به گزارش خبرآنلاین، با توجه به تحریم های ظالمانه علیه کشورمان، به نظر می رسد هرچه زودتر باید راهکارهای قانونی برای دور زدن تحریم و ایجاد بستر مناسب برای مراودات مالی بین المللی یافت که تصویب CFT می تواند گام مثبتی در این راه باشد.
تصویب لایحه اطلاح قانون مبارزه با پولشویی (CFT) به اعتقاد کارشناسان اقتصادی و مسوولان دولتی از جمله موارد مورد نیاز اطلاح نظام بانکی است که می تواند مجموع روابط پولی و بانکی ایران با سایر کشورها را تحت تاثیر قرار دهد.
در ماه های گذشته و در مورد پیوستن ایران به FATF انتقادات فراوانی مطرح شده که برخی رسانه ها با برداشت های یک سویه خود سعی کرده اند ، روند تصویب و پیوستن به سازمان بین المللی را تحت تاثیر قرار دهند و موجب شوند این پروسه هر روز طولانیتر شود .
اما باید توجه داشت اندک زمانی تا اتمام مهلت تعیین شده باقی مانده است. در این نوشتار به برخی ابهامات و انتقاداتی که از پیوستن به FATF مطرح شده، پاسخ داده می شود.
اقدامات رژیم صهونیستی بر سر راه پیوستن ایران به FATF
یکی از ابهاماتی که بارها از سوی منتقدان مطرح شده است است که از یک سو می گویند عضویت رژیم صهیونیستی در این نهاد تصمیم گیری به معنای سخت تر شدن تصمیم متناسب برای ایران و عادی شدن وضعیت کشور در FATF است و از سوی دیگر اصل تعامل با فاتف را زیر سووال می برند.
اصل اینکه باید قبل از عضویت کامل رژیم صهیونیستی اقدامات ما کامل می شد و همچنین باید تلاش می شد قبل از عضویت کامل رژیم اشغالگر قدس و عضویت احتمالی عربستان، پرونده ایران عادی شود که این تاخیرها سبب شد تا این اتفاق نیافتد. اما از سوی دیگر تناقض وجود دارد و اینکه عضویت رژیم صهیونیستی در این نهاد به معنای سخت تر شدن روند عادی شدن وضعیت ایران است و در واقع مانع هستند در مقابل ایران تا استانداردهای FATF را رعایت کند. اما در مقابل می گویند اسراییل، آمریکا و بقیه دشمنان و مخالفان ما در این نهاد، تلاش می کنند ایران این استانداردها را رعایت کند تا از این طریق به کشورمان اعمال فشار کنند! که تناقض بسیار بزرگی است که تاکنون بدون پاسخ مانده است.
اجماع و تصمیم گیری ها در FATF چگونه است؟
یکی دیگر از موارد مطرح شده از سوی منتقدان FATF در مورد اجماع و نحوه تصمیم‌گیری‌هاست.
منتقدان FATF بدون اینکه تجربه ای بابت مشارکت در جلسات این نهاد داشته یا از اطلاعات کافی در مورد آن برخوردار باشند، مرتب اشاره می کنند به اینکه اجماع سازی و تصمیم گیری مناسب برای جمهوری اسلامی ایران در این نهاد بسیار سخت بوده و به عبارت دیگر غیرممکن است.
بنابراین تلاش هایی که انجام می شود در نهایت منجر به این نخواهد شد که وضعیت ایران با این نهاد عادی شود. باید توجه شود که در فضای داخلی کشور سووال اصلی این نیست که آیا در مورد خروج ایران از فهرست کشورهای تحت نظر اجماع حاصل می شود یا خیر؟ سووال اصلی باید این باشد که آیا پذیرش این استانداردها خطر و یا تهدیدی متوجه ایران می کند یا خیر؟ و در این زمینه انصافا منتقدان بسیار کمک کرده اند که به این سووال پاسخ دقیق داده شود ولی سووال اول بصورت کلی خیلی از مفروضات را زیر سووال می برد.
به هر حال ممکن است اجماع امروز حاصل نشود و یا حتی پس از مدت زمان بسیار کوتاهی به این اجماع برسند. ممکن است کشورها فشار بیاورند و جمع شورای این نهاد را متقاعد کنند که تصمیم جمعی در این نهاد گرفته شود و راه آن نیز وجود دارد اما سووال این مورد نیست. بلکه همان طور که ذکر شد؛ سووال اصلی که باید به آن پاسخ داده شود این است که پذیرش استانداردها و همکاری با بقیه کشورهایی که با شبکه دولت های همکار با FATF کار می کنند آیا واجد تهدیداتی برای ایران است و خطراتی برای کشورمان ایجاد می کند یا خیر؟ این قبیل سووال صحیح است و بارها مورد توجه نهادها و دستگاه های ذیربط قرار گرفته است و بر اساس گفته های دست اندرکاران مورد توجه مجموعه حاکمیت بوده است.
یکی دیگر از مواردی که ماه هاست در مورد آن بحث های فراوانی می شود، SPV یا راهکار ویژه مالی برای ایران از سوی اتحادیه اروپاست. در ماه های گذشته در مورد چگونگی ایجاد کانال مالی و … صحبت های مختلفی شده و مسوولان پاسخ هایی داده اند.
اما با وجود پاسخ های فراوان در روزها و ماه های اخیر این مساله مورد توجه منتقدان در رسانه ها قرار گرفته؛ به طوری که بحث مربوط به راه اندازی SPV یا راهکار ویژه مالی برای ایران از سوی اتحادیه اروپا منوط به تصمیم CFT (کنوانسیون تامین مالی تروریسم) شده است که یکی از آن موارد و حرف های در واقع گمراه کننده است.
