اینک بعد از گذشته قریب به دو دهه تاکتیک جدیدی را برای پیشبرد اهداف استراتژیک خود در این منطقه حساس ژئوپلتیک به مورد اجرا گذاشته است. تاکتیکی که نتیجه آن می باید منتج به تامین اهداف و افزایش نفوذ به شکل کم هزینه از طریق امتیاز گیری حداکثری، از طرفین درگیر در صحنه افغانستان باشد.
بنابر چنین سیاستی نمی توان به تلاش های این کشور که با پوشش مذاکرات بین الافغانی برای ایجاد صلح پایدار پیگیری می گردد، امید چندانی داشت. خصوصا این که سیاست های آمریکا در صحنه افغانستان همواره به رقابت و کشمکش ها در میان گروه ها و جریان های مختلف دامن زده و تنش زایی، نا امنی و بحران آفرینی حداکثری، ثمره نامیمون راهبرد این کشور در افغانستان بوده است. بنا براین نه صلح بلکه تشدید تخاصمات بین الافغانی هدف شوم آمریکا در افغانستان است.
در این ارتباط محمد ابراهیم طاهریان نماینده ویژه وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در امور افغانستان با ابراز نگرانی از وضعیت و شرایط جاری از جمله انفجارهای کابل، تاکید نمود: «برقراری صلح و استقرار ثبات در افغانستان نه تنها مطالبه عمومی مردم، دولت و جریانات مختلف این کشور بوده، بلکه یک نیاز در مسیر توسعه همکاری‌های منطقه ای و دستیابی به امنیت جمعی محسوب میگردد». امری که بنا به سیاست های پیچیده و مخرب آمریکا دور از دسترس واقع گردیده است. البته برگزاری هوشمندانه نشست لوی جرگه مشورتی در افغانستان با هدف تقویت جریان مذاکرات بین الافغانی به ویژه با هدف کاهش اختلافات، گام موثری بود که مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران نیز قرار گرفت. اما در واقع هیچ گاه نباید انگیزه های اصلی پنهان و آشکار آمریکا را برای سو استفاده از تحولات جاری در افغانستان، از نظر دور داشت.
حال چنانچه گروه های افغانی بی توجه به منافع ملت افغانستان در دام و مسیر ناهموار آمریکا قرار گیرند، نه تنها از دستاورد های حداقلی باز خواهند ماند، بلکه تنها اراده آمریکا محقق می گردد. بنابر این گروه های افغانی با هر ایده و فکری علاوه بر تمرکز بر رفع اختلافات، باید به تقویت همکاری و مشارکت جمعی برای صلح داشته باشند:
- با عنایت به اینکه مجموعه گروه های سیاسی و نظامی افغان بخشی از جامعه متنوع و پویای ملت افغانستان بوده و بنا به اراده و اتحاد آنها صلح و ثبات پایدار در افغانستان شکل خواهد گرفت؛ بنابر این بیش از هر زمانی باید به گفتمان برای اجتماع و اتفاق با همه گروه ها ارج نهاده و زمینه ارتقاء سطح اعتماد سازی بین الافغانی را با شفافیت، پیگیری نمایند.
- تشکیل دولت فراگیر به اراده ملت افغانستان وابسته است. این سهم بندی و تقسیم قدرت میان گروه ها و جریان های افغان در شاکله سیاسی آینده به واسطه رای ملت افغانستان و صندوق های انتخابات تعیین و تنظیم خواهد شد. بنابر این مشارکت حداکثری در گفتمان سازی برای ایجاد زمینه حضور در مبارزات سالم انتخاباتی بهترین مسیر برای تشکیل دولتی فراگیر در افغانستان است.
- توسعه روابط خارجی مبتنی بر تامین منافع ملی افغانستان، همانند دیگر کشورهای عضو مستقل سازمان ملل در چارچوب قوانین، روابط اعتماد ساز و قوانین بین المللی با شکل گیری دولت مقتدر و مستقل ملی محقق خواهد شد. بنابر این در سایه شکل گیری چنین دولتی بنا به اراده ملی؛ دلیل ادامه حضور اشغالگرانه و مداخله جویانه بیگانگان در افغانستان رنگ باخته و فاقد توجیه می گردد.
به هر شکل با یادآوری اینکه آمریکا خواستار آرامش منطقه و مردمان آن نیست، تاکید میگردد این امر شامل افغانستان نیز است. آنها خواستار و پیگیر منافع خود بوده و گواه این امر پاندمی بیماری مهلک کرونا به عنوان یک نمونه بود که پرده از سیاست های خشن و نژاد پرستانه دولت دونالد ترامپ برداشت. دولت ترامپ در این ایام برای تحت فشار قرار دادن ملت های مستقل با سوء استفاده از شرایط وخیم جهانی، ناشی از بحران به تشدید تحریم های ظالمانه خود به ویژه علیه بیش از سی کشور مستقل سازمان ملل افزودد و مشارکت موثری برای کمک درمانی و رفاهی به بیماران و مردمان کشورهای بحران زده منجمله افغانستان، یمن، سوریه، عراق انجام نداد و حتی در این شرایط بغرنج از سازمان جهانی بهداشت خارج شد.
از این رو بسیار مهم است که در چنین شرایط خطیری نگاه و امید ملت افغانستان به سمت داشته های خود معطوف گردد. بدین ترتیب دو اقدام موثر:
1- پروسه کنار گذاشته شدن صادقانه سلاح به منظور پایان درگیری ها و توقف نا امن سازی کشور از سوی گروه های افغان،
2- کمک های موثر دولت برای توسعه سطح مشارکت های بین الافغانی، بنا به توصیه های شورای مشورتی لویه جرگه؛ می تواند آینده و چشم انداز روشنی برای تضمین صلح و ثبات افغانستان ترسیم نماید.
* کارشناس روابط بین الملل
310310
نظر شما