به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، در آیه ۲۱ سوره کهف خداوند می‌فرماید که ما آنان را بیدار کردیم تا روشن شود وعده خدا حق است و در قیامت هیچ تردیدی نیست. وقتی مردم از خواب اصحاب کهف آگاه شدند، درباره چگونگی زنده‌شدن آنان اختلاف کردند. این بیداری، نه فقط نشانه قدرت خدا بلکه آزمونی برای مردم بود.
بنابر روایت فارس، برخی آن را نشانه‌ای از حقانیت معاد دانستند، اما برخی با انگیزه‌های دنیوی و سیاسی، از ماجرا بهره‌برداری کردند. درسی که از این آیه می‌توان گرفت آن است که دشمن همیشه می‌کوشد حقیقت را در میان هیاهو و تردید پنهان کند؛ حتی اگر واقعه‌ای الهی در برابر چشمانش باشد، آن را به ابزاری برای فریب تبدیل می‌کند.
تبدیل نشانه الهی به ابزار قدرت
در ادامه آیه، گروهی از مردم می‌گویند: بر روی آنان بنایی بسازید؛ پروردگارشان از آنان آگاه‌تر است. اما کسانی که بر امر آنان غالب شدند، پیشنهاد ساختن مسجدی بر مزارشان را دادند. این اختلاف، نماد دو رویکرد در برابر نشانه‌های الهی است: مؤمنان که می‌خواهند یاد خدا زنده بماند و دنیاطلبان که می‌کوشند از هر حادثه‌ای، برای قدرت و نفوذ خود سرمایه بسازند. در دوران امروز نیز دشمنان ایمان، حقیقت را مصادره می‌کنند و شعارهای معنوی را به نفع اهداف مادی و سیاسی خود به کار می‌گیرند.
جدل بی‌ثمر درباره تعداد و ظاهر
آیات ۲۲ و ۲۳ به بحث مردم درباره تعداد اصحاب کهف اشاره می‌کند: برخی می‌گویند سه نفرند و سگشان چهارمین، برخی پنج نفرند و سگشان ششم، و برخی هفت نفر و سگشان هشتم. خداوند می‌فرماید: جز اندکی حقیقت آنان را نمی‌دانند. این آیات هشدار می‌دهد که در برابر حقایق الهی، نباید در ظواهر و جزئیات فرعی غرق شد.
دشمنان ایمان، همیشه می‌کوشند ذهن‌ها را از اصل پیام به حاشیه بکشانند. وقتی انسان درگیر شمارش و ظاهر می‌شود، حقیقت ایمان از نگاهش پنهان می‌ماند.
مراقب وسوسه پرسش‌های بی‌جا باش
خداوند به پیامبر(ص) می‌فرماید که درباره آنان با کسی مجادله مکن مگر با استدلال روشن، و از کسانی که فقط حدس می‌زنند چیزی مپرس. در اینجا یک درس عمیق نهفته است؛ دشمن، گاهی از درِ پرسش و کنجکاوی ظاهر می‌شود تا مسیر ایمان را به سمت شک و جدل بکشاند. مؤمن باید مرز میان جست‌وجوی حقیقت و وسوسه شیطان را بشناسد. در روزگار ما نیز جریان‌های فکری و رسانه‌ای گاه با طرح پرسش‌های انحرافی، سعی دارند باور دینی را تضعیف کنند و ذهن مؤمنان را از هدف اصلی دور سازند.
اراده خدا بالاتر از برنامه انسان‌هاست
در آیات ۲۳ و ۲۴ آمده است: هرگز مگو که من فردا فلان کار را انجام می‌دهم مگر اینکه بگویی ان‌شاءالله. این یادآوری الهی، نشان می‌دهد که قدرت انسان در برابر مشیت خدا محدود است. دشمن اصلی انسان، غرور و خوداتکایی است؛ همان چیزی که او را از یاد خدا غافل می‌کند. تمدن‌هایی که خود را بی‌نیاز از خدا پنداشتند، در نهایت به دست خود نابود شدند. ایمان حقیقی یعنی پذیرفتن اینکه هر قدرتی، از جمله قدرت دشمنان، زیر سلطه اراده خداست.
یادآوری، سپر در برابر فراموشی
در آیه ۲۴ خداوند به پیامبر می‌فرماید: هرگاه فراموش کردی بگو شاید پروردگارم مرا به راهی نزدیک‌تر از این هدایت کند. یاد خدا، سپری است در برابر غفلت، و غفلت یکی از سلاح‌های پنهان دشمن است. وقتی جامعه‌ای از یاد خدا فاصله بگیرد، دشمنان بیرونی بر آن مسلط می‌شوند؛ زیرا ریشه مقاومت، در ایمان زنده و یاد دائم خداست.
راز ماندگاری ایمان
در آیه ۲۵ و ۲۶ خداوند می‌فرماید اصحاب کهف سیصد سال در غار ماندند و نه سال بر آن افزودند، و بگو خدا داناتر است به مدت اقامتشان. این تأکید بر علم و قدرت مطلق الهی، در برابر ذهن محدود بشر است. دشمن همیشه با غرور علمی و ظاهری خود می‌کوشد ایمان را کوچک بشمارد، اما داستان اصحاب کهف یادآور می‌شود که گذر زمان و تحولات دنیا، نمی‌تواند وعده الهی را تغییر دهد.
هیچ پناهگاهی جز خدا نیست
آیه ۲۷ می‌فرماید: آنچه از کتاب پروردگارت بر تو وحی شده بخوان، هیچ تغییر دهنده‌ای برای کلمات او نیست و هرگز پناهگاهی جز او نخواهی یافت. این آیه، پایان‌بخش یک پیام روشن است: دشمن، هر قدر نیرومند باشد، قدرت تغییر حقیقت الهی را ندارد. مؤمن اگر به قرآن تمسک جوید، از فریب دشمنان، چه در قالب سیاست، چه تبلیغات و چه شک و تردید، در امان خواهد ماند.
آیات ۲۱ تا ۲۷ سوره کهف، از ماجرایی سخن می‌گویند که در ظاهر تاریخی است، اما در حقیقت، درسی جاودان درباره دشمن‌شناسی است. دشمن در این آیات، گاه چهره آشکار دارد؛ آنان که نشانه‌های الهی را به نفع خود تفسیر می‌کنند. و گاه چهره پنهان دارد؛ وسوسه، غرور، و غفلت از یاد خدا. مؤمنان با تکیه بر توکل، پرهیز از جدل بی‌ثمر، و تمسک به وحی، می‌توانند در برابر این دشمنان آشکار و پنهان، مسیر ایمان خود را حفظ کنند.
تلاوت این آیات را که در صفحه ۲۹۶ قرآن کریم واقع است، ببینید و بشنوید.
نظر شما