چرا موشک نقطه زن می سازیم ولی اتومبیل نمی توانیم بسازیم؟ / بهشتی: ایران بیماری اوتیسم دارد؛ علت توسعه نیافتگی / دوری از فرهنگ؛ بیماری مصرف گرایی

فروزان آصف نخعی: مهندس سیّد محمّد بهشتی شیرازی، عضو شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری و پیش از این مدیر جشنواره فیلم فجر و مدیر عامل بنیاد سینمایی فارابی، رئیسِ سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و رئیس کمیته ملی ایکوم ایران بوده و همچنین عضو پیوسته فرهنگستان هنر است. او در گفت و گویی که فایل تصویری آن در کانال جرعه منتشر شده، به دلیل مهم توسعه نیافتگی ایران اشاره می کند. از نظر او، میان جامعه ایرانی با زمینه های فرهنگی اش جدایی افتاده، و همین عامل از مهمترین عوامل توسعه نیافتگی کشور به شمار می رود. او معتقد است ایران دچار بیماری اوتیسم شده است.  

راه توسعه بازگشت به زمینه 

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، این استاد دانشگاه، با طرح این سوال که «ایران اگر قرار باشد در زمره کشورهای توسعه یافته قرار بگیرد، چه باید بکند؟» در پاسخ گفت: «تنها راه توسعه ایران این است که ایران و ایرانیان باید به "زمینه" رو بکنند.  اساسا تمام ظرفیت های توسعه ای ما در همین زمینه نهفته است. این زمینه بوده که به ما  اجازه می داده این گونه برای سیاحان اروپایی حیرت ایجاد بکنیم. و اکنون ما این زمینه را در عمل از دست داده و دچار امتناع شده ایم. وقتی دچار امتناع می شویم، ناگهان در می یابیم داریم  سرزمین مان را تخریب می کنیم.» 

ایران و ایرانیان قبل از ازدست دادن زمینه ها 

بهشتی در ادامه با طرح این سوال که «تاقبل از این که دچار امتناع بشویم در چه شرایطی قرار داشتیم» گفت: «ایرانیان قبل از این که دچار این امتناع بشوند، میزان مصرف آب خانگی شان یک سوم میانگین جهانی بوده  است، امروز سه برابر میانگین جهانی است. میزان تولید زباله شان، شاید یک سوم میانگین تولید زباله در جهان بوده است، درحالی که امروز سه برابر تولید زباله جهانی است. میزان مصرف انرژی کشور نیز  همین وضعیت را  دارد. در هریک از این شاخص ها که نظر می افکنیم متوجه می شویم که دچار استسقاء شده ایم. امروز میزان مصرف گاز در ایران از کل مصرف گاز در اروپا بیشتر است. چرا این گونه شده است ؟ به دلیل امتناع از زمینه  فرهنگی است.» 

او افزود: «ما قربه الی الله سرزمین مان را در واقع به اعتبار امتناع از زمینه، داریم نابود می کنیم. البته بخشی را نابود کرده ایم. همه اش قربه الی الله بوده است. یعنی واقعا با خیرخواهی این گونه عمل کرده ایم. در  واقع بر اساس دوستی خاله خرسه عمل شده است. برای همین هم به نظرم می رسد که مهمترین مشکلی که امروز با آن مواجه هستیم، امتناع از زمینه است.» 

بهترین کار در شرایط امتناع از زمینه چیست؟

این استاد دانشگاه می گوید: «وقتی ما دچار امتناع از زمینه هستیم، کاش هیچ کاری نکنیم و دست به هیچ عملی نزنیم. چون هرکاری بکنیم، خرابکاری است. آیا می دانید مثل چیست؟ مانند این می ماند که شما دارید سازی را می نوازید، که از کوک خارج است. وقتی ساز از کوک خارج شود هرچه هم شما آدم توانمندی باشید صدای ناهنجار از آن بیرون می آید. حالا گرفتاری این است که فقط ساز ما از کوک خارج نیست، بلکه گوش هم مشکل شنوایی دارد و از کوک خارج است. یعنی تشخیص نمی دهید چه صدای ناهنجاری را دارید تولید می کنید. سپس دائم قربه الی الله می نوازید. در این شرایط معلوم است که چه هیاهو و چه آشوبی ایجاد می شود. اگر سکوت بکنید و هیچ کاری نکنید مشاهده می کنید که خسارت کمتری به بار می آید.»  

