علما و مراجع دین روز گذشته در جلسات درس و سخنرانی های خود مسائل مختلفی را در حوزه دین مطرح کردند. گزارش خبرآنلاین را از گلچین مهمترین سخنان آنها می خوانید.
بحث حجاب و تفکیکی جنسیتی توسط آیت‌الله مکارم شیرازی
آیت‌الله مکارم شیرازی روز گذشته در ادامه درس تفسیر خود که هر روز در شبستان امام خمینی(ره) حرم مطهر حضرت معصومه(س) برگزار می شود، درباره تفسیر آیات حجاب، ازدواج و تفکیک جنسیتی در دانشگاه‌ها صحبت کرد. نکات مهم این مباحث به طور خلاصه به شرح زیر است:
حجاب:
*سه آیه 32 الی 34 سوره مبارکه احزاب خطاب به همسران پیامبر(ص) است ولی این دستورات شامل حال همه مسلمانان، به ویژه بانوان است. بر اساس این قاعده فقهی"اشتراک در تکلیف" ، تمامی احکامی که برای یک شخص ثابت شود، بر تمام انسان‌ها نیز شامل می‌شود، مگر استثناهایی چون «خصایص النبی».
* خدا خطاب به همسران می‌گوید که خضوع در قول نداشته باشید، به این معنی که زمانی که با فرد نامحرمی سخن می‌گویید، طرز سخن خود را هوس‌انگیز نکنید. این سخن هم شامل طرز سخن گفت و هم محتوای سخن را شامل می‌شود؛ زن نباید به گونه‌ای سخن بگوید که برای بیگانه هوس‌انگیز باشد. چه بسا این طرز سخن موجب شود که فرد بیمار دل در او طمع کند.
* بیمار دل، انسان هوس‌باز است؛ چنین فردی از نظر اسلام بیمار دل است. انسان اگر بیماردل نباشد، تا نامحرمی با او سخن گفت، طمع نمی‌کند.
ازدواج اسلامی و حفظ دین:
* اسلام بر ازدواج تأکید دارد؛ البته نه ازدواج‌هایی که امروز وجود دارد، این ازدواج‌ها منشأ ناآرامی است، چراکه آنقدر وام برای این تشریفات و تجملات و جهیزیه‌های سنگین گرفته است که شب عروسی به شب عزا تبدیل می‌شود ولی اگر ازدواج، ازدواج اسلامی و ساده باشد، موجب آرامش می‌شود و فرد به آرامش می‌رسد.
* غریزه جنسی مهمترین غریزه انسان است، بر اساس روایتی از نبی مکرم اسلام، کسی که ازدواج می‌کند، نیمی از دین و ایمانش محفوظ می‌شود، باید نیم دیگر دین را مراقبت کند. این نشان می‌دهد که این غریزه 50 درصد غرایز انسان را تشکیل می‌دهد.
* اگر این غریزه بر اساس حساب و کتاب باشد، رمز بقا و اگر بدون حساب باشد، موجب فنا است. امروز بیماری‌های خطرناک و مرگباری چون ایدز وجود دارد که نتیجه این انحرفات اخلاقی است.
*تفکیک جنسیتی در دانشگاه‌ها:
* چقدر تأسف خوردم وقتی در یکی از روزنامه‌ها دیدم که برخی دولتی‌ها گفته بودند که صحبت درباره تفکیک جنسی در دانشگاه‌ها برای ما تحقیر آمیز و اسباب شرمندگی است، این در حالی است که در آلمان این کار را کردند و کلاس دانشجویان دختر و پسر را جدا کردند، نتیجه آن هم پیشرفت علمی شد.
* با این حال، در این ممکلت برخی مسئولان می‌گویند ما از این کار خجالت می‌کشیم؛ غرب‌زده‌ها و چشم و گوش بسته‌های دنباله‌روی فرهنگ غربی این سخن را می‌گفتند. در زمانی که ما مسلمانان متمدن بودیم، غرب در وحشی گری بود و زمانی که ما در علم و دانش پیشرو بودیم، غربی‌ها دنباله روی تعالیم قرون وسطی بودند.
