فساد اخلاقی

فرهنگ ارشاد نقد کرد

اخلاق در عصر مصرف و بی‌ثباتی / در جستجوی مسئولیت در «مدرنیته سیال» / اخلاقیات، همان فلسفه نخستین بشر است

اخبار اندیشهفرهنگ ارشاد گفت:‌مبانی فکری دیدگاه باومن بر رویکرد دورکیم و همچون او در دنباله‌روی از کانت و لویناس استوار است و بر این پایه، اخلاقیات را در ارتباط با الزام‌های جامعوی (یا جامعه-زیستی) و در جهت تقویت همبستگی اجتماعی مورد توجه قرار می‌دهد. در همین رهگذر است که به لویناس روی آورده و بر گفته معروف او که «اخلاقیات، همان فلسفه نخستین بشر است» و بر مسئولیت‌پذیری اجتماعی به‌منزله ویژگی مقدم مؤکد در زندگی اجتماعی انگشت تأکید می‌گذارد.

میهن‌دوستی یا ناسیونالیسم؟ نقد اخلاقی، فلسفی و مصلحت‌اندیشانه

اشتراک دیدگاه داعشی ها و ناسیونالیست ها در دیدگاه مصطفی ملکیان / تفاوتِ میهن‌دوستی و ناسیونالیسم در آرای ملکیان / چرا نه ناسیونالیسم؟

اخبار اندیشهفرق وطن‌دوستی با ناسیونالیسم در این است. وطن‌دوستی یک احساس و عاطفه است، طبیعی هم هست، در همه ما هم هست و آثار و خواص مثبت و منفی خودش را هم دارد، اما اگر از این شما بخواهید حتی یک فقره درباره وطن خودتان ادعا بکنید، آن دیگر وطن‌پرستی، ملیت‌پرستی یا هر تعبیر دیگری که می‌خواهید بکنید است. اگر ناسیونالیسم گذر از یک احساس و عاطفه کاملا طبیعی به یک یا چند فقره باور درباره میهن یا وطن باشد، شما را به یک ناسیونالیست تبدیل می‌کند. که از نطر فلسفی، اخلاقی و مصلحت‌اندیشانه دارای عیب است. 

هشدار ملکیان درباره نابودی کرامت آدمی با غفلت از سه کلمه کلیدی اخلاقی/ فراتر از استدلال؛ چرا پوچ گراها و شکاکان هم اخلاقی عمل می کنند؟

اخبار اندیشهممکن است ذهن استدلال‌گر انسان بگوید که به لحاظ اخلاقی فرقی میان ظلم به دیگران و عدم ظلم به دیگران نیست، اما تا به کسی ظلم می‌کند ناآرام شود. این یعنی حتی کسانی که نیهیلیست یا شکاک اخلاقی‌اند برای وفاداری نسبت به شخصیت و منش خودشان هم که شده باید اخلاق را رعایت کنند. به عبارت دیگر، برای عمل به اصول اخلاقی لازم نیست که استدلال به سود اصول اخلاقی کنیم و کافی است به ناآرامی و آرامش خودمان توجه کنیم. 

سنجش یک پاسخ نو به مساله شر با گزارشی از کتابِ «خطا بر قلم صنع؟»

آیا شر خلاف اراده الهی است؟ / پاسخی نو از دل فلسفه اخلاق

اخبار اندیشه نویسنده کتاب «خطا بر قلم صنع؟» در بخشی از بحث خود با تمرکز بر فلسفه ایمانوئل کانت، خیر را در اراده‌ای می‌داند که برای انجام تکلیف عمل می‌کند نه برای دستیابی به نتایج... براساس گفته نویسنده این کتاب، در چارچوب امر الهی، شرور نه‌تنها وجود خدا را نفی نمی‌کنند، بلکه پیش‌فرض مساله شر هستند. اگر خدا منبع اخلاق باشد، شرور نمی‌توانند دلیلی علیه او باشند، زیرا معنای شر وابسته به اراده خداست. این تحلیل، ادعای خداناباوران را که شرور را دلیلی بر نبود خدا می‌دانند، به چالش می‌کشد.

