اگر ندای منادیان وحدت را جدی می گرفتیم امروز گرفتار فاجعه‌ در جهان اسلام نبودیم

نام سخنران

خلاصه سخنرانی

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشور

* امروز جهان اسلام با یک واقعیت تلخ روبه‌رو شده است. مجموعه عظیم و قدرتمند حرکت‌های ضد اسلامی به نام اسلام بذر تفرقه و اختلاف و برادرکشی را در میان کشورهای اسلامی و مسلمانان می‌افکند و جنایت‌های وحشیانه را در عراق، سوریه، افغانستان و ... دامن می‌زند.

* در چنین شرایطی اقدام به شناسایی برای شناخت جهان اسلام ضروری است. دنیا از یک شرایط دوقطبی به یک شکل‌گیری جهانی جدید در حال تغییر است و تمام کنشگران منتهای تلاش و ابتکار خودشان را بر این معطوف می‌کنند که جهان آینده را براساس منافع خودشان تنظیم کنند.

* اگر ندای منادیان وحدت از سرتاسر جهان اسلام به خصوص ندای امام (ره) را به صورت جدی به عنوان برنامه تلقی می‌کردیم، امروزه گرفتار فاجعه‌ای مثل غزه و داعش و ترور و خشونت و سکوت در برابر تجاوزگران به حریم اسلام و مسلمانان نبودیم.

* وحدت نهایی زمانی محقق می‌شود که وحدت و همدلی در بین همه گروه‌ها و دیدگاه‌ها صورت گیرد و به هدف نهایی که وحدت جهان اسلام است، منجر شود. ان‌شاء‌الله این یک شروع برای تمام جوامع مسلمانان حول قرآن کریم و رسول اکرم (ص) باشد که گرد هم بیایند و توان عظیم خود را باور کنند.

آیت‌الله محسن اراکی، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی

* در منابع دینی ما مسأله وحدت جامعه دینی، توحیدی و اسلامی به عنوان یک اصل بنیادین تلقی شده که با اصل اسلامیت گره خورده است چرا که اسلامیت جامعه به وحدت جامعه پیوسته است. در آیات فراوانی نیز بر این اصل تأکید شده و خاصیت اساسی اسلام، وحدت‌آفرینی است و این ویژگی ممتاز آن است.

* شکل‌گیری جامعه اسلامی ابتدا از یک وحدت اعتباری و قراردادی آغاز می‌شود که این وحدت همان وحدتی است که با شهادتین آغاز می‌شود.

* شهادتین و گواهی تنها یک گواهی قلبی نیست، شهادتین یک التزام به اطاعت از حضرت رسول (ص) و رهبری رسول و همان چیزی است که وحدت جامعه اسلامی را به وجود می‌آورد که این وحدت اعتباری با اطاعت عینی و عملی رسول (ص) تبدیل به یک وحدت حقیقی می‌شود؛ یعنی جامعه‌ای شکل می گیرد که قرآن از آن به جامعه برادری یاد می‌کند.

* جامعه اسلامی قوامش به آن است که رهبری‌اش به رسول اکرم (ص) منتسب است. شرط ایمان، تسلیم به حکم رسول (ص) آن هم در مسائل جزئی و کلی است.

* بنابراین وحدتی که امام امت و رهبر معظم انقلاب مطرح کرده‌اند و در قانون اساسی آمده است، از بنیادهای اساسی است و اصل هویت جامعه اسلامی به آن بستگی دارد.

سیدیحیی صفوی، رئیس موسسه آینده‌پژوهی جهان اسلام

* بیش از 20 سال است که علاوه بر پاسداری از میهن مشغول تدریس جغرافیای جهان اسلام و ژئوپولتیک سیاسی هستم. موسسه آینده‌پژوهی جهان اسلام که ریاست آن برعهده من است هفت سال است که با همکاری استادان علوم سیاسی و روابط بین‌الملل راه‌اندازی شده و این مجموعه هشت جلدی محصول کار پژوهشگران این موسسه طی چهار سال گذشته است.

* جهان اسلام چه به معنای 6/1 میلیارد جمعیت آن و چه به معنای 57 کشور عضو سازمان کنفرانس اسلامی هم‌اکنون در حال گذر از یک گردنه تاریخی و گذار سرنوشت‌ساز ژئوپولتیک قرار دارند.

* با نگاه به فجایع 13 سال گذشته در کشورهای جهان اسلام ــ مانند عراق،‌ مصر، لیبی، بحرین و فاجعه کنونی غزه_ متوجه سهم نظام سرمایه‌داری غرب، صهیونیسم جهانی، قدرت‌های سازنده سلاح‌های تکنولوژی نظامی و امپریالیسم خبری در این فاجعه‌ها می‌شویم. اكنون با توجه به اين كه همواره کشورهای اسلامی هدف تهاجم سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشورهای غربی قرار گرفته‌اند، این سوال مطرح می‌شود که چرا این حوادث در قاره‌های دیگر رخ نمی‌دهد و آیا بازتاب این ظلم بزرگ روزی متوجه ظالمان جهان نخواهد شد؟

* جهان اسلام امروز در یک نقطه عطف قرار گرفته و آینده کشورهای اسلامی در نتیجه روابط بین‌الملل کشورهای اسلامی با یکدیگر رقم می‌خورد چرا که کشورهای اسلامی ظلم آشکار و عدم توازن شمال و جنوب، امنیت و ناامنی و دموکراسی و دیکتاتوری را تحمل نخواهد کرد.

* از 60 و اندی سال پیش غده سرطانی صهیونیسم را در جهان ایجاد کردند و فکر بلعیدن منابع خام کشورهای اسلامی شکل گرفت. غربی‌ها راه کسب ثروت را در بلعیدن ثروت کشورهای اسلامی می‌دانستند و به همین دلیل همواره این کشورها از آفریقا تا آسیا در معرض تهاجم بوده‌اند.

* کشورهای اسلامی بايد با هماهنگی و همگرایی و تشکیل اتحادیه‌های منطقه‌ای و جهانی براساس منافع مشترک و ظرفیت‌های موجود برای پیشرفت و توسعه و امنیت پایدار حرکت کنند.

* موقعیت مناسب جغرافیایی یکی از این دلایل است و کشورهای جهان اسلام از سواحل اقیانوس اطلس تا اقیانوس آرام، 22 درصد کشورهای جهان را تشکیل می‌دهند.

* فرهنگ و ایدئولوژی مشترک میان کشورهای جهان اسلام یکی دیگر از عوامل توانمندسازی آنهاست چرا که 90 درصد اعتقادات مسلمانان برپایه توحید، نبوت و معاد مشترک است و دارای اعمال عبادی مشترک مانند حج هستند.

* داشتن قدرت بی‌همانند ژئواکونومیک یکی دیگر از دلایل توانمندي جهان اسلام است و 75 درصد از ذخایر قطعی نفت و 57 درصد از ذخایر قطعی گاز در این کشورها وجود دارند.

* این عوامل می‌تواند موجب تشکیل یک قطب قدرت جدید در قرن بیست و یکم به نام جهان اسلام باشد و کشورهای جهان اسلام باید با عزمي برای همگرایی به سوی پیشرفت و امنیت پایدار بر کشورهایشان حرکت کنند هرچند که در این راه با کارشکنی غربی‌ها مواجه خواهند شد.