تشریح معنای بدعت در وهابیت توسط آیت الله سبحانی
آیت‌الله جعفر سبحانی در جلسه روز گذشته تفسیر سوره «یس» که هر روز در مدرسه حجتیه قم برگزار می شود، یکی از روایات مورد استناد وهابی ها از پیامبر(ص) را مورد نقد و بررسی قرار داد. خلاصه نکاتی که در این درس مطرح شده به شرح زیر است:
*به عقیده وهابی‌ها حضرت محمد(ص) در روایتی بهترین قرن‌ها را قرن خود دانسته‌اند و فرموده‌اند سپس قرنی که پیوسته به آن باشد و قرن بعد از آن؛ که این سه قرن مقیاس شرک، توحید و بدعت و سنت هستند. وهابی‌ها تاکید زیادی روی این روایت دارند.
*آنها می‌گویند سه قرن نخست در تاریخ اسلام بسیار درخشان و همراه با موفقیت‌های روز افزون برای مسلمانان بوده و پس از آن بدعت محسوب می‌شود. در فرهنگ قرآنی «قرن» به معنای نسل است که به طور میانگین 70 سال خواهد بود.»
* نمی‌توان قبول کرد این روایت از حضرت محمد(ص) باشد چون قرنی که پس از ایشان بر مسلمانان گذشت مملو از کشتارها و جنگ‌ها بوده و طی 300 سال پس از ایشان مسلمانان دچار فرقه‌گرایی‌های فراوان شدند و بیش از 70 مذهب گوناگون ساخته شد؛ جعل حدیث هم جزو ویژگی‌های همین دوران است.
*وهابی‌ها در معنای بدعت هم بدعت‌گذاری کرده‌‌اند زیرا سه قرن پس از پیامبر اکرم(ص) بر مسلمانان بسیار سخت گذشت.
طرح بحث اخلاقی گناه توسط آیت الله ناصری
آیت الله محمد ناصری، استاد اخلاق و عرفان حوزه علمیه اصفهان، روز گذشته در مسجد کمرزرین اصفهان سخنرانی کرد. نکات مهم سخنان این استاد اخلاق به شرح زیر است:
* اگر عمل صالح به صورت مشهود انجام گیرد و مخفیانه نباشد دیگر اجری شامل آن نمی شود زیرا اجر و پاداش این عمل صالح همان اطلاع دیگران از این عمل و جایگاه و شأنیتی است که شخص در ازای آن در بین دیگران به دست می آورد؛ اما اگر شخصی عمل صالح خود را به صورت مخفیانه انجام دهد اجر و پاداش آن را خود خداوند متعال به بهترین شکل می دهد.
* امام علی(ع) در مذمت دنیا طلبی می فرماید: «دنیا مانند مردار است و کسی که در طلب دنیا است مانند شخصی است که مردار می خورد.» نباید به بعضی موقعیت ها و مقام ها و منزلت هایی که در این دنیا به دست می آوریم بی جهت افتخار کنیم و مغرور شویم، نباید اگر چند کلمه ای از علم یاد گرفتیم و اگر مقام علمی پیدا کردیم به آن مغرور شویم که این غرور باعث تباهی انسان می شود.
* امرار معاش و طلب رزق و روزی کردن هم باید در حدی باشد که انسان آبروی خود را حفظ کند و در حد امرار معاش و نیاز عادی روزانه باشد ولی به همین حد کم از مال دنیا هم نباید دل بست زیرا دلبستگی به دنیا هرچقدر هم کم باشد باعث دوری از خداوند می‌شود.
* هرکسی خود را بیشتر از دیگران دوست دارد و در واقع محبوب‌ترین شخص نزد هرکس خود او است و هیچ کس حاضر نیست به محبوب ترین شخص نزد خودش ظلم کند، در واقع کسی دوست ندارد خودش را مورد ظلم و آزار و اذیت قرار دهد؛ اما غافل از این که ارتکاب گناه و انجام ندادن عمل صالح بزرگ ترین ظلم هرکس در حق خودش است. پس هر کسی که حقیقتا خودش را دوست دارد و نمی‌خواهد به خودش ظلم کند از گناه دوری می‌کند تا در روز قیامت دچار عذاب دردناک خداوند نشود.
