاج واقعه نیست. »

این فعال به اشاره به توضیحات وزارت جهاد کشاورزی  ادامه داد: « این وزارتخانه اعلام کرده  که واردات پنبه را ممنوع نکرده، فقط اقدام به جلوگیری از ثبت سفارش آن کرده است. اینکه یک مقام بلند پایه یک وزارتخانه، یکسانی این دو مفهوم رانداند جای تعجب است. بنابراین مسوولان این وزارتخانه باید بدانند که عدم ثبت سفارش، پیش گیری از واردات و همان ممنوعیت واردات است چه کوتاه مدت و چه بلند مدت. »

وی افزود: « مسوولان این وزارتخانه کیفیت‌ها و قیمت‌ها رامقایسه کرده‌اند. لازم به یادآوری است که این مقایسه‌ها باید به وسیله کارشناسان این رشته انجام شود زیرا که بازهم ایشان مطلع نیستند که پنبه ایرانی با لفاف و سیم بسته‌بندی و همراه با الیاف غریبه فروخته می‌شود و پنبه وارداتی خالص محاسبه می‌شود. ضمن آنکه مشخص نکرده‌اند پنبه‌های داخلی را با قیمت‌های ذکر شده از کجا می‌توان تهیه کرد. »

این فعال در ادامه به افزایش 40 درصدی واردات در 5 ماهه امسال اشاره کرد و گفت: « در این اطلاع رسانی بازهم از همان شگرد عدم اطلاع قدرمطلق‌ها استفاده شده و اعلام نشده چقدر بوده که 40درصد اضافه شده است. اگر از عدد داده شده آنان استفاده کنیم پس ازافزایش 40 درصدی عدد واردات به سی و یک هزارتن رسیده است. یعنی سال قبل بیست و دو هزار تن بوده است و اگر در تمام سال یکصد هزار تن نیاز واردات باشد باید در بقیه سال شصت و هفت هزار تن دیگر وارد شود واین با این فرض است که سال را سال شمسی در نظر بگیریم.  حال آن‌که سال محاسباتی تولید، تازه شروع شده و از این به بعد است که باید یکصدهزار تن وارد شود. »

این فعال صنعت نساجی به نتیجه گیری از اظهارات وزارت جهاد کشاورزی پرداخت:  در ادامه واکنش‌های وزارت جهاد کشاورزی این طور نتیجه‌گیری شده است که روند واردات و تأمین مواد اولیه مورد نیاز صنایع نساجی به هیچ وجه با مشکل روبـرو نشده است و مسئله‌ای تحت عنوان کمبود مـواد اولیه وجود نـدارد. باید به مسوولان وزارت جهاد کشاورزی تبریک گفت که به جای همه واحدهای نساجی، به جای وزارت صنایع و به جای همه دست اندرکاران نتیجه‌گیری کرده‌‌اند و مشکل را حل کرده و بسیار خوشحال هستند.

وی افزود: « انجمن صنایع نساجی در طول چهار هفته گذشته سه بار از آقای وزیر جهاد کشاورزی درخواست ملاقات کرده تا مشکل را با ایشان مطرح کند. اگر جلسه‌ای تشکیل می‌شد دیگرمسوولین این وزارتخانه هم می‌توانستند در آن جلسه شرکت کرده و بدانند که مسئله چیست؟ اگر این اتفاق می‌افتاد حداقل نامه‌ای به رسانه‌ها ارسال نمی‌شد که سرتاپای آن بی‌اطلاعی از وضعیت کلی تولید پنبه، صنعت نساجی و روند واردات کالا است. »

البته پیش از این اعضای انجمن نساجی به دلیل واکنش وزیر صنایع و معادن و جهادکشاورزی در مواجه با درخواست اعضای انجمن برای برگزاری  جلسه برای رفع این مسئله اعلام کردند که موضوع منع واردات پنبه و مسائل و مشکلاتی که در پی آن برای صنایع نساجی  پیش خواهد امد و تولید را متوقف و واحدها را به تعطیلی خواهد کشاند. به جهت اهمیت موضوع ، این مسئله را با ستادخبری وزارت اطلاعات در میان گذارده اند تا بتوانند گره ای از مشکل صنعت نساجی باز کنند.