-
در نشست «سیرت فروغی» بررسی شد
فروغی؛ ناجی ایران یا شریک استبداد؟ / ناصرالدین پروین: محمدعلی فروغی عملا در جنبش مشروطه غایب است
تاریخ ایران«فروغی از یکسو در محیطی آکنده از تملق رشد کرد و از سوی دیگر از موقعیت و اعتبار پدر بهرهمند شد؛ به گونهای که هم لقب ذکاءالملک و هم ریاست مدرسه سیاسی را پس از پدر به ارث برد.»
-
«آهنگ سرگذشت» برگزار شد
روایت زنی در گیلان که در دل جنگ جهانی، آواز صلح سر داد/ غزل شاکری: فهیمه اکبر بودن کار آسانی نیست
تاریخ ایراندر ۱۲ اردیبهشت ۱۳۳۴، تیمسار اشرفی با دستگاه ضبط ریل خود، صدای بانو فهیمه اکبر را در خانهاش ضبط کرد که بهنوعی میتوان آنها را نخستین پادکستهای تاریخ موسیقی ایران دانست، این کارها با دقت و برنامهریزی انجام شدند؛ گویی اشرفی ایستگاه رادیویی کوچکی در خانهاش راهاندازی کرده بود.
-
یافت آرامگاه سنت نیکلاس در ترکیه
باستانشناسان شواهدی را از محل دفن «بابا نوئل» آشکار کردند
تاریخ جهانسنت نیکلاس به عنوان اسقف شهر میرا خدمت میکرد؛ شهری در ناحیهای که امروزه آن را دِمره مینامند، و به سبب اعمال خیریه و توجه به فقرا شهرت فراوانی یافت.
-
محمد ترکمان، پژوهشگر تاریخ در گفتوگو با خبرآنلاین
برخلاف آنچه ادعا میشود ۱۶ آذر ربطی به ورود نیکسون نداشت/ آن روز آرامترین روز دانشگاه پس از کودتا بود/ شبکه شاه، علم و بقایی در این توطئه دست داشتند
تاریخ ایرانمتأسفانه بعدها جریانی این حادثه مولمه را چنین جلوه داد که گویا هنگام ورود نیکسون رخ داده یا تظاهراتی علیه آمریکا و شخص نیکسون بوده است، در حالی که هیچیک از این روایتها واقعیت ندارد.
-
«ما فروشی نیستیم»
قهوهخانه عاشقان «پرسپولیس» در دهه ۵۰/ همگی همراه بوق چندلولهایی «محمد بوقی» دم میگرفتند/ فریاد زدم: «پروین! آقایان را بساز»
تاریخ ایرانشب پرشکوه پیروزی، پرسپولیسیها در قهوهخانه عاشقان، بر آن شدند که کبوترهای سفید را پیک شادمانیهای خود سازند و روز بعد کبوتران زیبا پیام پرسپولیسیها را تا دوردست بردند.
-
این یک حرفه ایدهآل است
گفتوگو با نخستین ستارهشناس زن ایرانی/ این کار صبر و حوصله و ظرافت زنانه میخواهد
تاریخ ایرانمدتی فیزیک پایه را به دانشجویان رشتههای مختلف تدریس کردم. یادم میآید که هیچ زنی تا آن روز این درس را در دانشگاه تدریس نکرده بود و من به 9 نفر دانشجوی پسر که از ملتهای مختلف بودند.
-
جدال بر سر تسلیح عراق توسط شوروی
بازگشت قهرآمیز سفیر ایران از مسکو؛ در ابتدای جنگ تحمیلی/ سفیر ایران: ایرانیان فراموش نمیکنند با کدام موشک و میگ بمباران شدند
تاریخ ایرانمقامهای شوروی راه «بیطرفی» را پیش میکشیدند و او پاسخ داده بود این نوع بیطرفی شبیه آن است که «بین دو نفر که در حال دعوا هستند به یکی خنجر بدهید و بعد بگویید بیطرفید!»
-
گزارشی از حاشیهنشینان سینمای ایران در دهه پنجاه
غمنامه سیاهیلشکرهای فیلمهای فارسی/ بهروز وثوقی و بیکایمانوردی هم سیاهیلشکر بودند
تاریخ ایراناولین بار در اواخر سال ۱۳۴۰ بود که سیاهیلشکر به عنوان یک شخص مسئول و جدی و صاحب دستمزد، برای سینمای فارسی مطرح شد. آن زمان جوانی با ذوق و کاردان به نام «حمید افشار» برای اولین بار دست به ایجاد سازمانی وسیع برای تربیت سیاهیلشکر زد.
