برنده جایزه نوبل ادبیات: سانسور یک امر ضروری است

به گزارش خبرآنلاین، برنده امسال نوبل ادبیات بارها به دلیل عضویتش در حزب کمونیست چین و پرهیزش از سخن گفتن علیه دولت چین مورد انتقاد قرار گرفته است.
 
او روز ششم دسامبر در نشست خبری در استکهلم سوئد ظاهر شد و وجود سانسور را امری ضروری مثل وجود گیت‌های بازرسی در فرودگاه خواند.

 

او در سخنانش همچنین اشاره کرد در کمپین درخواست آزادی برای لیو ژیابو، نویسنده چینی برنده جایزه صلح نوبل سال 2010 شرکت نمی‌کند.

 

بسیاری از فعالان حقوق بشر نیز بارها به مو یان خرده گرفته‌اند که چرا بطور آشکار از آزادی بیان دفاع نمی‌کند و چرا از انجمن‌های ادبی دفاع می‌کند که حزب کمونیسم حامی آنهاست. مو یان خودش رئیس این انجمن ادبی است.

 

سخنان روز پنجشنبه مو یان در نشست خبری مطمئنا آتش خشم مخالفان او را خاموش نمی‌کند. رسیدن نوبل ادبیات به مو یان حتی اعتراض برندگان دوره‌های پیشین نوبل را هم به همراه داشته است. هرتا مولر که سال 2009 برنده این جایزه شد، انتخاب امسال اعضای آکادمی نوبل را یک «فاجعه» توصیف و مو یان را متهم به حمایت از سانسور در چین کرد.

 

قوانین چین فعالیت هرگونه حزب مخالف را ممنوع اعلام کرده و کنترلی شدید بر تمامی رسانه‌ها دارد. مو یان گفت به نظرش سانسور نباید جلوی راه حقیقت را بگیرد اما هرگونه اغتشاش یا شایعه‌ای باید سانسور شود. او در صحبت‌هایش که توسط مترجمی همزمان از چینی به انگلیسی ترجمه می‌شد گفت «امیدوارم سانسور بالاترین اصول را داشته باشد.» مو یان تا دوشنبه آینده که جایزه خود را دریافت می‌کند در استکهلم به سر می‌برد.

 

مو یان جایزه نوبل را به دلیل داستان‌های جذابش درمورد زندگی روستایی چین برد. آکادمی نوبل آثار او را چنین توصیف کرد: «آنها با رئالیسمی توهم‌زا، داستان‌های فولکلور، تاریخ و زندگی معاصر را ترکیب می‌کنند.»

 

این نویسنده وقتی درمورد سانسور از او سئوال شد، آن را به گیت‌های بازرسی فرودگاه استکهلم تشبیه کرد، «وقتی به اینجا می‌آمدم در فرودگاه از بخش‌های مختلفی عبور کردم، می‌خواستند مرا بازرسی کنند، حتی گفتند کفش و کمربندم را دربیاورم. به نظرم این کارها لازم است.»

 

مو یان همچنین از جواب دادن به سوال‌هایی درمورد لیو ژیابو طفره رفت. ژیابو برنده نوبل صلح است که از سال 2009 به زندان افتاده و باید 11 سال در زندان سپری کند. دلیل به زندان افتادن او همکاری در نوشتن کتابی بود که پیشنهاد می‌داد حکومت تک‌حزبی چین پایان بگیرد.

 

برخورد چین با این دو برنده نوبل زمین تا آسمان فرق می‌کند. دولت چین جایزه نوبل ژیابو را ضعف آکادمی نوبل توصیف کرد اما با آغوش باز به استقبال مو یان رفت و پیروزی او را «نشانه غنا و پیشرفت ادبیات چین و همچنین نفوذ روزافزون چین» توصیف کرد.

 

مو یان با اینکه در گذشته اعلام کرده بود امیدوار است ژیابو آزاد شود اما توضیح بیشتری نداد، «روزی که نوبل را گرفتم، نظراتم را بیان کردم و می‌توانید با جستجو در اینترنت آن را پیدا کنید.»

 

این درحالی است که برخی فکر می‌کردند صحبت‌های ماه اکتبر مو یان (زمانی که برنده نوبل اعلام شد) به معنای روی خوش نشان دادن حزب کمونیسم به فعالان سیاسی زندانی است.

 

اوایل هفته پیش نیز 134 برنده نوبل نامه‌ای را امضا کردند و در آن زندانی بودن لیو ژیابو و همسرش را نقض قوانین بین‌المللی خواندند و خواستار آزادی زودهنگام آن‌ها شدند.

 

مو یان اما اشاره کرد نامش را پای این نامه نگذاشته است؛ «من همیشه مستقل بوده‌ام. دوست دارم همینطور باشم. وقتی کسی مرا مجبور به کاری کند از آن سرباز می‌زنم.»

 

او بارها اعلام کرده به شدت تحت تاثیر ویلیام فاکنر نویسنده آمریکایی و میناکامی تسوتومو، یوکیو میشیما و اوئه کنزابورو (هر سه نویسنده اهل ژاپن) است. منتقدان تاثیر رئالیسم جادویی آثار گابریل گارسیا مارکز بر یان را انکارناپذیر می‌دانند. آخرین کتاب‌های مو یان «شیفو» (2000)، «شکنجه سندل چوبی» (2001) و «زندگی و مرگ مرا خسته می‌کنند» (2006) هستند که آخری در 43 روز نوشته است.

 

مو یان به همراه برندگان نوبل پزشکی، فیزیک، شیمی و اقتصاد جایزه خود را دریافت می‌کند.

 

جایزه نوبل در جریان ضیافتی در استکهلم با حضور مقامات سوئد اهدا می‌شود، همزمان با این مراسم جایزه صلح نوبل در اسلو، پایتخت نروژ اهدا می‌شود.

 

58241