در حقیقت اروپایی ها نگفته اند SPV منوط به تصویب CFT (کنوانسیون تامین مالی تروریسم) است بلکه گفته اند که وضعیت ایران باید با FATF عادی شود که امکان تعامل مالی با بانک های اروپایی در قالب SPV فراهم شود. وقتی قرار است کار مالی با بانکهای ایرانی انجام شود، هیچ طرفی حاضر نیست با طرف دیگری که در فهرست سیاه یک نهاد بین المللی مانند FATF قرار دارد، فعالیت کند. این یک قاعده کلی است و نباید تصویب کنوانسیون این چنین برجسته و بزرگ نمایی شود زیرا کنوانسیون یکی از آیتم ها و موضوعات ۴۱ گانه action plan یا برنامه اقدام مربوط به ایران است. اروپایی ها و بقیه کشورهای متعامل و همراه با ایران خواسته اند کل action plan ما کامل شود و بر اساس آن وضعیت ایران با FATF عادی شود.
ابهامات پیوستن به FATF و چگونگی مبارزه با پولشویی
نکته دیگر که اخیرا تیتر برخی از رسانه ها نیز شده و روی آن تاکید می شود، بحث کشف پولشویی در خارج از کشور و کشورهای عضو FATF است. اینکه گفته شود دولت هایی که عضو FATF هستند در واقع پولشویی دارند و استانداردها را رعایت نمی کنند و … .
پولشویی یک پدیده است که در همه جای دنیا وجود دارد. وجود حجم پول های ناشی از جرایم که تخمین زده می شود حدود ۱۵۰۰ میلیارد دلار در سال است، به معنای این است که پولشویی در سطح وسیعی و در همه کشورها و سطح بین المللی انجام می شود و اصلا و ابدا به این معنا نیست که کسی که استانداردهای FATF را رعایت می کند در واقع یک کشور عاری از هرگونه جرم پولشویی است.
اصولا FATF دنبال مبارزه با پولشویی نیست بلکه دنبال حصول اطمینان از این است که کشورها، بسترهای حقوقی و سازوکارهای اجرایی لازم را برای مبارزه با پولشویی داشته باشند. به همین سبب FATF دنبال ارزیابی قوانین کشورها و همچنین دنبال ارزیابی سازوکارهایی است که این قوانین را اجرا می کنند. بنابراین FATF دنبال این نیست که که چقدر کشف جرم صورت گرفته و چه میزان جرم در یک کشور انجام می شود. کشف مقادیر زیادی از مواد مخدر در کشورها از جمله ایران هر روز اعلام می شود. چند صد کیلو و حتی یک یا چند تن مواد مخدر کشف شده از مجرمان به معنای این نیست که جمهوری اسلامی ایران متهم به قاچاق مواد مخدر یا توزیع مواد مخدر است اتفاقا به این معناست که جمهوری اسلامی ایران هم بسترهای قانونی و هم سازوکارهای اجرایی را دارد که می تواند بر اساس آن کشف جرم کند.
به عبارت بهتر باید گفت وجود جرم پولشویی و کشف مقادیر پولشویی به خودی خود به معنای زیرسووال رفتن استانداردهای موجود برای مقابله با پولشویی نیست. همه کشورها موظف هستند که با پولشویی مقابله کنند و استثنایی در این زمینه وجود ندارد . اتفاقا اگر کسی در مورد کارکردهای FATF مطالعه کند به این نکته می رسد که در جلسات دوره ای این نهاد به طور مستمر کشورهای توسعه یافته ارزیابی می شوند. کشورهای در حال توسعه و از جمله کشورمان باید در این زمینه مطالبه گر باشند و فعالیت های خود را دنبال کنند و اجازه ندهند که برچسب غیرمنصفانه به کشورمان زده شود ولی در عین حال خودمان باید بدانیم که در مورد چه چیزی صحبت می کنیم.
FATF و مشکلات سیستم بانکی با سایر کشورها
یکی دیگر از استدلال های منتقدان این است که آیا پیوستن و نپیوستن به FATF تنها مشکل سیستم بانکی ایران با سایر کشورها محسوب می شود؟ همچین گفته می شود تحریم های آمریکا در کنار سایر مشکلات وجود دارد، بنابراین با FATF اتفاقی نمی افتد و چرا دولت باید تلاش کند؟
در پاسخ به این سووال باید گفت؛ این حرف از پایه درست نیست. وجود یک مشکل یا محدودیت به معنای این نیست که بقیه مشکلات و محدودیت ها رها شوند. بلکه ممکن است با رعایت کامل استانداردهای کامل FATF مشکل سیستم بانکی رفع نشود ولی یک سری شرط های لازم داریم و در کنار آن تعدادی شرط های کافی.
یعنی اگر بقیه مشکلات حل شود ولی FATF حل نشود همچنان این مساله را خواهیم داشت. بنابراین باید استانداردهای FATF رعایت شود، باید سیستم های بانکداری کشور مدرن تر، دقیقتر و منسجم شود و مطابق با قوانین کشور و همچنین استانداردهای بین المللی باشد و از سوی دیگر باید با تحریم های آمریکا نیز مقابله کرد. این موارد در اصل در کنار یکدیگر معنا دارند و ناقض هم نیستند. وجود مشکل در یک نقطه به معنای رها کردن مشکل در جای دیگری نیست.
۲۲۳۲۲۴
نظر شما