چرا با این همه عالم کشور به توسعه نمی رسد

بهشتی در ادامه به مفهوم علم و تربیت عالم در دانشگاه های کشور پرداخت. او گفت: «اصطلاحی در دوره جدید داریم تحت عنوان علم. مانند علم  اقتصاد، علم فیزیک و .... اما سوال این است که به چه چیزی علم می گوییم؟ دانشگاه ها، مسئول آموزش علم به جوانان کشور هستند. به چه چیزی علم می گوییم؟ به آن چیزی که کاری با زمینه نداشته باشد. یعنی همین که می خواهد تخصیص به زمینه پیدا بکند، می گوییم این علم نیست. چون علم باید مستقل از زمینه حضور داشته باشد. اگر می گوییم  آب در 100 درجه می جوشد، در همه جای جهان باید در  100 درجه بجوشد. این علم می شود. اگر دو دو  تا چهار تا می شود،  همه جای جهان باید 4 تا بشود.» 

بهشتی افزود: «ما آمده ایم در نظام آموزشی مان این موضوع را تحت عنوان علم داریم توضیح می دهیم ، کسانی را  تربیت می کنیم که در واقع مجهز به این مفهوم از علم هستند. خیلی هم آدم حسابی هستند. شاید بهترین متخصصان را در دانشگاه هایمان تربیت می کنیم، به همین دلیل هم هست که وقتی به خارج می روند، به راحتی جذب می شوند. برای مثال فارغ التحصیل های دانشگاه شریف را دانشگاه استنفورد آمریکا روی هوا پذیرش می دهد. زیرا به معنایی که از  علم عرض کردم این افراد عالم هستند. ولی همین کسانی که عالم  هستند،  ابتدایی ترین مسایل را راجع به سرزمین خودشان نمی دانند.»

هنر نظام آموزشی ایران ابتلای به اوتیسم

این استاد دانشگاه گفت: «یک زمانی این مساله را  مطرح کردم برخی عنوان کردند که بحث شما توهین به برخی بیماران است. گفتم این گونه ای از اوتیسم است. نظام آموزشی ما هنرش ابتلای به اوتیسم است. اوتیسم چیست؟ یک اختلال ژنتیک است؛ بیمار را در وضعیتی قرار می دهد که می تواند هرچیزی مستقل از زمینه را حل و فصل بکند. برای مثال می تواند پیچیده ترین مسایل ریاضی را حل بکند. زیباترین قطعات موسیقی را بسازد، این ها مسایلی نیستند که با  محیط  ارتباط داشته باشند. ولی نمی تواند برود یک چای دم کند و بیاورد. چون دم کردن چای، به زمینه متکی است. مثال دیگری مطرح می کنم، شما در حال حاضر به لحاظ صنعتی، کشوری هستید که موشک نقطه زن می تواند تولید بکند، ولی اتومبیل نمی تواند تولید بکند. چرا؟ زیرا  اتومبیل با زمینه سروکار دارد. ولی موشک نقطه زن با زمینه سروکار ندارد. از این منظر ما مبتلای به اوتیسم شده ایم.»

بیشتر بخوانید:

۳۸۰ نماگر توسعه: افول شاخص ها در دولت سیزدهم نسبت به دولت دوازدهم / جزییات تفاوت های دولت سیزدهم و دوازدهم در شاخص های توسعه
اقتصاد در اختیار کسانی است که به نهادهای حاکم پاسخگو نیستند / بازی با آتش، در شرایط عادی نیستیم / چرا از توسعه موفق در دنیا درس نمی گیریم؟
خانیکی: در زمان شاه، مردم برای خرید رادیو، باید جواز می گرفتند / هم مسالگی شرط نخست گفت و گو است/ جوانان روزانه ۲۳۳ دقیقه در اینترنت اند/ +فیلم
آقای وزیر کار، اصل سوال غلط است

216216