-
از سحرگاه ۹ آذر تا تشییع شهدای نیروی دریایی
جزئیات بازپسگیری جزایر سهگانه در ۵۴ سال پیش/ شادی ایرانیان در کف خیابانها
تاریخ ایران«امروز صبح طبق قراری که با شیوخ شارجه و راسالخیمه داده شده بود و شرح آن از طرف جناب آقای نخستوزیر به مجلس داده شد، نیروهای دریایی... ایران در سه جزیره ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک در خلیجفارس پیاده شدند.»
-
هفده روز پس از اشغال سفارت آمریکا
خلخالی خواستار محاکمه آمریکا و کارتر در دادگاهی شبیه نورنبرگ شد
تاریخ ایرانکارتر با پناه دادن یک نفر جانی بالفطره به نام «محمدرضای دزد» میخواست ملت ایران هیچگونه واکنشی از خود نشان ندهد ولی او باید بداند در یک دادگاه علنی همه جاسوسان و جهانسوزان «سیاه» در ایران محاکمه خواهند شد.
-
گفتوگو با سرپرست سپاه در آبان ۵۸
آیتالله لاهوتی: سپاه پاسداران هیچ اطلاعی از ماجرای اشغال سفارت نداشت
تاریخ ایراناز دانشجویان و همچنین از حضرت حجتالاسلام والمسلمین آقای موسوی [خوئینی] تقاضا کردم در مدتی که در سفارت هستند تا خواستهایشان که خواست ملت ایران است تحقق یابد از لحاظ غذا مهمان سپاه پاسداران باشند و از همان غذای ساده سربازی بخورند که افراد سپاه میخورند.
-
معینفر: ما به هیچ وجه متضرر نمیشویم!
گزارشی از قطع رابطه نفتی ایران و آمریکا، هشت روز پس از اشغال سفارت
تاریخ ایرانکارتر: من دستور میدهم که خرید هر نوع نفت از ایران برای ورود به آمریکا قطع شود. این حوادث آشکارا اهمیت فراوان کاهش مصرف نفت در آمریکا را نشان میدهد.
-
«وزیر خارجه مصدق در وصیتنامهاش دو مطلب را قید نمود»
من هنگام تیرباران دکتر فاطمی پشت دیوارهای لشکر دوی زرهی بودم
تاریخ ایرانبه طوری که دادستان ارتش اظهار داشت در آن موقع روحیهاش به قدری قوی بود که اگر کسی وارد اتاق میشد و از جریان اوضاع اطلاع نداشت هرگز باور نمیکرد این شخص کسی است که چند دقیقه دیگر باید تیرباران شود و وصیتنامهاش را هم نوشته است.
-
«اخیرا این سرود را از آرم رادیو و تلویزیون برداشته و انداختهاند تو انبار»
طاغوتی بودن یا نبودن؟!/ ماجرای سرود «ای ایران» در اوایل انقلاب
تاریخ ایرانروحالله خالقی: «یک روز توی حیاط خانهام قدم میزدم و داشتم آهنگهای خودم را زیر لب زمزمه میکردم که ناگهان به این فکر افتادم که در مایههای اصفهان و ماهور سرودهای ملی ساخته شده، اما در مایه شور چنین کاری نشده. همان روز تصمیم گرفتم در این مایه سرودی بسازم که به عنوان یک یادگار درخشان از من باقی بماند.»
-
مورد عجیب برداشت آزاد از یک اثرِ حجاریِ مستندِ تاریخی
تندیس میدان انقلاب، دور از واقعیت/ مشاور تاریخی کنار مجسمهساز بوده؟
تاریخ ایرانفرجام این جنگ آن شد که خیالپردازیهای امپراتور و سپاهش با نبوغ نظامی شاپور فرو بریزد و والریان را واداشت تا نخستین امپراتور تاریخ روم باشد که اسیر میشود! آری رومیان شکست سختی از ایرانیان خوردند و امپراتورشان و بسیاری از سناتورها و ژنرالهایشان و به روایتی، هزاران سرباز رومی به اسارت شاپور درآمدند.