انتقادهای آیت‌الله استادی از مسائل اجتماعی 
آیت‌الله رضا استادی، دبیر شورای عالی حوزه‌های علمیه روز گذشته در جلسه بحث خود در مسجد اعظم قم، سخن گفت. وی علاوه بر طرح موضوع امتحان های الهی از برخی مسائل اجتماعی انتقاد کرد که نکات مهم این سخنان را در زیر می خوانید:
آزمون های الهی:
* هیچ فردی نیست که مورد امتحان و آزمایش خداوند متعال قرار نگیرد. انسان نباید از خدا بخواهد که او را امتحان نکند، چرا که مبتلا شدن بندگان به امتحان از سنت‌های الهی است، بلکه فرد باید از خدا بخواهد که او را به امتحان‌های سخت که سبب بدبختی و سرافکندی می‌شود، گرفتار نکند.
* هر فردی به وسیله فرد دیگر مورد امتحان الهی قرار می‌گیرد، امیرمؤمنان(ع) در نامه‌ای به معاویه می‌نویسند «ای معاویه خدا من را به وسیله تو و تو را به وسیله من امتحان می‌کند»، البته امتحان اولیا الهی برای ترقی و پیشرفت آنها است. امتحان‌های الهی، بنده را از غفلت بیرون می‌کند، وقتی انسان باور داشته باشد که این دنیا محل امتحان بوده و هر لحظه امتحان و آزمایش می‌شود، بیشتر مراقب بوده و هر عملی را انجام نمی‌دهد.
* هر انسانی در زندگی روزمره با چندین دو راهی روبرو می‌شود که هر کدام از این دو راهی‌ها یک نوع امتحان است. در تاریخ نقل شده، وقتی امام حسین(ع) وارد سرزمین کربلا شدند، فرمودند «مردم بنده دنیا هستند و دین لغلغه زبان شان است، تا زمانی که دین به نفع و سود آنها است، دور آن می‌چرخند و زمانی که وقت آزمایش و امتحان می‌رسد افراد با ایمان کم هستند».
* انسان ممکن است به وسیله شهرت، مال، دنیا و شهوت مورد آزمایش الهی قرار گیرد، برخی از افراد تنها در زبان و به لفظ اقرار به مسلمان بودن می‌کنند، در حالی که در باطن و عمل دین را قبول ندارند.
انتقادات به مسائل اجتماعی:
* در برخی از مغازه‌ها که تنها لباس بانوان عرضه می‌شود، هم فروشنده آقا و هم فروشنده بانو وجود دارد و جای تعجب دارد که صاحب مغازه، فروشنده و حتی خریدار خود را متدین می‌دانند.
* آیا در این مغازه‌هایی که نامحرم‌ها با هم در ارتباط هستند، احتمال به گناه افتادن افراد نیست؟!، یعنی همه جوانان ما فرشته بوده و غریزه جنسی آنها تحریک نمی‌شود؟ این‌گونه مغازه‌ها عامل رواج گناه در جامعه هستند، هر چند بر سر در آن نام ائمه(ع) را نوشته شده باشد.
بحث درمان آسیب های فرهنگی در ماه رمضان توسط حجت الاسلام زارعان
حجت الاسلام دکتر محمد جواد زارعان، عضو هیئت علمی جامعة المصطفی العالمیه در گفت و گو با مهر اثرات اجتماعی و فرهنگی روزه داری را بررسی کرده است. وی به نکات مهم زیر در این باره اشاره کرده است:
* اگر می خواهیم ظرفیت های نهفته ما رشد کند و آسیب ها اصلاح شود باید از طریق ارتباط با خداوند این قضیه اتفاق بیفتد. یکی از راه های ارتباط با خدا این است که خودمان را از قید مادیات برهانیم. یکی از راه هایی که خداوند هم فراهم کرده که از مادیات فاصله بگیریم و با معنویات انس پیدا کنیم همین روزه داری است. یعنی وقتی روزه می گیریم از تعلق به خوردن و آشامیدن که همّ و غم انسان ها در شبانه روز است فاصله می گیریم و روزه باعث می شود این تعلقات تا حدودی کنترل بشود. البته امساک از خوردن و آشامیدن مقدمه ای است برای فاصله گرفتن از دیگر مادیات.
