تیتر سه وبلاگ‌ها

  • آیا پس ندادن، هنجار اجتماعی است؟

    آیا پس ندادن، هنجار اجتماعی است؟

    چرا وقتی فردی در فضاهای عمومی چیزِ ارزشمندی مانند پول یا طلا می‌یابد و آن را به صاحبش بازمی‌گرداند علاوه بر شبکه‌های اجتماعی، حتی ممکن است اخبار سراسری تلویزیون هم خبرش را اعلام کند؟

  • «طلاق با موهای سفید» آرام‌آرام از راه می‌رسد

    «طلاق با موهای سفید» آرام‌آرام از راه می‌رسد

    بی‌تردید برای شما هم پیش‌آمده که در شبکه‌های اجتماعی عکسی از دو سالمند (اغلب از اجتماع روستایی) ببینید که متبسّم و خوشحال به همدیگر محبت می‌ورزند. معمولاً در توضیح این‌چنین عکس‌هایی، از عشق و وفاداری در سنین بالا تجلیل، و در ادامه چند سطر ایموجیِ دست‌زدن و قلب قرمز در زیر عکس ردیف می‌شود.

  • اصلاً بعید نیست ...

    اصلاً بعید نیست ...

    «نوابغ دنیای مدرن»، مستندی از شبکه جهانی بی‌بی‌سی است که در سال 2016 در انگلیس تولید شد. بتانی هیوز، مجری برنامه، دانش‌آموخته تاریخ باستان و مدرن از دانشگاه آکسفورد است. مستند به زندگی و افکار مارکس، نیچه و فروید اختصاص دارد و نسخه دوبله شدۀ آن در سایت آپارات نیز قابلِ دسترس است.

  • آیا سیاست «قطع و وصل» آب شهری کارساز خواهد بود؟

    آیا سیاست «قطع و وصل» آب شهری کارساز خواهد بود؟

    من شک دارم که قطع کردن آب منازل بتواند بحران کم آبی را تعدیل کند. شناختی که از رفتارهای اجتماعی هموطنانم دارم مرا به این گمان جامعه شناختی سوق می دهد که خط ‌مشی«بود و نبود» معمولا باعث شکل گیری عقده هایی در افراد جامعه می شود.

  • ما گفتیم شما گوش نکردید ؛ برای پروژه شبیه‌سازی جهنم در زیباشهر فومن

    ما گفتیم شما گوش نکردید ؛ برای پروژه شبیه‌سازی جهنم در زیباشهر فومن

    اگر من کارشناس ارزیابی تأثیرات اجتماعی «پروژه شبیه‌سازی جهنم در شهر فومن» بودم حتی در این مرحله یعنی ارزیابی پس از بهره برداری، بی تردید گزینه «توقف پروژه» را انتخاب می کردم.

  • این متن را خودم نوشته‌ام

    این متن را خودم نوشته‌ام

    مهارت هایمان را یکی پس از دیگری به هوش مصنوعی بسپاریم، قبول. در نهایت قرار است ما چه کاری انجام دهیم؟

  • تخلیه انرژی از زندگی

    تخلیه انرژی از زندگی

    آیا قرار است فرد شاغل بی‌توجه به فرزندانش به رختخواب برود؟ اصلا ممکن است؟ اطمینان دارم که اگر این فرد شاغل، فرزند یا فرزندانی داشته باشد محال است که آنان قبل از ساعت ده شب و واقع‌بینانه‌اش، قبل از ساعت یکِ نیمه‌شب بخوابند.  

  • از زرنگی خودم خجالت کشیدم!

    از زرنگی خودم خجالت کشیدم!

    در صحنه‌ای از فیلم مارمولک(ساختۀ کمال تبریزی)، رضا مثقالیِ زندانی، معروف به «رضا مارمولک»، که با لباس یک روحانی از بیمارستان فرار کرده، منتظر تاکسی ایستاده است. بسیاری از تاکسی‌ها از مقابل او رد می‌شوند ولی سوارش نمی‌کنند. در نهایت جوانی او را سوار می‌کند و با دریغ و افسوس شکایت می‌کند که «این روزها مردم دیگر احترام(به روحانی) حالی‌شان نیست».

  • جنبۀ اجتماعی خودکشی های نوظهور

    جنبۀ اجتماعی خودکشی های نوظهور

    چند روز قبل در اینستاگرام خبری ناگوار منتشر شد. کتابفروش جوان باغ کتاب تهران، پس از اطلاع‌رسانی در شبکه اجتماعی شخصی‌اش، به زندگی خود پایان داد.

  • دیدن خانه، مقصود سفر اینهاست

    دیدن خانه، مقصود سفر اینهاست

    در روزهای آخر سال، از سر کنجکاوی از دوستانم می‌پرسم عید کجا می‌روید؟ هر کس جایی را نام می‌برد. بعضی‌ها هم می‌گویند که جایی نمی‌روند و در خانه می‌مانند.