-
در نشستی به مناسبت صدمین سال انقراض قاجاریه
حکومت پهلوی، سلسله قاجاریه را تخریب می کرد/ در دوره قاجار، شخصیتهای مثبتی مانند امیرکبیر درخشیدند/ ایرانیان بین قاجار و پهلوی،اولی را ترجیح می دادند
تاریخ ایرانبهمنی قاجار: در هیچ گزارشی حتی از سوی طرفداران پهلوی مثل امیرطهماسبی (که آن کتاب [تاریخ شاهنشاهی پهلوی] سراسر ستایش را راجع به رضاشاه نوشته) نیامده که احساسات و افکار عمومی مردم با انقراض سلطنت قاجاریه موافق، و مردم و طرفدار رضاخان بودهاند.
-
پیشینه عجیب یک قوم
چرا اطلاق نام «خزر» برای دریای شمال کشورمان خطای تاریخی است؟/ نام ایرانی این دریا «کاسپین» است
تاریخ ایراندلیل اصلی ماندگاری نام «خزر» در دوران جدید نه تاریخی که سیاسی است. از قرن نوزدهم میلادی، با گسترش امپراتوری روسیه به جنوب و انعقاد قراردادهای ننگین گلستان (۱۸۱۳) و ترکمانچای (۱۸۲۸)، دریا در نقشههای رسمی اروپایی با عنوان Caspian Sea (Khazar Sea) یا تنها Khazar Sea ثبت شد.
-
به بهانه سالروز تسخیر سفارت آمریکا در تهران
چرا معصومه ابتکار به «خواهر مری» مشهور شد؟ / کار من ویرایش و تصحیح نهایی اسناد بود
تاریخ ایرانمن دختر ۱۹ ساله نازپرورده، هر روز بعد از دانشکده ساعت چهار سوار اتوبوس شرکت واحد میشدم و به کیلومتر ۱۸ جاده کرج میرفتم. تک و تنها به کارخانه کفش «وین» میرفتم و به ۵۰ نفر از کارگران سوادآموزی درس میدادم.
-
«چرا میخواهیم کاری کنیم که راهی به جز دولت نظامی و حکومت اسلحه نباشد؟»
در دیدار محرمانه علی امینی با شاه در آبان ۵۷ چه گذشت؟
تاریخ ایرانبیاییم متمندن باشیم. بیاییم اصول انسانی را برای اجرای قانون اساسی رعایت کنیم. اگر ما در درخواستهای خود معتقد به پیشرفت قدم به قدم باشیم، اگر ما یکباره نخواهیم بنیاد مملکت را به هم بریزیم، خیلی از مسائل ما حل میشود.
-
وقتی اسطوره بر تاریخ پیشی میگیرد
چرا کوروش هخامنشی در شاهنامه غایب است؟
تاریخ ایرانچنانکه متونِ ادبی فارسی و پژوهشهای شاهنامهشناسان نشان میدهند، نامِ «کوروش» آنگونه که امروز انتظار میرود، در شاهنامه به صورتِ صریح و مستقل حضور ندارد یا جایگاهِ برجستهای نیافته است. فهمِ این پدیده برای مطالعاتِ تاریخی - ادبی حائز اهمیت است، چراکه نشاندهنده چگونگیِ شکلگیریِ حافظه تاریخی، عواملِ برجستهسازی یا حذف شخصیتها و تعامل میان اسطوره و تاریخ در متنهای حماسی است.
-
بازخوانی گفتوگویی در ۵۴ سال پیش
پرویز تناولی: شاملو و براهنی هنوز شترسواری میکنند! / من مجسمهساز گدا را به شاعر دستمال ابریشمی ترجیح میدهم
تاریخ ایرانبرای من ساختن هیچ و یا آفتابه، در قفس و یا قفلها و پنجرههایی که ساختهام و یا مجسمههایی که از فرهاد دارم فرقی ندارد.
-
نگاهی به یک تغییر نام استراتژیک
چرا آرامگاه کوروش را مقبره مادر سلیمان میخواندند؟
تاریخ ایراندر چنین شرایطی که میراث کهن ایرانیان مورد چنین هجمهای قرار گرفته بود برخی از ایرانیان کوشیدند تاریخ قدیم خویش را با تاریخ پیامبران بنیاسرائیل پیوند دهند؛ کهنترین اشارات در این باره در «اَلْبَدْءُ وَالتّاریخ» مقدسی آمده که از همسانی سلیمان و جمشید، نمرود و ضحاک، ابراهیم و فریدون، یوسف و زلیخا با سیاوش و سودابه و ذوالقرنین و اسکندر یاد میکند.