درباره کتاب «چرا به باورهایمان باور داریم»

اینشتین: «علم بدون دین لنگ است و دین بدون علم کور است» / از اسرار جهان تا اسرار مغز

اخبار اندیشهتصور پیشین که ما بتوانیم با یک نظریه یا با نگاه به یک بعد هستی، از تمام اسرار آن پرده ‌برداریم و به عینیت کامل برسیم تصور دقیقی نیست و هر چه در این مباحث بیشر تلاش شود هنوز نیز ابعاد رازآلودی از هستی باقی خواهند ماند، البته در این پژوهش‌ها امکان تلفیق بسیاری از نگرش‌ها وجود دارد: «دنیای عصب‌شناسی معاصر، لاک و برکلی را با هم ادغام می‌کند؛ با این استدلال که دو واقعیت به‌ طور همزمان وجود دارند؛ یکی دنیای عینی که در آن زندگی می‌کنیم و دیگری دنیای ذهنی ساخته شده توسط مغز. اینکه واقعیت‏های ذهنی و عینی در مغز ما چگونه و کجا با هم تلاقی می‌کنند، به عنوان یک راز باقی مانده است.»

نسخه شفا: شفافیت با تقویت آزادی رسانه ها/«طاعون فساد» از مسکو تا دهلی: چرا دولت‌های جهان در حال فروپاشی هستند؟ / چگونه ثروت یک ملت ناپدید می‌شود؟

اخبار اندیشهدرمان این طاعون از طریق توسعه شفافیت است. برای تقویت مستمر نهادها (منظور تشکیلات دولتی نیست) به اراده سیاسی نیاز داریم. این کار به پاک‌دستی، صداقت و مسئولیت‌پذیری می‌انجامد. ضمنا به جای ایجاد سازمان‌های مبارزه با فساد، اگر دولت‌ها نهادهای مختلف محلی را تقویت کنند نظارت بهتری شکل می‌گیرد و سیستمی کارآمدتر و متوازن‌تر ایجاد می شود. کشورهایی که پاک‌ترین دولت ها را دارند مثل دانمارک، فنلاند یا سوئد و پاک‌ترین دولت‌ها در زمینه فساد هستند چنین دم و دستگاه‌هایی ندارند.

انتقاد شدید روزنامه اطلاعات از فیلترینگ: با این کار دست کلاهبردارها و قاچاقچی ها و جاسوسها و آدم فروشها و منحرفان جنسی را باز گذاشتید

اینترنتباز هم به ضرورت گشایش فضای مجازی می پردازیم و یکبار دیگر خطر فیلتر شکنها و کاسبان متقلب فیلارشمت را متذکر می‌شویم.

نگاهی به «فلسفه شر» نوشته لارس اسوندسن

ما هم شر هستیم و با شرارت همکاری می کنیم / فلسفه شر فراخوانی برای مبارزه با بی‌تفاوتی و بیداری اخلاقی / شر در پیاده روهای زندگی

اخبار اندیشه«فلسفه شر» درنهایت بیش از آن‌که پاسخی نهایی به پرسش «شر چیست؟» باشد، تلاشی است برای بیدارکردن حساسیت اخلاقی خواننده و یادآوری این حقیقت که «شر همیشه دیگران نیستند؛ شر بخشی از امکان‌های ماست.»

حراج کرامت انسانی در بازار تن فروشی آنگاه که صدای گرسنگی شنیده نمی‌شود

جعفرپور، محمدهادیزنان تن‌فروش، فقط یک "مسأله" نیستند؛ اغلبشان قربانی‌اند: قربانی فقر، تبعیض، خشونت، طرد اجتماعی و بی‌عدالتی.

نظریه حسین سخنور در کتابش «خطا بر قلم صنع؟»

پرسش از خدا در جهان رنج‌بار/ وقتی "شر" یک زخم است / رویکرد فضیلت‌گرایانه و مفهوم "خدای حی"

اخبار اندیشهمزیت نگاه اخلاقی، آن است که به جای تمرکز بر اثبات وجود یا عدم وجود خدا، به مسئولیت‌ها، الزامات و معنای کنش انسانی در برابر شرور می‌پردازد.

درباره‌ «اخلاق هوش مصنوعی»

انقلاب هوش مصنوعی؛ عقب افتادگی اخلاقی انسان از ماشین‌ / هوش مصنوعی: فراتر از فناوری، نبرد اخلاق و قدرت بر سر معنای انسانیت!

اخبار اندیشهیکی از مهم‌ترین محورهای تحلیلی کتاب تبیین تمایز بین عاملیت اخلاقی و موضوعیت اخلاقی در زمینه‌ی هوش مصنوعی است. کوکلبرگ نشان می‌دهد که پرسش از امکان اخلاقی بودن ماشین‌ها مستلزم بازبینی در بسیاری از پیش‌فرض‌های انسان‌محورانه درباره‌ی عقلانیت، احساس، قصد و تصمیم است.

