موسسه بین المللی ICIS که معتبرترین موسسه شیمی و پتروشیمی می باشد برای دومین بار اقدام به معرفی 40 تن از برترین مدیران نفتی جهان کرده است. در این فهرست مدیران ارشد تمامی شرکت ها و موسسات فعال در صنعت پتروشیمی از نظر فعالیت های صورت گرفته و پیشرفتی که داشته اند مورد ارزیابی قرار گرفته و رتبه بندی کارآمدی آنها در مقایسه با دیگر رقبا بر روی نمودار و رتبه بندی قرار می گیرد.تنها اتفاق مثبت رخ داده برای پتروشیمی ایران در ارزیابی های موسسه ICIS مربوط به سال 2007 بوده است. در آن سال این موسسه مدیرعامل وقت شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران را در رتبه بیست و چهارم فهرست چهل نفره مدیران برتر پتروشیمی جهان قرار داده بود. و مهم ترین دلایلی که برای این گزینش عنوان کرده بود، راهکارهای موفق مدیریتی در جذب سرمایه لازم برای ادامه روند توسعه طرح های پتروشیمی در ایران و توانائی بالا در حفظ توان تولید، ادامه توسعه و تامین نیاز بازار علیرغم بحران های جهانی پیش آمده برای اقتصاد جهانی بودند.
این اتفاق می توانست مانند دیگر ابتکارات و حرکت های پیشتازانه صورت گرفته در پتروشیمی سرآغاز حرکتی بزرگ برای این صنعت مهم و استراتژیک کشور باشد تا جایگاه ایران را در سطح جهانی هرچه مستحکم تر نماید. اما متاسفانه تغییرات مدیریتی بی وقفه و گرفتار شدن پتروشیمی با دغدغه هائی خارج از آنچه باید در پی آن باشد کار را بدانجا رسانده که نه تنها نمی توان انتظاری برای بودن در جمع بزرگان جهانی داشت که باید گفت امروز کار پتروشیمی کشورمان به جائی رسیده که شاید همین امروز هم از فهرست صد شرکت بزرگ و بین المللی با سرمایه بالا خارج شده باشد چه رسد به اینکه انتظار داشته باشیم یکی دیگر از مدیران این صنعت دوباره در جمع مدیران برتر جهان پتروشیمی قرار بگیرند.
فرض کنیم که حتی موسسه ICIS بنا داشته باشد شخصی از مدیران فعلی پتروشیمی ایران را به مجموعه مدیران موفق خود اضافه کند، انصافا کدام یک از مدیران حال حاضر پتروشیمی کشورمان شایستگی قرار گرفتن در میان این جمع بزرگ و تخصصی را دارند. آیا مدیران فعلی حتی در این حد اطلاع و تجربه دارند که بدانند یک پروژه بزرگ پتروشیمی یعنی چه؟ اصلا کدام یک از آنان تاکنون مدیریت یک پروژه بزرگ و به بهره برداری رساندن آن را در کارنامه خود دارد تا به استناد آن بتوان گفت آینده روشنی برای پتروشیمی کشورمان قابل تصور است.
پتروشیمی ایران دیگر هم چون گذشته سر به آسمان توسعه کشورمان نمی ساید. روش خصوصی سازی در حال حاضر در این صنعت در حال اجراست نوعی سردرگمی میان کارکنان آن به وجود آورده است. به طوری که هیچ یک از کارکنان نه می دانند آینده شغلی آنها چه می شود؟ و نه می توانند تصمیمی در این رابطه بگیرند. مهم ترین نکته مورد تاکید و پافشاری مدیران سابق این صنعت حفظ یکپارچگی شرکت های تابعه پتروشیمی برای در اختیار داشتن توان رقابت در سطح جهانی بود که متاسفانه مورد غفلت قرار گرفت و از صنعتی که قرار بود در افق ایران 1400 رتبه نخست پتروشیمی خاورمیانه از نظر ارزش تولیدات را در اختیار خود داشته باشد چیزی جز تعدادی جزایر مستقل باقی نمانده که گردهم آوردن و یکپارچه کردن آنها نیز تقریبا غیرممکن نشان می دهد.
باید دید مسئولین پتروشیمی از این پس چگونه از ظرفیت تولید 48 میلیون تنی یا اجرای طرح های بزرگ در آینده سخن خواهند گفت در حالی که خود بهتر از هرکسی می دانند دیگر صاحب اختیاری در سطح مدیریت عالی این شرکت ها نبوده و مسئولیت های تولید، اجرا یا دیگر موارد مربوط به آن را نمی توانند برعهده داشته باشند. این کار البته یک حسن بزرگ برای آنها دارد. وقتی همه کارها خوب پیش می روند با افتخار در مصاحبه های خود از آن صحبت کرده و خود را متولی آن می دانند. هر گاه هم که حوادثی مثل انفجارهای پیاپی در مجتمع های پتروشیمی رخ دهد یا طرح ها با تاخیرهای سه و چهارساله مواجه شوند می توانند مسئولیت آن را به گردن بخش خصوصی انداخته مدعی هم باشند./121
* کارشناس امور بین الملل پتروشیمی
نظر شما