اضطراب، مهم‌ترین عامل اختلال خواب

گفته يك روانپزشك، مهم‌ترين و رايج‌ترين بيماري روانپزشكي همراه با بي‌خوابي، اضطراب است.
دكتر محمد آيتي  در اين رابطه افزود: هنگامي كه فرد دچار اضطراب است با وجود آن كه قصد خوابيدن دارد اما به دليل نشخوار ذهني و وجود افكار مزاحم، مدام به مرور وقايع پرداخته و ذهن خود را به عامل اضطراب آفرين معطوف مي‌كند.
وي ادامه داد: اگر اختلال خواب با علائمي همچون پرخاشگري، توهم و بدبيني همراه باشد و يا فرد به شدت افسرده و مايوس باشد، حتما بايد به پزشك مراجعه كند.
دكتر‌آيتي با بيان اينكه اختلالات خواب به دو دسته كمي و كيفي تقسيم مي‌شوند، افزود: اختلالات كمي شامل كم‌خوابي، پرخوابي و انقطاع خواب است و اختلالات كيفي كه ضمن خواب پيش‌ مي‌آيد مواردي همچون احساس بختك براي فرد است.
وي ادامه داد: اين اختلالات از نظر طبقه‌بندي به دو دسته اختلالات اوليه و ثانويه تقسيم مي‌شوند. اختلالات اوليه زماني است كه فرد هيچ بيماري رواني ندارد و فقط از نظر خواب مشكل دارد و اختلالات ثانويه كه شايع‌ترند، اختلالاتي هستند كه به دلايل متعددي از جمله بيماري‌هاي جسمي همراه با درد، بيماري‌هاي مزمن و يا بر اثر استفاده از داروها و روان‌گردان‌ها اتفاق مي‌افتد.
وي با بيان اينكه اكثر بيماري‌هاي روان پزشكي با اختلال خواب همراه هستند، افزود: اين اختلال مي‌تواند علامت افسردگي، بيماري دو قطبي يا اسكيزوفرني باشد.
اين روانپزشك تاكيد كرد: اگر كسي به اختلال خواب مبتلا است بايد حتما به پزشك مراجعه كند تا در مرحله اول تشخيص و سپس درمان شود. اما متاسفانه مردم به دليل ناآگاهي به صورت خودسرانه از داروهاي خواب‌آور استفاده مي‌كنند و حتي آن را به ديگران هم تجويز مي‌كند.
به گفته وي، اگر كسي دچار افسردگي همراه با اختلال خواب باشد مي‌تواند همزمان با درمان افسردگي، خواب خود را اصلاح كند و ديگر از جهت عوارض داروها و وابستگي و اعتياد به آنها نگراني نداشته باشد.دكتر آيتي با بيان اينكه زماني فرد خواب سالمي دارد كه به راحتي به خواب برود و خواب مداوم، عميق و آرامي داشته باشد، افزود: فرد نبايد در طي شب بدون دليل بيدار شود و صبح در هر زماني كه برنامه‌ريزي كند به راحتي بيدار شود و مهم‌تر از همه اينكه پس از بيداري از خواب، شب گذشته خود راضي باشد.
وي با اشاره به اينكه هيچ استانداردي وجود ندارد كه بر اساس آن بگوييم كسي پرخواب است يا كم خواب، زيرا ميزان خواب هر انساني منحصر به خودش است اما آنچه كه در بيشتر افراد مشاهده مي‌شود، 6 تا 10 ساعت خواب در شب است كه بر اساس شخصيت افراد و فيزيولوژي بدنشان نسبت به افراد مختلف متغير است كه ممكن است در بعضي از افراد خواب كامل 11 ساعت باشد.
اين روانپزشك با تاكيد بر اينكه زماني گفته مي‌شود فرد كم‌خواب است كه نسبت به ميزان نرمال خودش، دچار كاهش خواب شود، افزود: كم‌خوابي نيز شكل‌هاي متفاوتي دارد، مثلا بعضي از افراد براي شروع خواب مشكل دارند و بعضي‌ها بدون اينكه شخصي مثل نياز به دستشويي و آب خوردن وجود داشته باشد در حوالي شب از خواب بيدار مي‌شوند و نمي‌توانند دوباره بخوابند.دكتر آيتي تاكيد كرد: آنچه كه اكنون در حوزه باليني بيشتر مشاهده مي‌شود، اختلال در سيكل خواب است كه به دليل شرايط زندگي و تغييرات فرهنگي به وجود آمده است. به طور مثال خيلي از مردم به دليل دير آمدن به خانه يا تماشاي فيلم و استفاده از اينترنت، شب‌ها دير مي‌خوابند كه طبيعتا در پي آن صبح نمي‌توانند از خواب بيدار شوند و حتي اگر مجبور باشند از خواب بيدار شوند، نمي‌توانند صبح خوبي را آغاز كنند.
وي با بيان اينكه بهداشت خواب بايد جدي گرفته شود، افزود: كساني كه دچار اختلالات خواب هستند نبايد با شكم پر يا خيلي خالي به بستر بروند همچنين در زمان مناسب به رختخواب بروند زيرا زماني كه زمان خواب آلودگي سپري شود، فرد دچار بي‌خوابي مي‌شود.
وي در پايان تاكيد كرد: مردم بايد پيش از آن كه به اختلال خواب به عنوان بيماري نگاه كنند به عنوان علامتي از بيماري نگاه كنند و خودسرانه از داروهاي خواب آور استفاده نكنند، زيرا اين داروها اعتيادآور هستند و حتي زماني كه روان‌پزشكان داروهايي از قبيل ديازپام را تجويز مي‌كنند، آنها را فقط براي مدت كوتاهي به بيمار مي‌دهند.
301301