بازخوانی اصلاح‌طلبی حسینی در «عاشورا»

فیرحی و حرکت حسین (ع) برای اصلاح درون ساختاری / الگویی برای بازگرداندن اخلاق و عقلانیت به عرصه سیاست

اخبار اندیشهکتاب "عاشورا؛ فساد و اصلاح" اثر دکتر داود فیرحی به طور خلاصه، با رویکردی جامعه‌شناختی و عمیق، عاشورا را نه فقط یک واقعه تاریخی، بلکه نتیجه بحران مشروعیت، فساد دولت، و فاصله گرفتن حکومت از جامعه در صدر اسلام می‌داند. فیرحی قیام امام حسین (ع) را یک "اصلاح درون‌ساختاری" و تلاشی برای بازگرداندن اخلاق، عقلانیت، و سنت نبوی به عرصه سیاست می‌داند. او بر مفهوم بیعت به عنوان معادل رای و انتخاب سیاسی تاکید می‌کند و امتناع امام از بیعت را اقدامی آگاهانه برای مبارزه با فساد و انحراف معرفی می‌کند.

شرح حدیث/چهار خصلتی که با آن ایمان کامل میشود

اخبار دینحُسنِ خُلق؛ بعضی‌ها هستند از لحاظ عمل آدمهای خوبی هم هستند، [امّا] بداخلاقند؛ در خانه با زن و بچّه، با مردم بداخلاقند؛ اعمالشان خوب است امّا اخلاقشان بد است.

الهیات عاشورا و درس‌های آن برای امروز ما

ظریفیان از اشتراکات معنادار نظام صهیونی و اموی می گوید /  بنده کسی نباش، خداوند تو را آزاد آفرید /حسین (ع)، قهرمان آزادی و اخلاق برای همه

اخبار اندیشهدر چهارچوب عقلانیت مدرن، یکی از اصلی‌ترین آموزه‌های امام حسین(ع) این است که انسان، موجودی آزاد است و باید سرنوشت فردی و جمعی خود را تعیین کند. انسانی که از این حق الهی و طبیعی صرف‌نظر کند، دچار بحران هویت خواهد شد. امام حسین(ع) می‌فرماید: «بنده هیچ‌کس مباش، که خداوند تو را آزاد آفریده است». بندگی واقعی، بندگی خداست؛ در این بیان، سخن از آزادی در برابر سلطه و استبداد است. در شب عاشورا، امام با شفافیت کامل به یارانش می‌گوید که اگر با من بمانید، این انتخاب شماست. این آموزه نشان می‌دهد حتی در اوج ایمان «آزادی انسان» محترم است.

امید و حافظه: چراغ راه بازسازی روانی و فرهنگی پس از بحران

یادآوری گذشته، زمانی سودمند است که ما را به دیگری نزدیک‌تر کند، نه دورتر/ اخلاقی‌کردن حافظه و احیای توان امید / نقش روشنفکران و عبور از فرهنگ قربانی‌

اخبار اندیشهبرای تودوروف، امید نوعی وفاداری به انسان است؛ وفاداری به این باور که در دل هر بحران، امکان معنا، پیوند و اخلاق هنوز زنده است. این نگاه به‌ویژه برای جوامعی که از دل جنگ بیرون آمده‌اند، چراغی است که راهی به‌سوی بازسازی روانی، فرهنگی و سیاسی می‌گشاید...در مواجهه با فاجعه، یکی از دام‌هایی که جوامع ممکن است در آن بیفتند، تبدیل‌شدن به «فرهنگ قربانی‌محور» است. او معتقد است که چنین رویکردی می‌تواند به نوعی رقابت قربانیان، حذف متقابل، و فراموشی مسئولیت‌های فردی و جمعی منجر شود. برای او، بازسازی معنوی جامعه، تنها زمانی ممکن است که افراد نه‌تنها بر رنج خود، بلکه بر رنج دیگری نیز حساس شوند. به تعبیر او، «یادآوری گذشته، زمانی سودمند است که ما را به دیگری نزدیک‌تر کند، نه دورتر».

در کسوت ایرانی میهن دوست، مرز وظیفه کجاست؟

خرد میهن دوستانه / فراخوان سروش دباغ علیه حمله نظامی اسراییل و آمریکا به ایران / استراتژی ملی در طوفان؛ از محکومیت تهاجم تا همبستگی عقلانی

اخبار اندیشهدباغ، اعمال تجاوزکارانه رژیم صهیونیستی علیه ایران را فاقد توجیه حقوقی و اخلاقی دانست و رفتار آمریکا در جریان مذاکرات را فریبی آشکار خواند. او می گوید: «درحالی که ایران برای دور ششم مذاکرات آماده می شد، آمریکا پیمان شکنی و فریبکاری کرد و عرصه برای یورش ارتش اسراییل در روزهای اخیر، در حمله مستقیم به زیرساخت های غیر نظامی ایران تحت لوای «حمله پیش دستانه»، فاقد هرگونه توجیه حقوقی و اخلاقی است.» 

