لبنانِ کوچک و به غایت حساس از زمان استقلال (1943) تا به امروز روزهای پرتنشی را پشت سر نهاده. جدای از تبعات و حساسیت های منطقه ای، امنیت و ثبات در کشوری که آن را لولای خاورمیانه می خوانند، آنقدر برای غرب خاصه اروپائی ها مهم بوده که بعد از جنگهای داخلی و استقرار ثبات نسبی از دهۀ 1990 این کشور به رشد قابل توجهی در عرصه های مختلف اقتصادی از جمله بانکداری منطقه ای و جهانی دست یافت. جدا از همۀ تغییرات مثبتی که لبنان پس از جنگهای داخلی به خود دید، واقعیت اینست که بافت ناهمگون این کشور زمینۀ تشدید رقابت های داخلی را فراهم آورده و در هنگامۀ بحران، این مسئله به شکل خشن تری خودنمایی می کند.
نقش هر یک از بازیگران فرامنطقه ای و بین المللی بر ساختار سیاسی شکننده و همچنین تأثیر آن بر نقش آفرینی بازیگران داخلیِ برخاسته از جامعۀ متکثر لبنان که منافع قومی و مذهبی خود را فراتر از منافع ملی کشور می بینند، بارها امنیت این کشور را تهدید کرده و هزینه های زیادی را به این کشور کوچک تحمیل کرده است.
امروز بار دیگر "پاریس خاورمیانه" دستخوش تلاطمات سیاسی و امواج جنگ داخلی سوریه است. انفجار جمعۀ گذشته در منطقۀ اشرفیۀ بیروت که منجر به کشته شدن وسام الحسن، رئیس اطلاعات سازمان امنیت داخلی لبنان و معاونش عقاب صقر شد، بار دیگر زمزمه های بی ثباتی لبنان را تقویت نمود. هنوز مدارک و مستندات روشنی از سوی کمیتۀ پیگیری در باب عوامل این ترور ارائه نشده و همچنان سناریوهایی متعددی از سوی ناظران منطقه ارائه می شود.
دسته ای از کارشناسان، با تأکید بر تأثیر پس لرزه هایبحران سوریه، به طور غیرمستقیم این اقدام را ضربه شست حزب بعث و دستگاه امنیتی سوریه به لبنان می دانند که می تواند دامنۀ آن به سایر کشورهای منطقه نیز سرایت کند و دسته ای دیگر نیز بر روی ضعف موجود دستگاههای اطلاعاتی سوریه و تقویت احتمال نقش عوامل 14 مارس دست نهاده اند و بر این اعتقادند که نمی توان در بررسی مجموع عوامل دخیل در این ترور، عوامل وابسته به 14 مارس و جریان المستقبل را نادیده گرفت. این دسته از ناظران بر ارتباط نزدیک میان 14 مارسی ها و اسراییل تأکید نموده و بر این باورند که این حادثه می تواند تأثیرات مهمی بر آرایش سیاسی دولت آینده لبنان پس از انتخابات پارلمانی این کشور داشته باشد.
عامل اصلی ترور رئیس اطلاعات سازمان امنیت لبنان هر فرد، گروه و یا کشوری که باشد، مهم آنست که نشانه رفتن قلب یک چهرۀ امنیتی در لبنان حامل پیام های مهمی برای بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای است. گفته می شد وسام الحسن و دستیارش یکی از عوامل تدارک و تجهیز نیروهای مخالف بشار اسد بوده و از این رو برخی باورند که این پیام هشداری از سوی سوریه به لبنان بود که می تواند علاوه بر لبنان، تأثیرات مهمی بر امنیت منطقه داشته باشد.
تاریخ حاکی از آنست هر زمان که لبنان دستخوش ناآرامی بوده، این کشور به عرصه ای برای قدرت نمایی بازیگران منطقه ای تبدیل شده که در نهایت زمینۀ ورود بازیگران فرامنطقه ای را نیز فراهم آورده است. به علاوه امروز همسایۀ دیوار به دیوار لبنان یعنی سوریه درگیر جنگ خانمانسوزی است که اگر راهکاری برای آن اندیشیده نشود، می تواند برای بسیاری از کشورهای منطقه هزینه های گزافی را به همراه داشته باشد.
26349
نظر شما