نسرین وزیری: محمود احمدی‌نژاد پیش از آنکه وزرایش را به مجلس معرفی کند به رسانه‌ها معرفی‌شان کرد. او دیروز در حالی در بخش خبری ساعت 14، اسامی شش نفر از وزرای خود را افشا کرد که هنوز فهرست معرفی وزرایش را راهی مجلس نکرده است؛ اقدامی بی‌بدیل و بدعت‌آمیز که تعجب محمدرضا باهنر نایب‌رئیس مجلس را برانگیخت. او که معرفی اینگونه وزرای دولت نهم را یک «نمونه جدید» می‌خواند به «خبر» گفت: قانوناً رئیس‌جمهور باید ابتدا وزرایش را به مجلس معرفی کند و بعد خبر آن در رسانه‌ها منتشر شود. اما این‌بار رئیس‌جمهور اول وزرایشان را به رسانه‌ها معرفی کرده‌اند و آنگونه که با رسانه ملی گفت‌وگو کردند در نظر دارند تا روزچهارشنبه تمامی وزرا را به مجلس معرفی کنند.
این اقدام رئیس‌جمهور آنقدر برای نمایندگان تعجب‌برانگیز بود که رئیس کمیسیون امنیت ملی آن را «معرفی وزیر» ندانست و از احتمال تغییر آنچه رئیس‌جمهور مطرح کرده است تا پایان زمان رسمی و قانونی دولت خبر داد و بررسی صلاحیت وزرای معرفی شده را منوط به معرفی رسمی و مکتوب آنها به مجلس کرد. رئیس کمیسیون صنایع مجلس نیز اگرچه از نظر سیاسی از طیف مقابل علاءالدین بروجردی است اما با او هم‌نظر است. کما اینکه حسین هاشمی نیز اسامی معرفی شده از سوی رئیس‌جمهور را وزرای پیشنهادی و رسمی دولت دهم ندانست و به «خبر» گفت: آنچه احمدی‌نژاد به زبان آورد تنها یک خبر برای رسانه‌ها بود و تا زمانی که مکتوب به مجلس ارائه نشود، این افراد از نظر نمایندگان وزیر محسوب نمی‌شوند.
او که می‌گفت ضرورت معرفی مرحله‌ای وزرا به جامعه از سوی رئیس‌جمهور را نمی‌داند، از این اقدام وی، ابراز تعجب کرد. اسماعیل کوثری هم که از جمله نمایندگان حامی دولت محسوب می‌شود اگرچه معرفی وزرا از طریق رسانه ملی را نوعی ارتباط نزدیک میان رئیس‌جمهور و مردم ارزیابی کرد اما گفت که بهتر بود احمدی‌نژاد آنها را به مجلس معرفی می‌کرد تا این معرفی تدریجی وزرا جنبه تعامل با مجلس به خود می‌گرفت.
با وجود این مخالفت‌ها در معرفی اینچنینی وزرا در منظر نمایندگان، احمدی‌نژاد ظهر دیروز در قاب تلویزیون ظاهر شد تا از کانال جعبه جادو به معرفی بخشی از کابینه شگفت‌انگیز خود بپردازد. به گفته رئیس‌جمهور علی‌اکبر محرابیان به عنوان وزیر صنایع و معادن، شمس‌الدین حسینی نیز در سمت وزیر اقتصاد، محمد عباسی به عنوان وزیر تعاون و حیدر مصلحی برای تصدی وزارت اطلاعات معرفی شدند و فاطمه آجرلو به عنوان گزینه وزیر رفاه و مرضیه وحیددستجردی به عنوان گزینه مورد نظر برای وزارت بهداشت، نخستین زنانی هستند که برای ورود به کابینه از سوی دولت در نظر گرفته شده‌اند.
وزرای شگفت‌انگیز
معرفی این شش نفر اگرچه تا حدودی شگفت‌انگیز بود اما با مشخصه «جوان بودن» وزرا که پیش از این از سوی رئیس‌جمهور اعلام شده بود، چندان همخوانی ندارد. کمااینکه علی‌اکبر محرابیان با 40 سال سن، جوانترین آنهاست اما مصلحی و دستجردی در نیم قرن‌دوم زندگیشان هستند. شگفت‌انگیزی معرفی‌شدگان هم بیش از هرچیز مرهون معرفی دو وزیر زن است که در 9 دولت گذشته سابقه نداشته است. کما اینکه بروجردی معرفی دو زن در کابینه دولت را نوعی انقلاب در کابینه می‌نامد و بر همین اساس احمدی‌نژاد را نسبت به شعارهای اصلاح‌طلبان برای احقاق حقوق زنان، یک گام جلوتر می‌خواند. عامل شگفت‌انگیز دیگر در معرفی‌شدگان هم ابقای نیمی از آنها در پست‌های گذشته‌شان است که با وعده رئیس‌جمهور مبنی بر تغییر اساسی در کابینه همخوانی ندارد.
