یکی از این نهادها جهاد سازندگی بود که اعضای آن به دور از درجه تحصیلی، موقعیت اجتماعی و سن و سال ایثارگرانه در خدمت اهداف فرهنگی، کشاورزی، اقتصادی و صنعتی جامعه قرار گرفتند. پزشکان جهادی به دورترین روستاهای کشور رفتند و شاید بعضی از آن مناطق برای اولین مرتبه در روستای خود پزشک ملاحظه کردند. از آنجا به بعد حرکت جهادی و مدیریت بر اساس آرمانهای جهادی به یکی از مکاتب مدیریت تبدیل شد و خبرگان علم مدیریت ملاحظه کردند که در کنار مدیریت کلاسیک و مدیریت مکتب انسانی، نوع دیگری از این فرآیند به نام مدیریت جهادی تولد یافته و همراه با نظام جمهوری اسلامی ایران رشد کرده است.
با توجه به موفقیتهای به دست آمده در زمینه‌های علمی و اکتشافات و اختراعات نوین در سخت ترین دوران جنگ تحمیلی و سالهای دشوار تحریم‌های ناجوانمردانه، همین مدیریت از دستاوردهای فضایی تا سلول‌های بنیادی تا غنی سازی اورانیوم و بومی سازی انرژی هسته ای و انواع جراحی‌ها و داروهای منحصر به فرد را به جامعه تقدیم کردند.
اشاره مقام معظم رهبری به حاکمیت روحیه مدیریت جهادی در کشور دقیقا یکی از ضرورتهای دوران حاضر و سالهای اخیر است. در مکتب مدیریت جهادی، نیت برای کار و تلاش نزدیکی به خداوند است نه کسب جاه و مقام و سوء استفاده های ریز و درشت.
در این نوع خاص و منحصر به فرد، مدیریت یک مدیر اگر با افراد مافوق یا مادون دارای تفاوت دیدگاه های سیاسی باشد، منافع مردم و جامعه را قربانی سلیقه سیاسی خود نمیکند. رفتارشناسی در مدیریت جهادی بر اساس صداقت، خلوص نیت، کسب رضای خداوند و معامله با خدای متعال است.
جاه طلبی، ویژه خواری، قبیله پروری، انحصارطلبی، گروه گرایی در مدیریت جهادی جایی ندارد. رفتار یک مدیر جهادی بر اساس پذیرش انتقادات سازنده و به کار گرفتن نیروهای مخلص و متعهد است هرچند که از چهره یا فکر آنها راضی نباشد.
متاسفانه از وقتی که روحیه جهادی در سازمانهای ما کمرنگ شد، رفتارهای نادرست و آزاردهنده و شرم آور از سوی بعضی از مدیران و افراد دیگر ملاحظه شد. مدیریت جهادی میتواند کشور را به تعالی اقتصادی و بالندگی فرهنگی و اجتماعی برساند چراکه این مکتب اجرایی بر اساس علم و درایت تعریف میشود و مدیران در مسیر آن تمام همت و قدرت خود را بر کار و همت متمرکز میکنند.
مدیر جهادی هماهنگ کننده ای است که اگر فردی را لایقتر و مجربتر از خودش دید جای خود را به او تسلیم کند و اگر از موضوعی اطلاع نداشت درباره آن جمع آوری اطلاعات کرده و بر اساس حدس و گمان یا حرف این و آن تصمیم سازی نکند.
در مدیریت جهادی توصیه و نورچشم پروری جایی نداشته و شایسته سالاری اساس گزینش شده و مدیر خود را در جایگاه برادر بزرگتر یا پدر سازمان قرار داده و اشتباهات نیروهای خود را با دیده برادرانه اصلاح و برطرف می کند. در رفتار مدیریت جهادی منافع نظام جمهوری اسلامی ایران و ملت مسلمان بر همه چیز اولویت داشته و راضی نگاه داشتن مردم به عنوان صاحبان انقلاب اسلامی اولین دستورالعمل در سازمانهای زیر نظر آنها خواهد بود. خودخواهی و غرور و نشستن بر برج عاج در مدیریت جهادی جایی ندارد. اطلاع از وضعیت اقتصادی، روحی و روانی کارکنان یکی از اصلی ترین وظایف اجرایی مدیران معتقد به مکتب جهاد بوده و در این راه قهر و خستگی و پشت پا زدن به آرمانهای دینی و ملی اصلا جایی ندارد.
ملاحظه میکنیم که با گوشه ای از رفتارهای مدیریت جهادی آشنا شده و میتوانیم با گسترش دانش مدیریتی خود در مدیریت اسلامی و مکتب جهادی اهداف این نوع از مدیریت را در جامعه خود تحقق بخشیم و به آن دسته از نخبگان که هنوز در باور تئوریهای غربی هستند و فکر نمیکنند نسخه شفابخش مدیریت اسلامی راهگشای تمام مشکلات ماست، عرض میکنم که یک بار دیگر نظریه های مدیریت جهادی را مورد مطالعه و پژوهش قرار دهند.
نظر شما