* آمار و ارقام هم در این ماه نشان می دهد تخلفات و گناهان کاهش می یابد یعنی در زمان روزه داری قلب انسان ها برای ارتباط با خدا آماده تر می شود. اینکه مرتکب آلودگی ها و گناهان نشویم طبیعی است این مسئله وقتی اتفاق بیافتد خودش سبک زندگی مطلوب را با خود به همراه می آورد.
*یکی از ابعاد مهم زندگی مطلوب حفظ ارتباط سالم بین انسان هاست. مردم در ماه رمضان با همدیگر مهربانتر می شوند حقوق همدیگر را بیشتر رعایت می کنند. این حالات از مغفولات زندگی اجتماعی ماست ولی در ماه رمضان برجسته می شود و اگر در این ماه این کارها را تمرین کنیم و سعی کنیم یادگیری در این ماه را حفظ و نگه داریم و آن را افزایش دهیم طبیعی است که مقدمه خوبی برای سبک زندگی مطلوب تر فراهم کرده ایم.
* بزرگترین آسیبی که مبتلا به آن هستیم و باید اصلاح شود همین دور شدن از سبک زندگی اسلامی است. این آسیب می تواند آسیب اخلاق فردی و اجتماعی باشد اگر حسود هستیم، غیبت می کنیم، فرصت های عمرمان را از دست می دهیم، کمتر به فکر همدیگر هستیم و حقوق اولیه همدیگر را رعایت نمی کنیم، ماه رمضان فرصت مناسبی را فراهم می کند که بشود این آسیب ها را کم کرد.
* این ماه تمرین و ممارستی برای دیگر ماه هاست. یعنی تکراری است برای توجه بیشتر و مقدمه ای برای طول سال. اگر در رانندگی و کسب و کار خودمان نوع برخوردمان با مردم در ماه رمضان اصلاح می شود چه زیباست که قدری از این تعاملات را بعد از ماه رمضان هم انجام دهیم.
فقیه خوب و آداب طلبگی از نگاه آیت‌الله حسینی بوشهری
آیت‌الله حسینی بوشهری، مدیر حوزه‌های علمیه روز گذشته در جمع طلاب جدیدالورود حوزه سخن گفت. نکات مهم سخنان وی به شرح زیر است:
* طلاب علوم دینی در صورت تلبس به لباس روحانیت، باید حالت تواضع و فروتنی در آنان پدیدار باشد نه اینکه توقع و انتظار تعظیم و تکریم را از سوی مردم داشته باشند بنابراین طلبگی، پیغمبرگونه زندگی کردن و با مردم مأنوس و همراه بودن است.
* روحانی بودن تمرین تواضع، فروتنی، اخلاق و شایستگی است. اگر کسی این مراتب را طی کند بزرگ خواهد شد و با مطالعه شرح حال بزرگان و علماء به جایگاه رفیع عالمان بزرگ دینی خواهد رسید.
* فقیه خوب انسانی است که اگر مردم به او مراجعه کردند به آنان سود رساند و اگر کسی هم به او مراجعه نداشت به خود سود می‌رساند و رمز موفقیت در این عرصه هم بنابر توصیه همه عالمان و بزرگان دین، نماز اول وقت است که باید این حالت توجه و تقید را برای خود ایجاد کنیم.
* آدم زیرک باید امروز او از دیروزش بهتر باشد و شما که امروز وارد این عرصه شده‌اید، باید با جدی گرفتن توصیه‌های اساتید و مدیران خود، آینده خوبی را برای خود رقم بزنید.
/6262
نظر شما