احمدی‌نژاد با اعتقاد بر اینکه آرایش گروه خدمتگزار باید متناسب با شرایط و اقتضائات جدید تنظیم شود، تغییر وزرایش را در راستای همین تغییر شرایط دانست و در حالی اعلام کرد که شاکله دولت دچار تغییرات قابل توجه خواهد شد که از میان شش وزیر معرفی شده در روز گذشته، سه نفرشان از وزرای فعلی و در همان منصب قبلی بودند. البته احمدی‌نژاد پیش از هر انتقادی به انتخاب وزرایش اعلام کرد که در حد توان، تشخیص و در دایره مشورت‌های گسترده تصمیم گرفته و لذا تشخیص‌هایش نسبی است، هرچند می‌گفت این انتخاب‌ها بدون علایق شخصی و تنها بر مبنای منافع ملی بوده است.
او که می‌گفت انتخاب همکاران در کابینه از میان «همه خوبان» از دشوارترین و سنگین‌ترین کارهای رئیس‌جمهور است از فعالیت فشرده و شبانه‌روزی خود و «جمع کثیری از صاحب‌نظران و دلسوزان» برای تعیین کابینه سخن گفت که طی آن رایزنی‌هایی نیز با مجلس شده است. حال آنکه کمیسیون‌های تخصصی مجلس عموماً از عدم مشورت دولت در انتخاب وزرای مرتبط با خود گلایه‌مند هستند.
صلاحیت اخلاقی، تعهد، دلسوزی، پایبندی به ارزش‌های انسانی و اخلاقی، کارآمدی و همگرایی و روحیه همکاری، ویژگی‌های انتخاب وزرای دولت هستند که از نظر رئیس‌جمهور ویژگی «همکاری و هماهنگی و تعامل سازنده با دولت» یک اصل جدی است که حتی می‌تواند ضعف‌ها را بپوشاند و کارآمدی را افزایش دهد.
چراغ‌های سبز و قرمز مجلس
معرفی وزرا به مجلس 50 درصد راه عضویت در کابینه است و اخذ رأی اعتماد از مجلس، 50 درصد مابقی است که باید طی شود. از میان شش وزیر معرفی شده از سوی رئیس‌جمهور، شمس‌الدین حسینی از بیشترین شانس رأی‌آوری برخوردار است چرا که نمایندگان مجلس از عملکردش راضی هستند و حتی درخواست ابقای وی در این سمت را نیز از رئیس‌جمهور مطرح کرده بودند. عباسی وزیر پیشنهادی تعاون نیز از وضعیت مشابهی برخوردار است. اما وزرای معرفی شده صنایع و رفاه در نقطه مقابل این دو وزیر قرار دارند و دستجردی و مصلحی در نمودار مقبولیت در مجلس، در میانه این دو طیف قرار می‌گیرند. چه آنکه علیرضا مرندی وزیر اسبق بهداشت از معرفی دستجردی به عنوان وزیر بهداشت استقبال کرده و به گفته بروجردی معرفی رسمی مصلحی در روز چهارشنبه می‌تواند نشانگر تأیید وی از سوی مقام معظم رهبری باشد.
اما عدم مقبولیت محرابیان و آجرلو به دلیل سوابق و عملکرد آنهاست. چه آنکه حداکثر سابقه اجرایی محرابیان به رئیس مؤسسه عمران استان اردبیل و مشاور شهردار تهران در دوره استانداری و شهرداری احمدی‌نژاد بر می‌گشت که اگرچه عملکرد نسبتاً قابل قبولی در ستاد تبصره 13 در وزارت کشور دولت نهم داشت اما حضورش در وزارت صنایع نتوانست رونق را به بازار صنعت بیاورد و در حال حاضر رکود در این بازار مشهود است. ادعای وی در ثبت اختراع «اتاق امن» نیز حاشیه‌های بسیاری را در آخرین روزهای وزارت وی در دولت نهم به بار آورد. از همین روی رضا رحمانی نایب‌رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: اگر ماجرای محکومیت وی در دادگاه در خصوص پروژه «اتاق امن» درست باشد، برای مجلس یقیناً رأی دادگاه ملاک خواهد بود نه ادعای محرابیان.
