هفته گذشته برندگان چهارمین رقابت عکاس نجومی سال معرفی شدند. برای شرکت در این رقابت که از سوی رصدخانه سلطنتی گرینویچ انگلستان برگزار میشود، نزدیک به 850 عکس از سراسر جهان ارسال شد.
کهکشان گرداب: این عکس از کهکشان گرداب مدال افتخار رقابت «عکاس نجومی سال» را برای عکاس استرالیایی، مارتین پیو به ارمغان آورد. در این عکس بازوهای مارپیچی کهکشان گرداب در حال دریدن کهکشان کوچکتر همدم آن دیده میشود.
این کهکشانها که در فاصله 20 میلیون سال نوری از زمین قرار دارند، آنقدر دور و محو هستند که چشم انسان قادر به ثبت شکل آنها نیست. اما نورپردازی طولانی امکان مشاهده و تحسین طبیعت رنگارنگ این کهکشانها را برای ما فراهم ساخته است. رنگ آبی نشان دهنده ستارگان جوان است، و گازهای هیدروژن در بازوهای کهکشان به رنگ صورتی و قرمز دیده میشوند.
شفقی بر فراز نروژ: شفق قطبی باعث روشن شدن آسمان زمستانی ناحیه نوردلند فیلک نروژ شده است. شفق قطبی یا نور شمالگان زمانی ایجاد میشود که ذرات باردار خورشیدی با میدان مغناطیسی زمین برخورد میکنند. برخورد این ذرات با مولکولهای موجود در جو زمین باعث انتقال انرژی به آنها و درخشیدن مولکولهای جو میشود.
رنگ شفق قطبی به این بستگی دارد که کدامیک از گازهای موجود در جو توسط ذرات خورشیدی برانگیخته میشوند. برانگیختگی اتمهای اکسیژن نور زرد-سبز به وجود میآورد، و نیتروزن معمولا شفقهایی به رنگ آبی ایجاد میکند. این عکس مقام دوم را برای آریلد هیتمان در بخش «زمین و فضا» به ارمغان آورد.
مزارع ستاره: تونک تزل، این عکس چشمنواز را در یک عصر ماه مرداد در پارک ملی اولداگ ترکیه ثبت کرده است. وی قصد داشت تا پس از تماشای ماه و سیارات شامگاهی، به تماشای شهاب باران برساوشی بنشیند. اما نتیجه کار، این عکس از ستارگان بیشمار راه شیری بود که بر فراز درهای از نور مصنوعی بشر در اهتزاز بودند.
مارک کوکولا، یکی از داوران مسابقه درباره این عکس میگوید: «ما در یکی از بازوان کهکشان راه شیری زندگی میکنیم. بنابراین زمانیکه به درون ضخامت کهکشان خود خیره میشویم، نواری از میدانهای ستارهای متراکم را میبینیم که در آسمان حلقه زدهاند. ناحیه مرکزی کهکشان در بر دارنده یک برآمدگی عظیم از ستارگان پیر است، لذا وقتی که در این جهت نگاه میکنیم راه شیری باد کرده و ضخیمتر دیده میشود.»
جاروی جادوگر: این عکس از بقایای یک ابرنواختر به نام جاروی جادوگر در بخش «اعماق فضا» شایسته تقدیر شناخته شد. این عکس که توسط رابرت فرانک گرفته شده است، بقایای پراکنده یکی از ستارگان راه شیری را نشان میدهد که صدها هزار سال قبل منفجر شده است. این رشتههای کیهانی بخشی از سحابی نقاب (Veil) هستند؛ یکی از بزرگترین بقایای ابرنواختری که در آسمان وجود دارد. این سحابی در فاصله 1400 سال نوری و در صورت فلکی ماکیان قرار دارد.
انعکاس راه شیری: برای فراهم شدن شرایط مناسب خلق این تصویر از کهکشان راه شیری بر فراز Piton de l'Eau، دریاچه دهانهای آتشفشانی در جزیره رییونیون واقع در اقیانوس هند، لوک پرات مجبور شد دو سال صبر کند. وی به آسمانی صاف و بیابر، شرایط جوی پایدار، و عدم وزش باد برای حفظ حالت آینهای سطح دریاچه نیاز داشت.
در سمت راست، Piton des Neiges بلندترین قله و آتشفشان رییونیون که به واسطه حضور خورشید در پشت آن سایه روشن شده است، نور مرکز کهکشان را در سمت چپ آسمان متعادل میکند. این عکس در بخش «زمین و فضا» شایسته تقدیر شناخته شد.