بررسی دیدگاه های اخلاق ترجیحی در برابر اخلاق لذت گرا

تفاوت فایده گرایی بنتام با فایده گرایی سینگر / تلاش برای کاستن از رنج و مرارت بر روی زمین

اخبار اندیشهاخلاق در جای‌جای زندگی روزمره ما حضور دارد. اخلاق در ورای بسیاری از انتخاب‌های ما نهفته است، چه شخصی باشند یا سیاسی یا تلفیقی از این دو. اما اخلاق فقط گه‌گاه و غالباً به شیوه‌ای مبهم و رازآلود به زندگی آگاهانه ما نفوذ می‌کند. اگر می‌خواهیم انتخاب‌های نهایی را به‌درستی انجام دهیم، ابتدا باید از پیامدهای اخلاقی شیوه زندگی‌مان آگاه‌تر شویم. تنها دراین‌صورت است که می‌توان اخلاق را به بخشی آگاهانه‌تر و همسازتر با زندگی روزمره بدل کرد.

سی ویژگی یک فرد پلورالیست

اخبار اندیشهیک پلورالیست در جمع به کسی نمی‌گوید: من صد در صد با شما مخالفم. می‌گوید: اجازه دهید از زاویۀ دیگری، نظرم را بیان کنم؛بسیار وقت می‌گذارد تا بفهمد چرا انسانها اینقدر متفاوتند؛ چون متفاوت بودن را حق انسانها می‌داند، واکنش‌ها و سخنان او نیش ندارد؛ بر افق‌ها و برنامه‌های خود متمرکز است. از افق‌ها و برنامه‌های دیگران می‌آموزد؛

در خانه اندیشمندان علوم انسانی

نشست بنیان های اخلاق حرفه ای برگزار می شود

اخبار اندیشهاز سلسله نشست های تخصصی کاوش در چالش های اخلاق حرفه ای مشاوره و روان درمانی در ایران نشست دوم با موضوع «بنیان های اخلاق حرفه ای» در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزاری می شود.

اگر شهید رئیسی الان زنده بود، همسرش از سقوط اخلاقی جامعه حرف می‌زد؟

احزاب و شخصیت‌هااین روزها صحبت‌های رک و پوست‌کنده‌ای از همسر رئیس‌جمهور فقید سیزدهم درباره یک نابهنجاری اجتماعی در شبکه‌های خبری و مجازی با سرعت بالایی وایرال می‌شود؛ سخن از فحشا و اشاعه آن در جامعه است.

لیبرالیسم بیماری مهلک یا پیروزی شکوهمند مدرنیته؟ / بحران اخلاق مدرن؛ نگاهی به نقد لیبرالیسم/ یک عمر نزاع بر سر لیبرالیسم میان مکینتایر و رورتی

اخبار اندیشهلیبرالیسم چیست؟ آن‌قدر جواب‌های مختلف به این سؤال داده شده است که بعید است بتوان به هیچ نقطۀ مشترکی دست یافت. به تعبیر یک فیلسوف فرانسوی، هیچ دیدگاهی به اندازۀ لیبرالیسم آماج نقدهای گوناگون نبوده است و هیچ دیدگاهی نیز این‌همه رواج و استیلا نداشته است. یکی از شاخص‌ترین مجادله‌ها دربارۀ چیستی لیبرالیسم در دهه‌های اخیر بین السدیر مکینتایر و ریچارد رورتی بر پا بوده است. یکی تمام عمرش را به پای نقد آن گذاشت و دیگری مدافع خستگی‌ناپذیر آن بود. دعوای این دو بر سر چه بود؟

تتلو می تواند از اعدام بخاطر اتهام توهین به پیامبر نجات پیدا کند؟/ این تنها جرم او نیست

قضاییامیر تتلو به دلیل حواشی بسیاری که اخیراً به‌همراه داشت، دستگیر شده و این روزها همه منتظر حکم نهایی او هستند. واقعیت این است که امیر تتلو چه در زندان باشد و چه خارج از زندان نامش همیشه همراه با حاشیه بوده است.

