طهورا شهبازی: صندوق بين المللي پول در سال ۲۰۰۹ گزارش داد که ايران از نظر مهاجرت نخبگان، با سالانه 150 تا 180 هزار مهاجرت، در ميان ۹۱ كشور در حال توسعه يا توسعه نيافته جهان، مقام نخست را دارد. همچنين طبق آمار ارايه شده توسط مجلس شوراي اسلامي در سال ۱۳۸۹ نيز، ۶۰ هزار نفر از ايرانياني كه در اين سال مهاجرت كرده اند در زمره مهاجران نخبه دسته بندي مي شوند و بخش عظيمي از آنها را متخصصان ايراني تشكيل مي دهند.
نکته اینجاست که اگر در جمع نخبگان و حتی رتبه های برتر کنکور و المپیادی ها بگردید، حتما درصد بالایی از آنها را می یابید که برنامه مهاجرت و تحصیل در دانشگاه های آمریکایی و اروپایی را در سر می پرورانند.
اما دکتر سعید سهراب‌پور، قائم مقام بنیاد ملی نخبگان در گفتگو با خبرآنلاین، نه تنها اقدام نخبگان در خصوص ترک ایران را نکوهش نمی کند بلکه ادامه تحصیل در دانشگاههای برتر جهان را حق این افراد می داند: «دانشگاه های ایران توان رقابت با امکانات این کشورها را ندارند.»
گفتگوی خبرآنلاین با قائم مقام بنیاد ملی نخبگان را می خوانید؛
بر اساس آخرین آمارها 712 نفراز دارندگان مدال‌های المپیادهای علمی و 350 نفر از برترین‌های آزمون سراسری از کشور خارج شدند. به نظر شما چگونه می توان برنامه ریزی کردتا مانع از خارج شدن این افراد از ایران شویم؟
به همین سادگی نیست. تعدادی از نخبگان تنها برای ادامه تحصیل از کشور خارج می شوند که به معنی مهاجرت نیست و بعد از ادامه تحصیل به ایران بر می گردند. باید توجه کنیم که این افراد نخبه هستند و می خواهند در بهترین دانشگاه های دنیا تحصیل کنند. در صورتی که بالاترین رتبه در بین دانشگاه های ما مربوط به دانشگاه صنعتی شریف است که در رنکینگ جهانی رتبه 250 را دارد.
بر این اساس چرا عده ای به این افراد خرده می گیرند که حتما باید در ایران تحصیل کنند و حرفی از تحصیل در دانشگاه های برتر دنیا نزنند؟
اصلا رفتن این افراد به دانشگاه های کشورهای خارجی اشکال ندارد. ما موارد زیادی داشته ایم که به دانشگاه های برتر دنیا رفته اند. خود من هم جزو این افراد هستم. اما اشکال کار در اینجاست که برخی از این افراد حاضر به برگشت نیستند. جاذبه های آنجا بعد از تحصیلات زیاد است و ما توان رقابت با این جاذبه ها را نداریم. عده ای هم که راضی به برگشت می شوند به دلیل اهمیتی است که پدر، مادر ، خانواده و کشور برای آنها دارد.
بنیاد ملی نخبگان چه برنامه هایی برای نخبگان در نظر گرفته است؟
بنیاد تا زمانی که این افراد دانش آموز و دانشجو هستند انواع و اقسام حمایت ها را از این افراد می کنیم؛ 3 سال است که یک برنامه ای بین المللی تحت عنوان ارتباط با نخبگان خارج از کشور درست کردیم. در این برنامه از آنها هر ساله برای شرکت در کنفرانس های علمی دعوت می کنیم؛ برای سخنرانی یا کارگاه برگزار کردن. خیلی از این افراد سال هاست از ایران دور هستند و به محض ورود به ایران با پیشرفت های ایران آشنا می شوند، چه بسا جذب ایران می شوند. خیلی ها به عنوان استاد راهنما و استاد مشاور برای پایان نامه های داخلی فعالیت می کنند.
تسهیلاتی که برای نخبگان در نظر گرفته شده تا کمتر جذب جاذبه های کشورهای خارجی شوند، از چه نوعی است؟
دانشجویان حقوق ماهیانه می گیرند. مقدار این حقوق در پایه های مختلف متفاوت است که دانشجویان دکترا 750 هزار تومان دریافت می کنند. اگر خواستار شرکت در کنفرانسی باشند هزینه هایشان را پرداخت می کنیم. وام مسکن به مبلغ صد میلیون تومان به آنها تعلق می گیرد. بیمه تکمیلی می شوند. به هر حال ما توان رقابت با این کشورها را نداریم و امکاناتمان هم در حد امکانات آنها نیست. فقط از این نخبگان می خواهیم که کشور خودشان را فراموش نکنند.
۴۷۴۷
نظر شما