گذر ناهید: یکی از بزرگترین رخدادهای نجومی سال 2012 / 1391 در خردادماه اتفاق افتاد، زمانیکه سیاره ناهید از مقابل قرص خورشید عبور کرد. این رخداد الهامبخش عکاسان نجومی زیادی در سراسر دنیا شد، چرا که گذر بعدی ناهید 105 سال دیگر رخ خواهد داد.
این عکس که توسط پل هائس گرفته شده است و در بخش «منظومه شمسی ما» شایسته تقدیر شناخته شد، ناهید را همچون لکه تاریکی در مقابل صورت لکدار خورشید نشان میدهد. عکس هائس علاوه بر ناهید، رشتههای (فیلامان) خورشیدی، لکههای خورشید و برجستگیهای خورشید را به تصویر کشیده است.
سحابی اسپاگتی: بین صورتهای فلکی ارابهران و گاو، جرم آسمانی Simeis 147 قرار دارد؛ بقایای یک ابرنواختر عظیم که نام مستعار سحابی اسپاگتی را یدک میکشد. چهل هزار سال پیش، یک ستاره سنگین به صورت یک ابرنواختر منفجر شد. این انفجار بقایایی را بر جای گذاشت که در حین انبساط خود، به طور پیوسته با غبار و گاز آسمانی برخورد میکند و این رشتهها اسپاگتیمانند را به وجود میآورد. این عکس در بخش «اعماق فضا» رتبه دوم را به خود اختصاص داد.
کوکولا این عکس را یک «رنگ حقیقی» مینامند که در آن «عکاس تلاش کرده است تا به طول موج نورهای ساطع شده وفادار بماند.» گاز هیدروژن باعث ایجاد نور قرمز میشود که پس از عکاسی با نوردهی طولانی توسط تلسکوپ، به صورت دیجیتالی پردازش و تقویت میشود.
به سوی آسمان: این تصویر از مقارنه ناهید و مشتری جایزه بخش «مردم و فضا» را به خود اختصاص داد. اگرچه این دو سیاره در واقعیت میلیونها کیلومتر از یکدیگر فاصله دارند، اما ترکیب فوتوژنیکی را بر فراز سواحل شمالغربی فرانسه به وجود آوردهاند. ناهید به دلیل نزدیکیاش به زمین و خورشید پر نورتر دیده میشود. همچنین مشتری اگرچه از ناهید به مراتب بزرگتر است، اما در این عکس کوچکتر از ناهید به نظر میرسد، چرا که در زمان عکاسی در فاصلهای حدود 10 برابر دورتر از زمین قرار داشت.
کوکولا اشاره میکند: «هر دو سیاره به دلیل آنکه از ابر پوشیده شدهاند که نور خورشید را منعکس میکند، بسیار درخشان دیده میشوند. البته ابرهای آنها دقیقا مانند ابرهای زمینی نیستند، اما به آنها شباهت دارند.» عکاس فرانسوی، لوران لاودر در گوشه پایین تصویر دیده میشود.
آسمان صحرا: توماس سالیوان 13 ساله با این عکس از آسمان و زمین باستانی کالیفرنیا، لوح تقدیر بخش عکاس نجومی جوان را به خود اختصاص داد. وی که از سوی پدرش همراهی میشد، نمای این درخت کاج پیچدار 4 هزار ساله را که همسو با قلب متورم کهشکان راه شیری کج شده است به زیبایی به تصویر کشید.
کوکولا به این نکته اشاره میکند که گاهی اوقات عکاسان نجومی در انتهای نوردهی طولانی، نوری به صحنه میتابانند تا بدون اثر گذاشتن بر نحوه نمایش آسمان، پیشزمینه را نیز به عکس اضافه کند. در مورد این عکس، نور فلاش دوربین پدر توماس که به طور اتفاقی در همان نزدیکی آماده گرفتن عکس میشد، تاثیر نهایی را به عکس اضافه کرد.
هفت خواهران: ستارگان درخشان خوشه پروین که با نام هفت خواهران نیز شناخته میشوند، این عکس نمای نزدیک را روشن کردهاند. این عکس که توسط جیکوب ون کروس 15 ساله گرفته شده است، برنده بخش «عکاس نجومی جوان» شد. علاوه بر ستارگان معروف هفت خواهر، سایر ستارگان داغ و جوان تشکیل دهنده خوشه پروین، به همراه دستههای چرخان یک ابر گازی شفاف که خوشه پروین در حال عبور از آن است نیز در عکس مشاهده میشود.
منبع: نشنال جئوگرافیک – ترجمه: محمود حاجزمان
53275
نظر شما