کرونا بیماری پست‌مدرن در گفتار فیلسوف ایرانی

رضا داوری: باید سرچشمه فساد را کور کرد/ تناسب ترسیدن و طمع سود با اخلاق پست مدرن / نجات جایی است که خطر آنجاست

اخبار اندیشهبیماری و به‌طور کلی و به‌خصوص این بیماری، یک امر صرفا پزشکی نیست و اگر بود، کار منحصرا به پزشکان واگذار می‌شد و این همه درباره آن حرف نمی‌زدند. اکنون سیاست و اقتصاد و فرهنگ و مدیریت و تجارت و سوداگری نیز شب و روزشان با کرونا می‌گذرد. همه از آن می‌ترسند و کسانی هم امیدوارند که از آن سود و صلاحی عایدشان شود. هم ترسیدن و هم طمع سود و صلاح داشتن، با روحیه و اخلاق پست‌مدرن تناسب دارد. یعنی از یکسو، دیگر اطمینانی وجود ندارد که بتوان از عهده یک ویروس که زندگی‌اش را بر هم زده است، برآید و از سوی دیگر به هر چیزی و حتی به کرونا هم امید می‌بندد.

روایت ملکیان از "اخلاق سرگردان و گردنگاه سیاست"

اخبار اندیشهسه شنبه ۲ اردیبهشت، دکتر مصطفی ملکیان در باره کتاب «اخلاق سرگردان و گردنگاه سیاست» در خانه اندیشمندان علوم انسانی سخنرانی می کند.

راه‌های درمان حسد چیست؟

اخبار دینحسد یکی از رذایل و بیماری اخلاقی است. درمان این بیماری بر دو اساس استوار است. ۱-درمان علمی یا نظری ۲- درمان عملی.

کدهای اخلاقی گردشگران در سفر

اخبار اندیشهنشست مجازی «کدهای اخلاقی گردشگران در سفر» از طریق اسکای روم توسط خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می شود.

درد رویارویی صادقانه، احترام و اعتماد ایجاد می‌کنه/ شادی با زور ایجاد نمی شه / زندگی توام با شادی چگونه ایجاد می شود؟

اخبار اندیشهفیلسوف معاصر آلن واتس (Watts) بهش میگه قانون تلاش معکوس (the backwards law) و حرفشم این است که هرچه بیشتر به دنبال حال بهتر باشی، کمتر راضی خواهی بود، چرا که در روان خودت اون چیز رو نداشته فرض می‌کنی و با تشدید نداشتنش اضطراب بیشتری رو تجربه می‌کنی...رنج کشیدن از طریق ترس‌ها و اضطراب‌ها باعث میشه بتونید شهامت و تداوم رو در خودتون پرورش بدید. هرچیز با ارزشی تو زندگی وقتی به دست میاد که تجربه ی منفی مربوط به اون رو پشت سر بذاری. هر تلاشی واسه فرار کردن از تجربه‌ی منفی، یا طفره رفتن ازش، یا سرکوب کردن‌ش باعث میشه که ترکش‌های انفجارش بره توی چشم خودت.

ملی‌شدن نفت ایران: آیا مسیر انتخاب شده توسط دولت ایران اخلاقی بود؟

انگلیس برای توسعه خود و اروپا بعد از جنگ، نیاز داشت مصدق سرنگون شود / فساد اخلاقی دولت بریتانیا توسط پروفسور ژیدل افشا شد

اخبار اندیشهتولید نفت AIOC از ۱۶.۸ میلیون تن در سال ۱۳۲۳ به ۳۱.۷۵ میلیون تن در سال ۱۳۲۹ افزایش یافت. در صورت از دست دادن این تولید، اروپا مجبور به پرداخت هزینه نفت اضافی به ارزش ۷۰۰،۰۰۰،۰۰۰ پوند بود. این امر به بهبود اقتصادی اروپا پس از ویرانی‌های جنگ‌جهانی دوم یاری می‌رساند. ...ایرانیان همچنین AIOC را به‌استفاده از ترفندهای حسابداری برای فریب دادن دولت ایران متهم کردند. در سال ۱۳۲۷، در جریان مذاکرات برای تغییر قرارداد ۱۳۱۲، ژیلبر ژیدل پروفسور مشهور فرانسوی حقوق بین‌الملل، از سوی ایرانیان مأمور شد تا فریبکاری‌های AIOC و مناطقی را که شرکت در آنها تعهدات خود را زیرپا گذاشته است، مستند کند. او خاطرنشان کرد که حق امتیاز ایران در رابطه با قیمت نفت صادراتی از ۳۳ درصد در سال ۱۳۱۲ به ۹ درصد در سال ۱۳۲۷ کاهش یافته است

مردم نامه، موسسه اکنون و خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می کنند

نشست «تاریخ خلقیات و روحیات ایرانیان بر پایه آثار مقصود فراستخواه»

اخبار اندیشهنشست «تاریخ خلقیات و روحیات ایرانیان بر پایه آثار مقصود فراستخواه» در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار می شود.