علی پاکزاد: احمد نعمت بخش در یاداشتی که روز گذشته در همین روزنامه منتشر شد می نویسد: بر اساس آمار در سال 1376 که به عنوان سال پایه در نظر گرفته می شود، قیمت خودرو و شاخص بهای کالاهای مصرفی را 100 در نظر گرفتیم. در فاصله زمانی 1376 تا 1388، یعنی طی 12 سال، شاخص بهای کالاهای مصرفی از 100 به 547.6 صعود کرده است؛ یعنی رشدی بیش از 5 برابر در این حوزه صورت گرفته است. اما در این 12 سال، شاخص قیمت خودرو با رشدی اندک از 100 به 131.9 رسیده است.
این اطلاعات که به صورت جدول ارایه شده نشان از شکاف شدید بین قیمت خودروهای تولیدی در کشور با نرخ رشد شاخص بهای مصرف کننده در طول سالهای 1376 تا امروز است ولی آیا می توان گفت این شاخص بهای خودرو در کشور تفاوت فاحشی ب اقیمت دیگر محصولاتی دارد که در سبد مصرف خانوارهای ایرانی وجود دارد و در جای دیگری می نویسد: بر اساس گزارشی که در روزنامه دنیای اقتصاد در 20 فروردین 1385 به چاپ رسید، قیمت برخی خودروهای اروپایی که در داخل نیز تولید می شوند، در اروپا از این قرار است: پژو 206، 14000 دلار، مگان 18280 دلار، ریو 13980 دلار و لوگان 13600 دلار. بدین ترتیب مشاهده می شود که قیمت ها فاصله چندانی با قیمت های داخل ایران ندارد. با مراجعه به گذشته می بینیم که خودروسازان با افزایش تیراژ، کاهش هزینه ها و صرفه جویی تلاش کرده اند از بالا رفتن قیمت ها جلوگیری کنند. در نتیجه شاهدیم که در مقایسه با مصرف کننده اروپایی، هزینه چندان زیادی را برای خرید خودرو نمی پردازیم.
اما ایا این هنر خودروسازان بوده است؟
در نگاه اول باید به صنعت خودروی کشور دست مریزاد گفت که توانسته است طی یک دوره 12 ساله قیمت خودروهای تولیدی خود را تقریبا ثابت نگهدارد که البته همین ثبات هم باعث شده است با توجه به شرایط تورمی حاکم بر اقتصاد ایران اقشار درآمدی بیشتری از مردم توان خرید خودرو را در کشور داشته باشند ولی اگر دو نکته کوچک دیگر را نیز به این تصویر اضافه کنیم می بینیم که این اتفاق هنر خودروسازان کشور نبوده است بلکه فرایندی است که در صورت اتفاق نیفتادن دیگر تولید خودرو در کشور هیچ نوع توجیه اقتصادی برخوردار نبود.
این دو نکته عبارتند از یک ترکیب سبد تولید خودرو در کشور و دوم نگاهی به قیمت خودروهای صادراتی کشور. در مورد سبد تولید خودرو در کشور باید گفت در حال حاضر سهم اصلی خودروهای کشور شامل پراید و پژو است یعنی خودروهایی که بین 10 تا 20 سال از طراحی و عرضه انها به بازارهای جهانی فاصله گرفته ایم و تولید کنندگان خودروی کشور همچنان مشغول عرضه این خودروها به بازار هستند و بر اساس عرف بازارهای جهانی هر خودرو بر اساس سال طراحی و عرضه اولیه آن قیمت گذاری می شود و به غیر از خودروهای لوکس در مورد خودروهای مصرفی بر خلاف ایران که سال تولید خودرو معیار قیمت است در بازارهای جهانی خودرویی که یک سال از طراحی آن گذشته باشد و در عمل خودروی روز نبوده و با افت قیمت مواجه می شود.
دومین نکته یعنی قیمت خوردوهای صادراتی شاهدی بر این مدعاست یعنی خودروهایی مانند سمند و پژو که ترکیب اصلی سبد صادراتی ایرانی را تشکیل می دهد هر ساله بر اساس آمارهای گمرک هرساله کاهش قیمت پیدا کرده اند در حالی که در بازار ایران این خودروها از یک رشد قیمت با ثباتی بر خوردار هستند که البته کمتر از نرخ تورم عمومی بوده است.
بنابراین می توان گفت این اتفاق هنر خودروسازان نیست بلکه بهتر است از آن به عنوان جبر دولت ها یا شرایط بازار نام برد زیرا اگر تولید کنندگان ایرانی آنطور که مدعی هستند قیمت مناسب عرضه دارند نباید نگرانی از واردات خودرو به کشور داشته باشد و اگر بحت تنها دمپینگ است چرا حتی با تعرفه های سنگین هم توان رقابت از تولید کننده خودروی داخلی سلب می شود؟
واقعیت این است که به هر دلیلی هزینه سرباز تولید خودرو در صنایع تا گلو دولتی خودروی کشور بالاست و تا شرایط مدیریت در صنعت خودروی کشور اصلاح نشود با رانت بازار انحصاری نمی توان خودرویی مطابق با استاندارهای قیمتی و کیفیتی روز جهان در کشور تولید کرد و دیگر استدلالهای مطرح شده از سوی خودروسازان تنها بهانه ای برای توجیه عدم کفایت مدیریت صنایع خودرسازی است.
نظر شما