حسین عیدی‌زاده: واتسلاو هاول سال 1936 در پراگ در خانواده‌ای فرهنگی و روشنفکر به دنیا آمد. این خانواده متعرض بطور مستقیم با اتفاقات فرهنگی و سیاسی چکسلواکی از سال‌های1920 تا 1940 در ارتباط بوده و به همین دلیل رژیم کمونیستی چکسلواکی اجازه تحصیلات دبیرستانی به هاول بعد از سال 1950 را نداد و او مجبور به گذراندن دوره‌های شبانه برای تمام کردن مقطع دبیرستانی شد.
او در سال 1954 موفق به اخذ دیپلم متوسطه شد. سابقه اختلافات سیاسی دوباره دلیلی برای عدم پذیرش او در دانشکده‌های علوم انسانی شد و او به ناچار رشته اقتصاد را برای ادامه تحصیل در دانشگاه پراگ انتخاب کرد. واتسلاو هاول این رشته تحصیلی را بعد از دو سال ناتمام رها کرد.
او بعد از اتمام خدمت سربازی به عنوان کارگردان پشت صحنه در تئاتری در پراگ مشغول به کار شد و همزمان تحصیل مکاتبه‌ای در رشته نمایش در دانشکده هنر دانشگاه پراگ را آغاز کرد. او اولین مجموعه شعرش با عنوان «ترکش 1 و 2» را در سال 1954 منتشر کرد و از سال 1960 نوشتن نمایشنامه را آغاز کرد.
هاول در سال 1963 با نمایشنامه «جشن باغچه» به شهرت رسید که جوایز متعددی برای او به همراه داشت. نمایشنامه «خاطرات» در سال 1965 یک موفقیت دیگر برای هاول بود.
جو اختناقی که پس از بهار پراگ در سال 1968 بوجود آماده بود هاول را برای مدتی از تئاتر و نمایش محروم ساخت ولی فعالیت‌های سیاسی وی را بارزتر کرده و او را وارد دنیای سیاست نمود.
هاول در سال 1989 اولین رئیس جمهور غیرکمونیست حکومت چکسلواکی شد و نقشی کلیدی در پیروزی انقلاب مخملین چکسلواکی داشت، انقلابی بدون خونریزی که منجر به فروپاشی حکومتِ کمونیستی چکسلواکی و تشکیل دو کشور جدید چک و اسلواکی شد.
در سال 1990 در اولین انتخابات کشور جمهوری چک پس از انقلاب مخملین به عنوان رئیس جمهور برگزیده شد. از جمله اقدامات مهم او در اولین دوره ریاست جمهوری فرمان عفو عمومی برای بسیاری از زندانیان و محکومان رژیم گذشته بود.
وی در سال 1998 برای بار دوم به ریاست جمهوری کشورش برگزیده شد ولی این دوران ریاست، دوران کسالت جسمانی وی بود و بیماری‌های دستگاه گوارشی و سرطان شش به علت استعمال دخانیات بود. در دنیای سیاست هاول همواره حمایت کننده ای صبور برای مقاومت‌های بدون خشونت بوده است.
«پروانه روی آنتن»، «فرشته نگهبان»، «توطیه‌چینان»، «افشا»، «مخاطب»، «هتل کوهستانی»، «اعتراض»، «اشتباه»، «وسوسه» و «فردا» از دیگر آثار مهم نمایشی هاول هستند. یکی از معروف‌ترین نمایشنامه‌های هاول «وداع» نام دارد که در سال 2007 نوشته شده است. او این نمایشنامه را پس ازحدود 18 سال دوری از نمایشنامه‌نویسی نوشت، این نمایشنامه در پنج پرده و با حضور 17 بازیگر و یک راوی 22 مه سال 2008 در پراگ روی صحنه رفت.
هاول در پشت صحنه «وداع»
«وداع» که اقتباسی از «شاه لیر» شکسپیر و «باغ آلبالو» آنتوان چخوف است داستان سیاستمداری بازنشسته است که به روزهای گذشته زندگی خود فکر می‌کند. این اثر مانند اغلب آثار نمایشی هاول ترکیبی ظریف از طنز و تراژدی است. هاول سال 2011 براساس این نمایشنامه فیلم «وداع» را ساخت که در جشنواره فیلم کن حضور داشت. این فیلم تنها تجربه هاول در مقام کارگردان سینما است.
هاول را در نمایشنامه‌نویسی با پینتر مقایسه کرده‌اند و دلیل این مقایسه هم‌نشینی سیاست با موضوعات اجتماعی فرهنگی به همراه نثری گزنده در نمایشنامه‌های هاول بوده است.
57241
نظر شما