محدثه واعظیپور: در بیش از یک دهه گذشته قانونی نانوشته وجود داشته که در مورد موفقترین مجموعههای طنز صدق میکند. هرگاه تیم نویسندگی، بازیگری و کارگردان یک مجموعه همسو و با سلیقهای واحد یا دست کم نگاهی مشترک و درکی یکسان از موضوع در کنار هم قرار گرفتهاند نتیجه قابل قبول بوده است.
چه بسیار متنها که قربانی کجفهمی کارگردان و انتخاب نادرست بازیگران شدهاند. کم نبودهاند بازیگرانی که با وجود قابلیتهایشان نتوانستهاند ضعف متن و قصه را کمرنگ کنند و تعدادی از مجموعهها را بیسلیقگی کارگردان در شناخت مختصات طنز تصویری نابود کرده است.
«پژمان» با توجه به این قانون نانوشته، یک تیم کهکشانی دارد. تیمی که حضور یکی از آنها به تنهایی میتواند بخشی از ضعفها و کاستیهای یک مجموعه را جبران کند. پیمان قاسمخانی با تمام انرژی و هوشمندیاش در استفاده از کلیشهها، سروش صحت با تجربه قابل قبول «ساختمان پزشکان» و بازیگرانی که درست انتخاب شدهاند «پژمان» را به اثری مفرح و دیدنی تبدیل کردهاند که میتوان پای قصههایش نشست، به شوخیها و موقعیتهایجفنگی که قهرمانش در آن گرفتار میشود خندید و برای سادگی و بلاهت کودکانهآدمهایش دل سوزاند.
اگر برای دوست داشتن «پژمان» به دنبال دلیل باشیم، عناصر مختلفی وجود دارند تا ما به خاطرشان هر شب برای دیدن داستانهای ستاره روزهای دور فوتبال پای مجموعه بنشینیم. انتخاب پژمان جمشیدی را حتی اگر به پای بخت و اقبال بنویسیم نمیتوان این موضوع را نادیده گرفت که حضورش برگ برنده این مجموعه طنز است. ستارهای تازه وارد که بر خلاف فوتبالیستهایی که در ادوار مختلف مقابل دوربین رفتند، استعداد بازیگری دارد. میمیک چهرهاش در موقعیتهای کمیک دیدنی است، صدای خوبی دارد و راحت و صمیمی بودنش مقابل دوربین از او کاراکتری دوست داشتنی ساخته است.
نفس انتخاب داستان یک فوتبالیست به آخر خط رسیده، فرصت خوبی برای خلق شوخی، موقعیت طنز و حتی انتقاد از وضعیت فوتبال ایران، باشگاهداری و مسائلی از این دست در اختیار تیم نویسندگی مجوعه قرار میداده و حضور جمشیدی در این نقش، بار کمیک را مضاعف کرده و پتانسیلی را که موضوع یک خطی «روزهای سخت یک فوتبالیست بدون تیم و در حاشیه» دارد، به عینیت تبدیل کرده است.
«پژمان» ترکیبی متناسب از کلیشهها و عناصر خلاقانه دارد. بیژن بنفشهخواه، هوشنگ حریرچیان و بهاره رهنما درست در جای خود قرار دارند. شوخی نویسنده با علایق اجتماعی و فعالیتها و دغدغههای بهاره رهنما، از پریسا کاراکتری شیرین و دو پهلو ساخته است. اتفاقی که برای جمشیدی فوتبالیست به شکلی دیگر میافتد و بیننده را در فضایی قرار میدهد که از تجسم موقعیت بهاره رهنما و پژمان جمشیدی واقعی لذت میبرد و به این واسطه، شوخیها بیشتر بعد میگیرند و مفرحترمیشوند. وقتی پریسا با بهرام (بیژن بنفشهخواه)درباره کمپ زنان معتاد حرف میزند و میخواهد بچهها را در اوقات فراغت به کمپ ببرد یا به خاطر اعتراض خیابانی علیه موقعیت نامطلوب بچههای کار، وظایف مادری را از یاد میبرد کنایهها و شوخیها فراتر از آنچه هستند به نظر میرسند. دقیقا مثل شوخی با شعار جمشیدی یوزپلنگ و کوچک بودن سر پژمان، که دوپهلو و شیرین است.
خنگی ذاتی بیشتر شخصیتهای خلق شده توسط برادران قاسمخانی را اینجا و در «پژمان» هم میبینیم. سادگی و بلاهتی که معمولا واکنشهایی خندهدار را به وجود میآورد. مثل برخورد پژمان در مجلس ختم پدر همسر حمید درخشان، برخوردش با دکتر روانپزشک و قضیه تعریف کردن خواب و مشکلاتی از این دست که موتور شوخیهای هر بخش است.
در کنار این بلاهت، همواره نوعی رندی در شخصیتها وجود دارد که البته یک خصیصه ملی هم هست! نوع رابطه خانواده جمشیدی با بهرام، برخورد پدر پژمان با او یادآور رابطه نیما افشار (بهرام تشکر) با خانوادهاش در «ساختمان پزشکان» است. آدمهایی فرصت طلب که میکوشند ضعیفترها را حتی اگر از نزدیکانشان باشند، برای رسیدن به اهدافشان قربانی کنند. یکی از وجوه دوست داشتنی و ساختار شکن این دو مجموعه، باز کردن پای پدر و مادرها به این مسابقه فرصتطلبی است. قاسمخانیها بدون آنکه توهین کنند یا نهاد خانواده را زیر سئوال ببرند، تیغ تیز انتقادشان را به سمت والدین هم میبرند و آنها را بینصیب میگذارند.
آنچه سروش صحت در «پژمان» انجام داده نشاندهنده هوش اوست، این بازیگر و نویسنده در قالب کارگردان، با درک درست لحن قصهها، فضایی متناسب با جانمایه شوخیها و متن به وجود آورده، بازیگرانش را همسو با این فضا هدایت کرده، قابلیتها و امتیازهایشان را پرورش داده و ضعفهایشان را کمرنگ کرده است.
زوج سام درخشانی (وحید) و پژمان جمشیدی فراتر از انتظارند. یک ترکیب بامزه که رفاقت مردانه را هجو میکنند و بار اصلی جذابیت مجموعه بیشتر بر شانه آنها است. در میان امتیازهای مجموعه، تیتراژ بازیگوشانه، موسیقی دوست داشتنی و ترانه دلنشین «پژمان» را هم نمیتوان فراموش کرد. به جرئت میتوان تیم کهکشانیهای طنز تلویزیون را پدیده این شبهای تلویزیون دانست.
5858
نظر شما