جاده جنگ به نیمه رسید/ کالبدشکافی دستغیب هم در راه است

به گزارش خبرآنلاین، کتاب «کالبدشکافی رمان فارسی» عنوان اثری است از عبدالعلی دستغیب که بزودی توسط انتشارات سوره مهر به چاپ دوم خواهد رسید. دستغیب درباره کتاب گفت: قبلاً تصمیم گرفتم که تاریخچه‌ رمان‌های فارسی را بنویسم که البته توانستم از آغاز تا اواخر دوره رضا شاه را ثبت کنم، و آثار نویسندگانی مانند؛ محمد حجازی، مشفق کاظمی، محمد مسعود و... مورد بررسی قرار گرفت. در سال 76 نوشتن کتاب «کالبد شکافی رمان فارسی» را شروع کردم که دوره تاریخی صد رمان‌ مورد بررسی این کتاب، از 1320 تا 1370 را شامل می‌شود، این رمان‌ها از لحاظ فرم و محتوا مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند که آثار صادق چوبک، جلال آل احمد، سیمین دانشور،... و زنوزی جلالی را شامل می‌شود.

وی ادامه داد: رمان در زبان فارسی به این معنا که ما امروزه می‌شناسیم تازگی دارد، نسبت به گذشته ادبیات فارسی متفاوت است. آنچه در ادبیات فارسی رواج داشت، رمانس (داستان کوتاه) بود، مانند؛ منطق‌الطیر عطار، سمک عیار و ...، اما از حدود صد سال پیش، عده‌ای در ایران شروع به رمان نویسی کردند که بیشتر جنبه تاریخی داشت و تقلیدی از رمان‌های الکساندر دوما و والتر اسکات انگلیسی بود.

این نویسنده با یادآور شدن نقش رمان گفت: یکی از مشکلات رمان‌های ایرانی این است که با پیش فرض شروع می‌شوند، در حالی که رمان نویس نباید امر و نهی کند، زیرا ارزش‌های اخلاقی و عرفان جزو وظایف رمان نویسی نیست و وظیفه رمان نویس نمایش دادن است، تأثیر رمان در متنبه شدن و آگاه شدن دیگران است. رمان نویس کالبد شکافی می‌کند، به طور مثال رمان‌های چارلز دیکنز که درباره کودکان و رنج آنان است در بهبود کیفیت زندگی آنان در انگلستان خیلی مؤثر بوده است.

دستغیب با بیان اینکه رمان‌های ایرانی انواع مختلفی دارند، افزود: برای مثال، رمان سیاسی «چراغی بر فراز مادیان کوه» منصور یاقوتی، عاشقانه و سیاسی «سووشون» و «چشم‌هایش»، کمیک «دایی جان ناپلئون» و «هیس»؛ محمدرضا کاتب پوچ گرا و پست مدرن بوده است و به طور کلی رمان‌های ایران از بدو پیدایش فرم کار را از رمان‌های اروپایی و آمریکایی گرفتند، مثلاً؛ رمان «کلیدر» از «دن آرام» اثر میخائیل شولوخوف فرم گرفته، رمان «ثریا در اغما» اسماعیل فصیحی از همینگوی و رمان «سمفونی مردگان» از «خشم و هیاهوی» فاکنر فرم گرفته‌اند. با این حال محتوای رمان‌های ایرانی، حماسی، ستیزه و قیام برای مبارزه بوده است.

همچنین منصور انوری، نویسنده رمان «جاده جنگ» اعلام کرد که نگارش جلد نهم این رمان به نیمه راه رسیده است و تعداد جلدهای این رمان بزرگ حداقل بیست جلد خواهد بود. انوری درباره نهمین جلد این رمان گفت: فضای این رمان از سال 1340 و ایام ارتحال آیت‌الله بروجردی آغاز می‌شود و به حوادث 15 خرداد 1342 وارد می‌شود. رمان «جاده جنگ» از مقطع زمانی شهریور 1320 و حضور متفقین در ایران آغاز می‌شود. تحولات انقلاب و نقطه عطف این انقلاب از سال 1342 آغاز می‌شود و ما در جلد نهم از سال 1340 به روایت داستان پرداخته‌ایم.

انوری درباره تحولات مهم دهه 40 گفت: در اوایل دهه 40 با مرگ آیت‌الله بروجردی، بحث زعامت امام خمینی به عنوان مرجعیت شیعه محسوب می‌شود. از سوی دیگر لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی زمینه‌ساز قیام 15 خرداد 1342 بود. این موارد در قالب داستانی قرار است در این مجلد پرداخته شوند. نگارش این کتاب‌ها با تحقیقات منظم و بسیاری همراه است و از این رو کار نگارش آن با دقت فراوانی انجام می‌شود. این کتاب در حال حاضر به نیمه رسیده است و امیدوارم که هر چه زودتر کار نگارش این رمان به پایان رسد. این نویسنده برگزیده چهارمین جایزه جلال آل احمد گفت:‌ اگر عمری باقی بماند جلدهای این کتاب حداقل 20 جلد خواهند بود. این رمان قرار است مقطع زمانی نزدیک به نیم قرن را روایت کند و از این رو فکر می‌کنم که این تعداد جلد برای کتاب مناسب باشد.

6060