  • در ایران مصرف فرهنگی نرمال نیست

    در ایران مصرف فرهنگی نرمال نیست

    در مناظره‌ای که در «شبکه آزاد» با دکتر احسان شاه‌قاسمی پیرامون موسیقی و مصرف فرهنگی در ایران داشتم (ویدئوی این نشست طی روزهای گذشته در صفحات مجازی این شبکه منتشر شده است) گفتم که مصرف فرهنگی در ایران نرمال نیست، به این معنا که پژوهشگران اجتماعی صرفاً بر اساس متغیرهای معمول در سایر جوامع نمی‌توانند به تحلیل جامعه‌شناختی آن بپردازند.

  • آدامس و میراث جاودانه نخبگان

    آدامس و میراث جاودانه نخبگان

    دنیای عجیبی داریم. تعریف «میراث» بسیار متنوع و متفاوت شده است. گویی دیگر آنچه نخبگان از خود به یادگار می‌گذارند تنها شامل ‌اندیشه‌ها، آموخته‌ها، اختراعات، دانش، افکار و تجارب ارزنده‌شان نیست.

  • در حسرت تماشای لحظه‌های ناب

    در حسرت تماشای لحظه‌های ناب

    مردمانی که از دور و نزدیک کنار جمع شده اند تا جشن تحویل سال را در شهر پاریس تماشا کنند. دقایقی دیگر سال جدید میلادی آغاز خواهد شد و این در واقع دقایق پایانی سال است که البته چقدر ارزشمند است این دقایق.

  •  پیتزا پپرونی، لذت و مقاومت

     پیتزا پپرونی، لذت و مقاومت

    در صفحات مختلف اینستاگرام، وقتی پستی در خصوص مکان های مشخصی از شهرها منتشر می شود که به سال های دوردست؛ یعنی دهه شصت تعلق دارد، با انبوه نظرات افرادی مواجه می شویم که گاه با حسرت، گاه با اشتیاق، و گاه با اندوه تجربه خود از حضور در آن مکان ها را شرح می دهند.

  • نوستالژی‌مان شده هوای پاک

    نوستالژی‌مان شده هوای پاک

    دستگاه تصفیه آب خریدیم چون دیگر از نوشیدن آب سالم ناامید شدیم و گفتیم حداقل خودمان به فکر سلامتی‌مان باشیم. حالا خیلی‌ها را می‌شناسم که تاریخ تعویض فیلتر تصفیه آب خانگی‌شان گذشته ولی از تعویض آن صرف‌نظر می‌کنند. پولش را دارند، دلیلش را ندارند: «وضعیت این است دیگر. چه کنیم؟» 

  • خودخواهی در رنج‌پنداری

    خودخواهی در رنج‌پنداری

    این روزها جسته‌گریخته افرادی از سنین گوناگون می‌بینم که حیوان خانگی‌شان را به دلیلی ازدست‌داده‌اند، حالشان خوب نیست و گریه می‌کنند. آنان تلاش می‌کنند تا با رنج حاصل از این فقدان کنار بیایند. این روزها والدینی را می‌بینم که فرزندان خود را به غرب فرستاده‌اند و از دوری آنها رنج می‌کشند.

  • «لحظه» خطیر تصمیم نهایی به مهاجرت

    «لحظه» خطیر تصمیم نهایی به مهاجرت

    در سال‌های گذشته و به‌ویژه در این روزهای پاییزی، گفتگوهای بسیاری درباره ترکِ وطن در جریان بوده و همچنان در جریان است.

  • نسلی که می‌خواهد خودش قهرمان زندگی خودش باشد

    نسلی که می‌خواهد خودش قهرمان زندگی خودش باشد

    صحبت از نسلی‌ است که این روزها خیلی‌ها درباره‌شان صحبت می‌کنند. وقتی مطالباتشان را فریاد می‌زنند، با دهانی باز به آنها نگاه می‌کنیم. می‌گویند ما می‌خواهیم زندگی کنیم، آن‌طور که می‌خواهیم. ما آنها را می‌شناسیم و نمی‌شناسیم. جوان، شاداب، پرانرژی، پر از رنگ و زندگی، بزرگ‌شده در زمانه بی‌مرز اینترنت و گوشی‌های هوشمند، پای خواسته‌هایشان ایستاده‌اند.

  • آیا در ایران چاره ای جز سیاسی شدن نیست؟

    آیا در ایران چاره ای جز سیاسی شدن نیست؟

    تقریباً دو سال به دلیل پاندمی کرونا، کلاس‌ها به شکل مجازی تشکیل می‌شد. روشن است که این کلاس‌ها، به ویژه در مقطع کارشناسی، هیچ وقت ویژگی‌های یک کلاس متعارف و معمول را نداشت. در مقطع کارشناسی، تقریباً هیچ وقت چهره دانشجویی را ندیدم و به جز این، هیچ وقت بحثی جمعی درباره مباحثی که مطرح می‌کردم شکل نگرفت.

