در هنگامه‌ای که عرصه سیاست‌گذاری فرهنگی و رسانه‌ای کشور به‌شدت تحت تأثیر گفتمان‌های امنیتی، یک‌سویه و اقتدارمحور قرار گرفته، تصمیم دکتر مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور منتخب مردم، برای پس گرفتن لایحه‌ی محدودسازی فضای مجازی، حرکتی خردمندانه، مبتنی بر اصول حقوق عمومی، و نشانه‌ای از درک عمیق او از مقتضیات “حق بر آینده” نسل جدید است. در عصری که کودکان بیش از هر نسل دیگری در معرض هجوم اطلاعات، محتوای جهانی و فناوری‌های ارتباطی هستند، هیچ سیاست‌گذاری فرهنگی‌ای نمی‌تواند بدون درک عمیق از حقوق بنیادین کودک، از جمله حق بر دسترسی، مشارکت، آموزش دیجیتال و مهم‌تر از همه، حق بر امید و آینده پایدار، مشروع و مؤثر باشد.
این تصمیم او نه فقط عقب‌نشینی از یک قانون پیشنهادی، بلکه پاسداری از حقوق دیجیتال، شفافیت، سخن‌گفتن و امیدآفرینی برای کودکان و نسل جوان بود: حق بر آینده استوار بر قدرت انتخاب، اطلاع‌رسانی مشروع و اعتماد عمومی. اکنون این پرسش مطرح است: آیا در سایه‌ی تهدیدهای امنیتی، توانستیم “پنجره امید” را ببندیم یا باید آن را قدر بدانیم؟ تندروها دنبال این بودند که مصوبه‌ای مثل حجاب را در موضوع فضای مجازی از مجلس بیرون دهند؛ این اقدام دولت برنامه خطرناک آنان را خنثی کرد و به همین دلیل، عصبانی هستند.
تعبیر «عقب‌نشینی» در ادبیات تندروها خیلی رایج است. هرگونه اصلاح و بهبودی را به عقب‌نشینی تعبیر می‌کنند. ادبیات جنگی را بر سراسر زندگی مردم تعمیم و سرایت داده‌اند و تا سرنوشت غزه را برای ایران رقم نزنند، «آرام نمی‌گیگیرند.» دکتر مسعود پزشکیان با عقب‌نشینی شجاعانه از این لایحه نگران‌کننده، نشان داد که پاسداری از فضای آزاد رسانه‌ای و حقوق کودکان ایرانی، نه اختیار سلب‌شدنی، بلکه اولویتی غیرقابل‌چشم‌پوشی است. او با این حرکت، پیام روشنی فرستاد: امنیت ملی اهمیتی دوچندان دارد، اما امنیت اخلاقی، اعتماد عمومی و آینده‌نگری نسل فردا بر پایه امید و مشارکت نیز نباید قربانی تنش‌سازی شود.
در کشوری که دوران تعلیم و تربیت کودک امروز، فصل نگارش فردای ایران است، حق بر آینده‌ای صلح‌آمیز، مشارکت‌جو، آگاه و پرامید را باید پاس داشت؛ نه با فیلتر و ممنوعیت، که با گفتگو و شفافیت. سیاست‌گذاری مسئولانه باید بر ساختن فضای گفت‌وگو و اعتماد تکیه کند، نه تضعیف آن.
اگر این پنجره امید بسته شود، کودکی را که فردا سازنده زندگی‌اش است، در سکوت، ترس و انکار سانسور بزرگ می‌کند. پزشکیان, با این عقب‌نشینی عقلانی، سنگری را حفظ کرد که اگر روزی فرو می‌ریخت، دیگر امید از گفت‌وگو به شنیدن فردا از جانب کودکان، خزان می‌یافت. پزشکیان با عقب‌نشینی از یک لایحه محدودکننده، نه عقب‌گرد، بلکه پیش‌روی اخلاقی و استراتژیک انجام داد؛ حرکتی که نه تنها با موازین حقوق اساسی منطبق بود، بلکه نشانه‌ای روشن از پایبندی به فرهنگ شنیدن، نه تحمیل، و تقویت اعتماد عمومی، نه تشدید گسست اجتماعی بود.
*حقوقدان، مدرس دانشگاه و پژوهشگر حقوق بین‌الملل کودکان
نظر شما