ساعت 15:05 دیروز شنبه 20 تیر، نخستین گوساله شبیه‌سازی شده در کشور پس از گذراندن 270 روز کامل دوران جنینی با انجام عمل سزارین متولد شد. این گوساله که شبیه‌سازی شده یک گاو نر است، بنیانا به مفهوم بنیادین و پایه‌ای نام گرفته است.
مدیر پایگاه تحقیقاتی رویان اصفهان با تشریح این موفقیت به خبرنگاران ایسنا و مهر گفت: «بنیانا اولین تولد موفق گوساله شبیه‌سازی‌شده در خاورمیانه محسوب می‌شود که کشورمان را در جایگاه معدود کشورهای توانمند در شبیه‌سازی انواع حیوانات مزرعهای (گاو، گوسفند و بز) قرار داده است».
رویانا، حنا و بنیانا
به گفته دکتر محمدحسین نصر اصفهانی، تولید این گوساله شبیه‌سازی شده به دنبال یک رشته تحقیقات دامنه‌دار از سال 1382 و با حصول موفقیت‌های چشمگیر در تولید انواع حیوانات مزرعهای حاصل از آی.وی.اف (لقاح خارج از رحم)، کلونینگ (شبیه‌سازی) و مهندسی ژنتیک حاصل شده که اولین آنها بره رویانا و آخرین آنها بزغاله حنا بود.
این موفقیت حاصل تلاش بی‌وقفه محققان پژوهشکده رویان جهاد دانشگاهی و انجام حدود 50 آزمایش مقدماتی، 200 آزمایش اصلی، تولید بیش از دوهزار جنین شبیه‌سازی شده و انتقال 300 جنین به 100 گاو گیرنده در طول دو سال تحقیق بوده است.
علی‌رغم میزان بسیار بالای آبستنی اولیه طی روند انتقال جنین، تعداد بسیار زیادی از این آبستنی‌ها در مرحله بسیار حساس گذر از ماه سوم حاملگی سقط شدند و از سوی دیگر، تعداد سه مورد آبستنی از پنج مورد ادامه یافته در ماه ششم آبستنی، عوارض اولیه بیماری حاد هیدروآلانتوئیس یا آب‌آوردگی شدید کیسه جنینی را بروز دادند که شایع‌ترین علت سقط آبستنی‌های شبیه‌سازی‌شده گاو به حساب می‌آید.
اما در نهایت گوساله بنیانا بعدازظهر دیروز و پس‌از طی 9 ماه دوران جنینی، به سلامت متولد شد.
در انتظار تامینا
صبح امروز و درحالی‌که نزدیک به 20 ساعت از تولد بنیانا می‌گذشت، دکتر نصر اصفهانی با اعلام سلامت کامل گوساله بنیانا افزود: «گوساله دیگری نیز که کاملا شبیه به بنیانا است، هفته آینده متولد می‌شود».
9 ماه پیش، پژوهشگران با شبیه‌سازی یک گاو نر، 2 جنین کاملا همسان را به دو گاو ماده انتقال دادند. یکی از این دو که بنیانا نام گرفت، دیروز پس از عمل سزارین در مجتمع دامپروری نصر به دنیا آمد و جنین دیگر که تامینا نام دارد، هفته آینده متولد می‌شود. این دو گوساله از یک منشا سلولی هستند و به عبارت دیگر، گوساله متولد نشده، کپی بنیانا است.
به علت اینکه «تامینا» در مجتمع دامپروری فوکا وابسته به تامین اجتماعی متولد می‌شود، این نام بر روی این گوساله شبیه‌سازی گذاشته شده است.
ایران در کلاس جهانی
دکتر نصر اصفهانی هم‌چنین با اشاره به موقعیت علمی ایران در زیست‌فناوری گفت: «میزان کارآمدی حاصل در تولید جنین‌های شبیه‌سازی شده آزمایشگاهی در پژوهشکده رویان جهاد دانشگاهی در بالاترین میزان جهانی قرار دارد که مشابه آمار کشورهای صاحب فناوری شبیه‌سازی از جمله نیوزلند، دانمارک و آمریکا است. حصول این موفقیت در مقطع کنونی، یک دستاورد بزرگ علمی است».
در حال حاضر، پژوهشگران پژوهشکده رویان جهاد دانشگاهی اولین رده سلولی تراریخت بز حاوی ژن تولید داروی t-PA را تولید کرده‌اند که امید است در آینده‌ای نزدیک به تولد اولین بز تراریخت (مهندسی‌شده ژنتیکی) که می‌تواند داروی درمان سکته قلبی را در شیر خود تولید دارد، منجر شود.
نصر اصفهانی با بیان اینکه این مرکز آمادگی خود را برای حفظ گونه‌های در حال انقراض کشور از طریق فناوری شبیه‌سازی اعلام کرده است، تصریح کرد: «تاکنون چندین کشور دنیا از جمله نیوزلند، انگلیس، آمریکا و ایتالیا، گونه‌های جانوری در حال انقراض خود را از طریق فناوری شبیه‌سازی احیا کرده‌اند».
بازتاب جهانی
اما دستاورد جدید پژوهشگران سلول‌های بنیادی کشور در رسانه‌های مختلف جهان بازتاب گسترده‌ای داشت. خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش کرد: دانشمند‌ان ایرانی اولین دانشمند‌ان در خاورمیانه شده‌اند که توانستند به عنوان بخشی از تحقیقات سلول‌های بنیادی در این کشور، گوساله شبیه‌سازی شده‌ای را به دنیا بیاورند. ایران در کنار فعالیت هسته‌ای و برنامه‌های فضایی خود در جست‌وجوی پیشرفت‌های چشمگیر و مهم در سایر فناوری‌ها از جمله شبیه‌سازی و پزشکی است و به‌دست آوردن رهبری منطقه را در زمینه علوم و فناوری‌های پیشرفته تا سال 2025 / 1404 هدف‌گذاری کرده است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در پایان تاکید کرده است در ایران به عنوان کشوری که اکثریت جمعیت آن مسلمانان شیعه هستند، شبیه‌سازی حیوانی با مجوز رهبران مذهبی انجام می‌شود، در حالی‌که در کشورهای سنی شبیه‌سازی از هر نوعی ممنوعیت قانونی دارد.
خبرگزاری چینی شینهوا نیز تاکید کرد: محققان انستیتو رویان که به این دستاورد مهم دست یافته‌اند، امیدوارند که بتوانند گونه‌های خاصی را که در معرض خطر انقراض هستند، در آینده نزدیک شبیه‌سازی کنند. انستیتو رویان در بیانیه‌ای اعلام کرد که هدف نهایی محققان شبیه‌سازی در ایران، دست‌یابی به فناوری تولید دارو با فرآورده‌های حاصل از حیوانات تراریخته است.
روزنامه‌ها و سایت‌های خبری یو.اس.ای.تودی، عربین‌بیزنس، نیویورک‌دیلی، دی‌لایف، اسکای‌نیوز، فاکس‌نیوز، ساندی‌اکسپرس و بخش خبری یاهو و ده‌ها پایگاه خبری دیگر در منطقه و جهان نیز به نقل از منابع مختلف به انعکاس موفقیت اخیر محققان ایرانی پرداختند.
نظر شما