  • چرا «سرخوردگی» در میان ایرانیان افزایش یافته است؟

    گفت وگو با فردین علیخواه، عضو هیئت علمی دانشگاه گیلان به بهانه گزارش مجمع جهانی اقتصاد

    چرا «سرخوردگی» در میان ایرانیان افزایش یافته است؟

    در گزارش اخیر مجمع جهانی اقتصاد، پنج ریسک شامل بحران اشتغال و معیشت، سرخوردگی جوانان، رکود اقتصادی طولانی‌مدت، بحران منابع طبیعی، از دست دادن تنوع زیستی و فروپاشی اکوسیستم برای اقتصاد ایران شناسایی شده است، بر اساس این گزارش در یک دهه آینده با این چالش‌ها روبرو خواهد بود. نکته حائز اهمیت در این چالش ها، حضور پر رنگ مباحث اجتماعی است که این موضوع از اهمیت بسزایی برخوردار است، با توجه به این اهمیت به سراغ فردین علیخواه عضو هیئت علمی گروه جامعه شناسی دانشگاه گیلان رفتیم و وی در گفتگو با فرارو در مورد مباحت اجتماعی این ریسک‌ها صحبت کرده است.

  • می‌خواهم دختر چادریِ مدرن باشم

    می‌خواهم دختر چادریِ مدرن باشم

    آنچه می خوانید خلاصه پژوهشی(1) است که به طور مشترک با دانشجوی مقطع دکتری‌ام، خانم حمیده محمدزاده، انجام داده ایم.

  • بحران بی‌هدفی مشترک

    بحران بی‌هدفی مشترک

    از آشنایان، که زوجی تحصیل کرده‌اند، دو دختر هشت و یازده ساله دارند. گاهی آنها را به خانه مادر بزرگشان می برند و کودکان با فشار و اصرار شب را در کنار مادر بزرگ مهربان می گذرانند و به خانه برنمی گردند.

  • گل رُز در مترو، گشت ارشاد در بیرون؟

    گل رُز در مترو، گشت ارشاد در بیرون؟

    در رسانه‌ها خواندم که در برخی از ایستگاه‌های متروی شهر تهران با هدف «ترویج فرهنگ عفاف و حجاب و سبک زندگی اسلامی» کیوسک‌هایی به نام « ایستگاه عاشقی» ایجاد شده است.

  • رویارویی با دو دختر نوجوان در اتوبوس

    رویارویی با دو دختر نوجوان در اتوبوس

    با اتوبوس به سمت یکی از شهرهای شمالی کشور می‌رفتم و مشغول مطالعۀ کتابی بودم.

  • سیاست دگرناپذیری و دگرزدایی؛ دوران حذف و حصر دیگری

    سیاست دگرناپذیری و دگرزدایی؛ دوران حذف و حصر دیگری

    تنوع اجتماعی به درجات مختلف، کم و بیش در همه جوامع وجود دارد. برخی از جوامع دارای تنوع بسیار و برخی دیگر، تنوع کمتری دارند؛ منظور آنکه، در جامعه‌ای تنوع قومی، در جامعه‌ای دیگر تنوع دینی و در جامعه‌ای دیگر تنوع سبک‌های زندگی بیشتر است.

  • روزمره‌نویسی اینستاگرامی، ادامه پله‌نشینی زنان در محلات قدیمی

    گفت‌وگو با فردین علیخواه

    روزمره‌نویسی اینستاگرامی، ادامه پله‌نشینی زنان در محلات قدیمی

    گفت وگوی سایت تحلیلی دانشگاه علامه طباطبایی با دکتر فردین علیخواه، عضو هیئت علمی جامعه شناسی دانشگاه گیلان به بهانه انتشار کتاب «جامعه شناسی سلبریتی»

  • سلبریتیِ اصلاح‌گر، سلبریتی سوداگر

    سلبریتیِ اصلاح‌گر، سلبریتی سوداگر

    با اطمینان می‌توان گفت که رویکرد کلی مطالعات مختلف علوم اجتماعی به پدیده «سلبریتی» منفی است.

  • احترام به خواست بزرگترها

    احترام به خواست بزرگترها

    در تحقیقات مختلفی که درباره مسائل اجتماعی انجام داده‌ام به‌تکرار با جمله‌ای از طرف مطالعه‌شوندگان مواجه شده‌ام که همواره مرا به فکر واداشته است.

  • تلویزیون و نمک پاشیدن به زخم مردم

    تلویزیون و نمک پاشیدن به زخم مردم

    در مغازه‌ای، به شکلی تصادفی و ناخواسته در معرض برنامه‌های تلویزیونی صدا و سیما قرار گرفتم.

  • یافته‌هایی برای درک بهتر ناآرامی‌های اخیر

    یافته‌هایی برای درک بهتر ناآرامی‌های اخیر

    سال 1387 از رساله دکترایم در رشته جامعه‌شناسی سیاسی که موضوع آن « پتانسیل اعتراض سیاسی در ایران» بود دفاع کردم.