محبوبیت کمرنگ آجرلو هم اگرچه با نقش وی در پرونده پالیزدار و قرار محکومیتی که برای او صادر شده برابر نیست اما کم‌تجربگی وی را نیز نباید فراموش کرد. چه آنکه بیشترین تجربه وی محدود به همین دوره نمایندگی و مسئولیت بسیج دانشجویی خواهران استان تهران است. سوابقی که بروجردی در واکنش به آن می‌گوید: «خب! دو دوره نمایندگی مجلس را می‌توان معادل دکترا محسوب کرد!»
اینکه چرا رئیس‌جمهور وزرایی را به مجلس معرفی کرده است که امکان اخذ رأی چندانی در مجلس ندارند، سؤالی است که نمایندگان را در موضعی خاص قرار می‌دهد تا ارائه رأی اعتماد به آنها را به آینده و پس از مشورت نمایندگان در مجلس موکول کنند. اما آنها در ضعف این وزرا متفق‌القول هستند. کما اینکه مجید نصیرپور نایب‌رئیس کمیسیون اجتماعی به عنوان مرتبط‌ترین کمیسیون تخصصی مجلس با وزارت رفاه، با کنایه آجرلو را در سطح دولت دهم قلمداد می‌کند و با بیان اینکه عبدالرضا مصری به مراتب وزیر قویتری برای وزارت رفاه بود، می‌گوید: وزارت رفاه کلاً 250 کارمند دارد و وزارتخانه کوچکی است که مدیریت آن کار چندان مشکلی نیست اما کارهای بسیاری همچون هدفمند کردن یارانه‌ها را برعهده دارد. وی که بزرگترین مشکل آجرلو را عدم سابقه مدیریتی در سطح وزارت می‌داند، معتقد است که اگر آجرلو برنامه قابل قبولی برای اداره ااین وزارتخانه داشته باشد شاید بتواند رأی موافق نمایندگان را جلب کند. بروجردی هم با اشاره به بی‌سابقه بودن معرفی وزیر زن به مجلس معتقد است که عدم ارائه رأی موافق به وزارت زنان کار سختی برای مجلس است. البته آجرلو در نخستین اظهارنظرش پس از معرفی به عنوان وزیر رفاه، انتخابش را نشانه باور توانمندی‌های زنان و استفاده از آنها در جایگاه‌های حساس و تأثیرساز به وسیله دولت دهم دانست و به «فارس» گفت: این وزارتخانه نیازمند یک برنامه‌ریزی و مدیریت خوب و دقیق است که امیدوارم خدا به بنده توفیق دهد تا در این جایگاه نیز تکالیف خود را به خوبی انجام دهم.
هاشمی رئیس کمیسیون صنایع نیز با اشاره به سطح نازل دیگر گزینه‌های مطرح برای تصدی وزارت صنایع معتقد است که احتمال دارد نمایندگان بار دیگر به محرابیان رأی دهند تا این وزارتخانه را با مدیرانی ضعیف‌تر از قبل روبه‌رو نکنند.
از مجموع سخنان این نمایندگان چنین برمی‌آید که رئیس‌جمهور بار دیگر به دلیل انتخاب وزرایی از دایره تنگ نزدیکان به خود، ناگزیر از معرفی مجدد محرابیان و پیشنهاد آجرلو شده است که جز نزدیکی و قرابت با دیدگاه شخصی رئیس‌جمهور عضو هیچ یک از طیف‌های تعریف شده سیاسی اصولگرایانه شناخته نمی‌شوند. اما نکته تأسف‌انگیز آن است که نمایندگان از بیم نگرانی وزرایی ضعیف‌تر تن به ارائه رأی اعتماد به همین وزرای معرفی شده بدهند. این هشداری بود که علی مطهری پیش از این به «خبر» گفته و تأکید کرده بود: به جای آنکه رئیس‌جمهور مجلس را در معرفی وزرای ضعیف خسته کند، مجلس باید رئیس‌جمهور را با عدم ارائه رأی اعتماد به این وزرا، مأیوس و ملتزم به معرفی وزرایی کارآمد نماید.
نظر شما