-
حکایت نخستین سینماگر ایرانی
سینمای ایران از دل حراجی و یک دوربین مستعمل متولد شد/ اولین فیلم ایرانی چقدر خرج برداشت؟/ لیاخوف روسی به این سینما میرفت
تاریخ ایراندر آن وقت برای شرکت بانوان در فیلمهای ایرانی محدودیتهایی قائل بودند زیرا هنوز کشف حجاب نشده بود و به علاوه هنوز افکار عمومی این صنعت را یک نوع مطربی میدانست روی همین اصل بانوانی که رلهای اول این چند فیلم را بازی کردند عموما از بانوان ارمنی بودند.
-
گزارش نیویورکتایمز از جشن تاجگذاری شاه
در این روز شهناز پهلوی به تلخی میگریست و شاه و فرح چهرهای بیاحساس داشتند
تاریخ ایرانتاج شهبانو مخصوص این مراسم در پاریس و بهدست شرکت ون کلیف و آرپلز ساخته شد، با بهکارگیری ۱٬۶۴۶ الماس، ۱۰۵ مروارید و ۷۲ سنگ قیمتی دیگر.
-
«آسمان را دوست دارم زیرا در آن مثل روی زمین در حق زن تبعیضی نیست»
گفتوگو با نخستین خلبانان زن ایرانی در ۴۸ سال پیش
تاریخ ایراندر میان خلبانهای نسل جدید، برتر و پرتجربهتر از همه خانم ۳۳ سالهایست که «اکرم منفرد» نام دارد. او خانهدار و مادر پنج فرزند ۱۴ تا ۵ ساله است. خانم منفرد سابقه ۱۵۰ ساعت پرواز دارد و رکورد پرواز را در میان زنان خلبان شکسته است.
-
اسرار خانه کودتا
رضاخان همه نقشهها را در این عمارت ریخت!
تاریخ ایراندر روزهای اقامت رضاشا کبیر در آقبابا من در حدود ۲۲ سال داشتم و پدرم در آن روزگار کاروانسرا داشت و ما تمام غذای اعلیحضرت رضاشاه کبیر و یارانش و همچنین علوفه برای اسبهایشان را تامین میکردیم
-
وقتی انسان نخستین مُرد تخمهاش در زهدان مادرِ زمین افتاد
راز آفرینش انسان در اساطیر ایران؛ از مرگ کیومرث تا طلوع بشر
تاریخ ایرانمنابع کهن اساطیری ایران باستان به ما میگوید که هدف از خلقت انسان کمک به اهورامزدا در مبارزه با اهریمن و بودن جانشین اهورامزدا بر روی زمین بوده است. خداوند درصدد نمودار ساختن قدرت خویش بوده و با آفرینش مادی و بهویژه خلقت انسان، قدرت خویش را آشکار میسازد.
-
«من وفادار و مطیع دولت فلسطین خواهم بود»
سند درخواست پناهندگی رئیسجمهور اسبق اسرائیل، به فلسطین
تاریخ ایرانپرز به عنوان یکی از معماران اصلی تشکیل دولت اسرائیل شناخته میشود؛ بهویژه به سبب نقش محوریاش در پیشبرد طرحهایی برای تقویت ارتش اسرائیل (IDF) و نیز نقش تعیینکنندهاش در توسعه تسلیحات هستهای این کشور. (سند درون متن)
-
گزارشی از گشایش یکی از گنجینههای تهران
ساخت موزه هنرهای معاصر چقدر خرج برداشت؟
تاریخ ایرانموزه در زمان افتتاح شامل تالار اجتماعات، کتابخانه، کافهتریا، فیلمخانه (سینماتک)، کتابفروشی و مرکز اسناد هنری بود. طراحی فضاها بهگونهای بود که بازدیدکننده بتواند از باغ تندیس تا سالنهای نمایشگاه، مسیر ممتدی از تجربه هنری را طی کند؛ الگویی که آن زمان در ایران بیسابقه بود.
-
فاصله نجومی پادشاه صلح جوی ایران با رئیس جمهور جنگ طلب امریکا
ترامپ با کت قرضی، کورش نمی شود
تاریخ ایرانسخنگوی کنست اسرائیل، امیر اوهانا، ترامپ را «یک عظمت در تاریخ یهود» معرفی کرد و ضمن اشاره به کوروش، گفت که تنها در تاریخ دو هزار و پانصدساله میتوان نمونهای مشابه یافت. این قیاس، در نگاه اول جذاب و نمادین است؛ اما بررسی دقیق تاریخی و گفتمانی نشان میدهد که تا چه حد سطحی و گزینشی است.